Imiona na literę "A"

Asmus
Pochodzenia greckiego, od słowa eros (miłość) lub erasmios (upragniony, wdzięczny). INNE FORMY: Erazm, Rasmus. OBCE FORMY: Erasmus, Elmo (ang.); Erasme (fr.); Erasmus (niem.); Erazmo (połud.-słow). Forma żeńska: Erazma.
Aspazja
Żeńska forma imienia -> Aspazjusz. INNE FORMY: Aspasia, Aspazija.
ZNANE POSTACIE:
Aspazja z Miletu, żona ateńskiego przywódcy Peryklesa – piękna, ambitna i inteligentna.
BOHATEROWIE SZTUKI:
Aspazja z Poganki N. Żmichowskiej (1861).
Aspazjusz
Pochodzenia greckiego, od słowa aspasios, oznacza: pożądany, mile witany, mile widziany. INNE FORMY: Aspasio, Aspasius, Aspazy. Forma żeńska: Aspazja.
Asta
Skrócona forma imion Anastazja, Astrid i Augusta.
ZNANE POSTACIE:
Asta Nielsen, duńska aktorka filmu niemego (11 IX 1881–26 V 1972).
Astra
Pochodzenia greckiego, oznacza: gwiazda, konstelacja gwiezdna. Może również stanowić skrót imienia Astryda.
MITOLOGIA:
Astrea, córka Zeusa, żyjąca na Ziemi bogini sprawiedliwości (zbrodnie ludzi sprawiły, że Astrea ukryła się na nieboskłonie jako Panna, jeden z gwiazdozbiorów Zodiaku).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Astrea, romans pasterski H. d’Urfé (1607).
Astrid
Imię żeńskie pochodzenia skandynawskiego, od słów ans (Az, jedno z bóstw germańskich) i frid (piękna), oznacza: piękna jak bóstwo. Może też pochodzić od greckiego słowa astros (gwiaździsta). Spolszczona forma imienia: Astryda.
ZNANE POSTACIE:
Astryd Varnay, szw. śpiewaczka operowa (XX w.). Astrid Lindgren (14 XI 1907–28 I 2002), pisarka szwedzka.
Atanazja
Żeńska forma imienia -> Anastazy. ZDROBNIENIA: Nastja. OBCE FORMY: Athanasia (ogólnie przyj. forma), Atanazija (chorw., serb., słoweń.), Atanázie (czes.), Athanasie (fr.), Atanasja (mac.), Afanasija (ros.).
Atanazy
Pochodzenia greckiego, od słowa athanasios (nieśmiertelny). Imię popularne od końca IV wieku, również w formach Afanasij, Apanas. ZDROBNIENIA: Nastek. INNE FORMY: Afanazy. OBCE FORMY: Athanasius (ang.), Athanase (fr.), Atanasio (hiszp., wł.), Athanas (niem.), Atanas, Atanasije, Atanazije (połud.-słow). Forma żeńska: Atanazja.
NAZWISKA:
Afanasiew, Afanisewicz, Afanasjew, Afanasowicz, Afanaszak, Afanaszek, Afanazjew, Apanas, Apanasiewicz, Apanasowicz, Apanaszewicz, Apanowicz, Atanas, Atanasew, Atanasiewicz, Atanasow, Atanasewicz, Afanazjew, Atanaziewic, Atanowicz, Atanowski, Atańczyk, Opanas, Opanasiewicz, Opania, Opankowski, Opanowicz, Opanowski, Panas, Panasewicz, Panasiewicz, Panasiński, Panasowicz, Panasowski, Panasz, Panaszewicz, Panaszewski, Panaszkiewicz, Panaś, Tanas, Tanasiewicz, Tanasow, Tanaszewicz.
