Zmiany w pomostówkach. Jest ważna decyzja dotycząca wcześniejszych emerytur. Kto skorzysta?

Emerytura pomostowa to rodzaj świadczenia okresowego, przysługującego do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego osobom, które wykonują prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. 

Cechą charakterystyczną emerytur pomostowych jest ich przejściowy charakter. Stanowią one niejako pomost między świadczeniami nabytymi przed osiągnięciem wieku emerytalnego a prawem do emerytury przyznawanej na ogólnych zasadach systemu powszechnego.

Emerytury pomostowe będą przysługiwać także tym osobom, które nie posiadają stażu pracy w warunkach szczególnych przed 1 stycznia 1999 r. W ramach nowelizacji ustawy o emeryturach pomostowych uchylony jest wygasający charakter tych świadczeń. 

Są też regulacje dotyczące wzmocnienia ochrony prawnej związkowców, ale nie tylko, także m.in. kobiet w ciąży - czytamy w komunikacie Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej.

Jak szacuje ZUS, w 2024 r. na emeryturę pomostową będzie mogło przejść ok. 7,3 tys. osób. W kolejnych latach liczba ta ma być mniejsza i np. w 2029 r wynieść 4 tys., a w 2033 osiągnąć poziom 4,8 tys. Obecnie tymczasem ogólna liczba osób pobierających te świadczenia wynosi 40,8 tys.

Prace w szczególnych warunkach to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej, stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku - informuje Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej.

Dla przykładu takimi pracami są:

• prace bezpośrednio przy obsłudze wielkich pieców oraz pieców stalowniczych lub odlewniczych,
• prace przy obsłudze dźwignic bezpośrednio przy wytapianiu surówki, stopów żelaza lub metali nieżelaznych,
• prace na morskich platformach wiertniczych,
• prace w powietrzu wykonywane na statkach powietrznych przez personel pokładowy,
• prace wewnątrz cystern, kotłów, a także zbiorników o bardzo małej kubaturze po substancjach niebezpiecznych.

Prace o szczególnym charakterze to prace, wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w  tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się.

Dla przykładu takimi pracami są:

• prace pilotów statków powietrznych (pilot, instruktor),
• prace kontrolerów ruchu lotniczego,
• prace kierowców autobusów, trolejbusów oraz motorniczych tramwajów w transporcie publicznym,
• prace operatorów reaktorów jądrowych,
• prace członków zespołów ratownictwa medycznego.

W związku z tym, że rząd odblokował prawo do pomostówek młodszym rocznikom pracowników, to wszystko wskazuje na to, że wiele grup zawodowych będzie starało się o prawo do emerytur pomostowych.

Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Listonoszy Poczty Polskiej złożył do Sejmu petycję w sprawie możliwości wcześniejszego przechodzenia na emeryturę przez grupę zawodową listonoszy. Argumentem jest wykonywanie pracy w niekorzystnych warunkach atmosferycznych - w temperaturze powyżej 30 stopni Celsjusza, podczas ujemnej temperatury, ciągłych opadów, czy gwałtownych zjawisk atmosferycznych.

Niewykluczone, że śladami listonoszy pójdą kurierzy, którzy walcząc o "pomostówkę", mogą wysunąć argumenty o wykonywaniu pracy w niekorzystnych warunkach atmosferycznych.