PATRON:
Św. Atanazy, biskup Aleksandrii i teolog. Żył w latach 295–373. Doktor Kościoła. Był uczniem św. Antoniego oraz przeciwnikiem arianizmu. Kilkakrotnie skazywany przez cesarzy rzym. na wygnanie z Aleksandrii. Autor pism apologetycznych polemizujących z arianizmem, w których bronił ortodoksyjnej nauki o współistotności Słowa Bożego z Bogiem Ojcem, o boskości Ducha Świętego i Chrystusa, wcieleniu i odkupieniu. Dla ogromnych zasług został obdarzony przydomkiem Wielki. (Wspomnienie 2 maja).Św. Atanazy, biskup Neapolu. Żył w latach 832–872. Syn księcia Neapolu. Budował kościoły, podnosił poziom wykształcenia i obyczajów kleru, poświęcał się na rzecz ubogich. (Wspomnienie 15 lipca).Św. Atanazy Atonita, pustelnik z góry Atos (X w.). Zginął w tajemniczych okolicznościach przy budowaniu Wielkiej Ławry na górze Atos. (Wspomnienie 5 lipca).Św. Atanazy Brzeski (XVI–XVII w.), pod zarzutem, jakoby dostarczał broń powstańcom Chmielnickiego, został stracony 18 września 1648 r.
ZNANE POSTACIE:
Atanazy Kircher (2 V 1601–27 XI 1680), niem. prekursor kina, wynalazca urzadzenia zw. „laterna magica”. Atanazy Raczyński, pol. znawca malarstwa, działacz polityczny i dyplomata (2 V 1788–21 VIII 1874).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Atanazy Bazakbal z powieści Pożegnanie jesieni S.I. Witkiewicza (1927). Atanazy Pernat z powieści G. Meyrinka Golem (1915).
NA EKRANIE:
Ekranizacja pow. Golem w reż. P. Szulkina (1979), rolę Atanazego odtwarzał Marek Walczewski. Film wg pow. Pożegnanie jesieni S.I. Witkiewicza w reż. M. Trelińskiego (1990), rolę Atanazego grał Jan Frycz.
PRZYSLOWIA:
Choć dziś Atanazy, pal w piecu dwa razy.
Atena
Pochodzenia greckiego, od imienia bogini Ateny. OBCE FORMY: Athena, Athene, Atina.
MITOLOGIA:
Atena, córka Zeusa, w mitologii greckiej bogini pokoju i sprawiedliwej wojny. Patronka Aten.
August
Pochodzenia łacińskiego, od słowa august (czcigodny, boski, uświęcony przez dobre znaki). Przydomek niektórych cesarzy rzymskich. W Polsce znane od pierwszej połowy XIII w. ZDROBNIENIA: Augustek, Gucio, Gustek. INNE FORMY: Augustyn. OBCE FORMY: August, Augustes (ang.), Auguste (fr.), Augusto (hiszp., wł.), Augustus (niem.), Avgust (połud.-słow). Forma żeńska: Augusta, Augustyna.
NAZWISKA:
Afguścik, Augusiak, Augusiewicz, August, Augustowski, Augustów, Augustyn, Augustyniak, Augustynow, Augustynowicz, Augustyński, Auguścik, Gust, Gustkiewicz, Gustowski, Gustyn, Jaguścik, Jagust, Jagustyn, Jaguszcak.
PATRON:
Św. August, razem z grupą chrześcijan poniósł śmierć męczeńską w Nikodemii w pierwszych wiekach chrześcijaństwa. (Wspomnienie 7 maja).
ZNANE POSTACIE:
Oktawian August, pierwszy cesarz rzymski (63 p.n.e.–14 n.e.). Augustulus Romulus, ostatni cesarz zachodniorzymski (ok. 470–511). Zygmunt II August, syn Zygmunta I i Bony Sforzy (1 VIII 1520–7 VII 1572). August II Fryderyk, zw. Mocnym, król pol. (12 V 1670–1 I 1733). August III, elektor saski, król pol. (17 X 1696–5 X 1763). August Aleksander Czartoryski, wojewoda ruski, magnat pol. (9 XI 1697–4 IV 1782). Stanisław August Poniatowski, ostat. pol. król (17 I 1732–12 II 1798). Maurycy August Beniowski, żołnierz i podróżnik, znany z burzliwego życia (przed 20 IX 1746–24 V 1786). Auguste Comte, fr. filozof (19 I 1798–5 IX 1857). Louis Auguste Blanqui, fr. utopij. socjalista (1 II 1805–1 I 1881). August Bielowski, pol. historyk i pisarz (27 III 1806–12 X 1876). Hrabia August Cieszkowski, pol. filozof, ekonomista (12 IX 1814–12 III 1894). August Bebel, niem. socjalista (22 II 1840–13 VIII 1913). Pierre Auguste Renoir, malarz fr. (25 II 1841–3 XII 1919). Frédéric-Auguste Bartholdi, fr. rzeźbiarz, autor Statuy Wolności w Nowym Jorku (2 IV 1834–4 X 1904). René François Auguste Rodin, fr. rzeźbiarz (12 XI 1840–17 XI 1917). Johan August Strindberg, szw. dramatopisarz (22 I 1849–14 V 1912). August Witkowski, fizyk pol. (1854–1913). Svante August Arrhenius, szw. astrofizyk, laureat Nagrody Nobla 1903. (19 II 1859–2 X 1927). Auguste Maurice Barrès, pisarz fr. (19 VIII 1862–4 XII 1923). Paul August Adam, pisarz fr. (7 XII 1862–1 I 1920). Augusthe Lumiere, fr. wynalazca kamery filmowej (19 X 1862–10 IV 1954). Auguste Perret, fr. architekt (12 II 1874–25 II 1954). Augustus Edwin John, ang. malarz i grafik (4 I 1878–31 X 1961). August Hlond, prymas pol. (5 VII 1881–22 X 1948) (1881). August Zamoyski, pol. rzeźbiarz i pisarz (1893–1970). August Jan Chełkowski, pol. fizyk, marszałek Senatu w latach 1991–93 (1927–1999). Augusto Pinochet Ugarte , chilijski dyktator (ur. 21 XI 1915).
BOHATEROWIE SZTUKI:
August Snodgrass z Klubu Pickwicka Ch. Dickensa (1836/37). August Dupin, detektyw amator z opowiadań E.A. Poe. August z Opowieści Artura Gordona Pyma z Nantucket E.A. Poe (1838). Augi z powieści S. Bellowa Przypadki Augi’ego Marcha (1953). Augustus Romulus z komedii F. Durrenmatta Romulus Wielki (1949). August z opowiadania Nowy z tomu Wakacje kata J. Gierałtowskiego.
NA EKRANIE:
Film wg pow. Zabójstwo przy rue Morgue E.A. Poe w reż. J. Szwarca (1986), rolę Auguste’a Dupina odtwarzał George C. Scott.
PRZYSLOWIA:
Za Augusta ziemia pusta.Gdy August pije, cała Polska pijana.Za trzeciego Augusta panowała rozpusta.Za króla Augusta wina pełne usta.
W POEZJI:
Lubi zwierzęta, obawia się opryszków i podejrzliwiepatrzy na przechodniów, gdy ich mija.Przemiły jako stryj lub wuj; jako mąż zanadto właśniew swej dobroci przypomina stryja. Kazimiera Iłłakowiczówna, „August”
Augusta
Pochodzenia łacińskiego, od słowa august (szczęśliwy, boski). Oznacza: wspaniała, czcigodna, boska (przydomkiem tym określano rzymskie cesarzowe). ZDROBNIENIA: Augustka, Augustynka, Gusta, Jagustynka. INNE FORMY: Augustina, Augustyna. OBCE FORMY: Augusta (ang.), Auguste (fr.), Auguste, Guste (niem.), Aakusta (fiń.), Augusta (hiszp., wł.), Avgusta, Augusta (połud.-słow). Forma męska: August, Augustyn.
ZNANE POSTACIE:
Augusta Placydia, żona Walentyniana III (V w.). Isabella Augusta Gregory, pisarka irl. (5 III 1852–22 V 1932). Augusta Christine Savage, afroamer. rzeźbiarka (29 II 1892–26 III 1962).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Augusta Placydia z powieści T. Parnickiego Aecjusz (1937).
Augustyn
Pochodzenia łacińskiego, od słowa august (szczęśliwy, boski). Jest to rozszerzona forma imienia August. Mogło również oznaczać syna Augusta lub osobę urodzoną w sierpniu (augustus). W Polsce używane od XIII w. w formie Augustyn, Jagustyn, póżniej jako Augustynek, Augustiniak, Jagustynian. ZDROBNIENIA: Augustek, Gucio, Gustek. OBCE FORMY: Augustine, Austin (ang.), Augustin (fr.), Agostino, Tino (wł.), Augustinus (niem.); Avgustin (ros.), Augustinas (litew.), Augustin, Avgustin, Avguštin (połud.-słow). Forma żeńska: Augustyna.
NAZWISKA:
Augustin, Augustynek, Augustyniak, Augustyniewicz, Augustynowicz, Agustynowski, Augustynów, Augustyńczyk, Augustyński, Gustin, Gustyn, Gustyniak, Gustyń, Gustyński, Gusztyn, Guścin, Guściński, Jagustyn, Jagustynek, Jaugustyniak, Jagusztyn.
PATRON:
Święty Augustyn, biskup, doktor Kościoła. Urodził się w 354 roku w Tegaście (Algier). Jego matką była św. Monika. W Mediolanie zetknął się ze św. Ambrożym, który przygotował go do chrztu. Następnie przyjął święcenia kapłańskie, a w 396 roku został konsekrowany na biskupa. Augustyn przedstawił pierwszą propozycję całościowego i konsekwentnego wykładu doktryny chrześcijańskiej. Z tradycji platońskiej przyjmował to, co dało się pogodzić z chrześcijaństwem. Boga uważał za byt wieczny i niezmienny, źródło światłości i szczęścia ludzi. Augustyn stworzył podstawy teologii historii twierdząc, że sens dziejów polega na stopniowym ujawnianiu się planu Bożego, dokonującym się przez walkę niebieskiego państwa Bożego z ziemskim państwem szatana. Do wielu pism Augustyna należą jego Wyznania (jego duchowa autobiografia) oraz 22 księgi O państwie Bożym. Dorobek pisarski św. Augustyna jest olbrzymi i obejmuje 113 ksiąg i traktatów, ponad 200 listów oraz z górą 500 ocalałych kazań. (Wspomnienie 28 sierpnia).Św. Augustyn, apostoł Anglii, pierwszy biskup Canterbury. Wstąpił do zakonu benedyktynów z klasztoru Monte Cassino. Został wysłany przez papieża Grzegorza I, by nawrócić na chrześcijaństwo pogańską Anglię. W roku 597 ochrzcił króla Ethelberta z poddanymi. Organizator hierarchii Kościoła w Anglii, pierwszy biskup Canterbury. Zmarł w 605 lub 606 roku. (Wspomnienie 27 maja).Św. Augustyn Webster, męczennik angielski. Jeden z 360 kapłanów, którzy ponieśli śmierć w Anglii w latach 1531–1681. (Wspomnienie 4 maja).
ZNANE POSTACIE:
Agostino Carracci, malarz wł. (16 VIII 1557–23 II 1602). Augustyn Klemens Kordecki, przeor Jasnej Góry w czasie najazdu szwedzkiego (16 XI 1603–20 III 1673). Pierre-Augustin Caron de Beaumarchais, fr. komediopisarz (24 I 1732–18 V 1799). Augustin Pyrame de Candolle, szwajc. botanik (4 II 1778–9 IX 1841). Augustin Jean Fresnel, fr. inżynier i fizyk (10 V 1788–14 VII 1826). Augustin Louis Cauchy, matematyk fr. (2 VIII 1789–23 V 1857). Bogdan Augustyn Jankowski, benedyktyn, teolog pol. (ur. 14 IX 1916). Augustyn Wajda, pol. socjolog (ur. 1927). Augustyn Hipolit Błoch, kompozytor pol. (ur. 1929).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Augustin Meaulnes z powieści Mój przyjaciel Meaulnes Alain-Fourniera (1913).
NA EKRANIE:
Ekranizacja pow. Mój przyjaciel Meaulnes Alain-Fourniera w reż. J.G. Abicocco (1967), rolę Augustyna odtwarzał Jean Blaise.
PRZYSLOWIA:
Na świętego Augustyna orka dobrze się poczyna.Dołek w ziemi świętego Augustyna.(zadanie nie do rozwiązania)
Augustyna
Żeńska forma imienia -> Augustyn. ZDROBNIENIA: Augustynka. INNE FORMY: Augusta. OBCE FORMY: Augustina, Austine (ang.); Augustine (fr., niem.); Avgustina (połud.-słow).
ZNANE POSTACIE:
Św. Augustyna (V w.).
Aureli
Pochodzenia łacińskiego, od słów aurea (złota), aureola (złocista). ZDROBNIENIA: Aurelek. INNE FORMY: Aurelian, Aureliusz, Aureusz. OBCE FORMY: Aurelius (ang.); Aurele (fr.); Aurel, Aurelius (niem.); Aurelijus, Avrelij, Avrelije (połud.-słow). Forma żeńska: Aurelia.
PATRON:
Św. Aureliusz, męczennik z Axiopolis. Zginął w 88 roku. (Wspomnienie 26 kwietnia).Św. Aureliusz, biskup (V w.). Nic nie wiadomo o jego biskupiej stolicy, która prawdopodobnie leżała na terenie dzisiejszej Armenii. (Wspomnienie 9 października).Św. Aureliusz z Toledo. ścięty razem z żoną, św. Natalią, ok. 852 roku. (Wspomnienie 27 lipca).
ZNANE POSTACIE:
Marek Aureliusz, cesarz rzymski (121–180). Aureliusz, historyk rzymski (IV w.n.ne). Aurel Stein, węg. archeolog i podróżnik (26 XI 1862–26 X 1943). Aureli Drogoszewski, pol. krytyk i historyk literatury (16 VI 1863–31 III 1943).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Aurelian z powieści G. Garcii Márqueza Sto lat samotności (1967).
Aurelia
Żeńska forma imienia -> Aureli. ZDROBNIENIA: Aurelka. INNE FORMY: Aura, Aurea, Aureliana, Aurora. OBCE FORMY: Aurelia (ang.); Aurelie (fr.); Aurelie (niem.); Aurelija, Avrelija (połud.-słow).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Aurelia z dramatu Wariatka z Chaillot J. Giraudoux (1945).
NA EKRANIE:
Film Wariatka z Chaillot w reż. B. Forbesa (1969), rolę Aurelii grała Katherine Hepburn.
AFORYZM:
Takie spojrzenie ma Aurelia,Że wnet się w sercu rodzi rebelia.Włodzimierz Ścisłowski
Aurora
Pochodzenia łacińskiego, od słowa aurea, aureola (złota, złocista). ZDROBNIENIA: Aurka. INNE FORMY: Aurelia, Aura. OBCE FORMY: Aurora, Dawn (ang.); Aurelie (fr.); Aurelie, Aurora (niem.); Aurora, Danica, Zora, Zorica (połud.-słow). Forma męska: Aureli, Aurelian, Aureliusz, Aureus.
MITOLOGIA:
Aurora, w mitologii rzymskiej bogini Jutrzenki, powożąca po porannym niebie rydwanem zaprzężonym w parę koni, poprzedzana przez gwiazdę zaranną.
PATRONKA:
Św. Aura (VII w.), w Paryżu sprawowała funkcję ksieni w klasztorze założonym przez św. Eligiusza. (Wspomnienie 4 października).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Aurora z powieści P.H. Févala Kawaler de Lagardère (1858).
Axel
Skrócona, przekształcona forma imienia Absalom (ojciec pokoju). Forma żeńska: Axela, Axelle.
ZNANE POSTACIE:
Axel Martin Fredrik Munthe, pisarz i lekarz szw. (31 X 1857–11 II 1949). Axel von Ambesser, niem. pisarz i aktor (XX w.).

Horoskopy zodiakalne

Horoskopy alternatywne oraz symbolika