Karczochy – warzywa przypominające szyszkę. Będą doskonałym dodatkiem do jesiennej diety

Jesień to dobra pora na wzmocnienie odporności i zadbanie o zdrowie. By urozmaicić codzienną dietę, warto do jadłospisu włączyć karczochy, które są bogatym źródłem cennych substancji. Zalety tego warzywa doceniali już uczniowie Arystotelesa. Sprawdź, co wyróżnia karczochy i dlaczego warto zacząć przygotowywać je w kuchni.

Jadalnymi częściami karczocha są miękkie liście, wnętrze oraz łodyga
Jadalnymi częściami karczocha są miękkie liście, wnętrze oraz łodyga123RF/PICSEL

  • Karczochy pochodzą z basenu Morza Śródziemnego i należą do wieloletnich roślin z rodziny astrowatych.
  • To roślina jadalna zaliczana do grupy warzyw. Wyróżnia się charakterystycznym wyglądem i orzechowym smakiem.
  • To uniwersalna roślina, która sprawdzi się podczas grillowania, pieczenia, smażenia, a także w marynacie i zalewie.

Charakterystyka karczochów

Karczoch zwyczajny (Cynara scolymus) to w rzeczywistości nic innego jak niedojrzały pączek ostu. Spożywa się go jak warzywo i jako takie został sklasyfikowany kulinarnie. Roślina pochodzi z rodziny astrowatych, a jej pąki zbiera się tuż przed zakwitnięciem. Ze względu na bogactwo cennych składników, zarówno potrawy, jak i wyciąg z karczocha mają pozytywny wpływ na zdrowie i funkcjonowanie organizmu. Uprawia się go przeważnie na terenach Ameryki Północnej oraz w całej Europie.

Zewnętrzne liście karczocha zwane przylistkami mają kolce na końcach, więc potrzeba nieco wysiłku, by dostać się do jadalnych części. Należą do nich liście wewnętrzne, mięsiste serce oraz część łodygi. Warzywa słyną z orzechowego posmaku i to właśnie z jego powodu są cenione przez szefów kuchni na całym świecie. Roślina cieszy się sporą popularnością nie tylko w kulinariach, ale także ziołolecznictwie. Podstawowym surowcem zielarskim są jego liście i to właśnie z nich przygotowuje się wyciąg. Taka postać pozwala przyjmować karczocha jako suplement wzbogacający codzienną dietę. W aptekach bez trudu można zakupić karczochy w tabletkach.

Właściwości karczochów

Karczochy pochodzą z terenów śródziemnomorskich, ale współcześnie rozprzestrzeniły się niemal na cały świat. W XX wieku naukowcy odkryli, co stoi za zbawiennym działaniem karczochów na organizm. Dobroczynnym składnikiem okazała się być cynaryna, która odpowiada za wspomaganie procesu usuwania cholesterolu oraz przyspieszenie jego przemiany w kwasy żółciowe. Cynaryna leczy schorzenia układu pokarmowego, zwłaszcza wywołane problemami z trawieniem. Ekstrakt z karczochów stosowany jest jako lek na wątrobę oraz podczas leczenia zespołu jelita drażliwego.

Silne działanie hepatoprotekcyjne wspomaga funkcjonowanie wątroby. Karczochy łagodzą stany zapalne oraz zaburzenia metabolizmu, a dzięki temu wspomagają lepszą regenerację organu. Zawarte w nim składniki pobudzają produkcję żółci i ułatwiają jej przepływ przez drogi żółciowe. W efekcie oczyszcza organizm z nadmiaru nagromadzonych toksyn.

Wyciąg z karczocha pomaga w pozbyciu się problemów ze wzdęciami, zaparciami i nudnościami. Dzięki niskiej kaloryczności i sporej dawce błonnika zaleca się jego spożywanie podczas odchudzania. Karczoch zwyczajny obniża poziom złego cholesterolu LDL i pomaga w zachowaniu właściwego stężenia glukozy we krwi.

Warzywo wykazuje silne działanie przeciwnowotworowe, przeciwzapalne i przeciwdrobnoustrojowe. Przygotowywanie wyciągów i naparów na bazie karczocha wpływa na zahamowanie procesów starzenia. Warto stosować je także do leczenia egzemy oraz łuszczycy.

Wartości odżywcze karczochów

Karczochy zawierają cenne substancje, które wspomagają prawidłowe funkcjonowanie organizmu
Karczochy zawierają cenne substancje, które wspomagają prawidłowe funkcjonowanie organizmu123RF/PICSEL

Dania, które zawierają w sobie karczochy, są nie tylko bardzo smaczne, ale także zdrowe. Warzywo to zawiera w sobie sporo substancji odżywczych. Znajdziemy w nim m.in.:

  • kwas foliowy,
  • witaminy A, E, K, C,
  • witaminy z grupy B,
  • wapń,
  • potas,
  • sód,
  • magnez,
  • żelazo,
  • cynk,
  • fosfor.

Najcenniejszą częścią karczocha są jego liście, które zawierają flawonoidy. To substancje o silnym działaniu przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym. Równie ważnymi składnikami są inulina, cynaryna oraz kwas chlorogenowy. To właśnie one stoją za prozdrowotnymi właściwościami rośliny.

Obieranie karczochów

Młode karczochy możemy po ugotowaniu zjeść w całości. Starsze rośliny wymagają wcześniejszego obrania. Zanim do tego przystąpimy, warto ubrać specjalne rękawiczki, ponieważ warzywa te barwią skórę, a dodatkowo mogą poranić dłonie. Zaczynamy od umycia kwiatostanów i oderwania twardych liści. Następnie odcinamy łodygę u nasady karczocha. Za pomocą nożyczek ścinamy ostre końcówki na 1/3 wysokości. Aby odcięte części nie sczerniały, dokładnie skrapiamy je sokiem z cytryny.

Jak przygotować karczochy?

Karczochy możemy smażyć, piec lub grillować
Karczochy możemy smażyć, piec lub grillować123RF/PICSEL

Karczochy to warzywa, które z powodzeniem wykorzystamy w kuchni. Można przygotować je na wiele różnych sposobów. Świetnie smakują smażone, gotowane, a także z nadzieniem lub w marynacie. Do gotowania karczochów najlepiej jest wybrać garnki stalowe lub emaliowane, gdyż w aluminiowych mogłyby sczernieć.

Kupując karczochy, pamiętajmy o tym, by wybierać wyłącznie okazy zwarte, pękate i bez widocznych brązowych przebarwień. Łodyżka powinna mieć jasnozielony kolor. Nie zaleca się przechowywania ich dłużej niż tydzień od dnia zakupu. Jeśli nie mamy w planach przygotowywać ich od razu, dobrze jest schować je umyte do szklanego lub plastikowego pojemnika i wstawić do lodówki.

Karczochy w kosmetykach

Wyciąg z karczochów to popularny składnik licznych kosmetyków dedykowanych do pielęgnacji skóry trądzikowej. Zawarta w nich cynaryna wykazuje właściwości antybakteryjne i przeciwzapalne. Również obecność witamin z grupy B przeciwdziała produkcji łojotoku skórnego. Często stosuje się je w walce z pokrzywką, egzemą oraz łuszczycą.

Karczochy z sosem pomidorowo-ziołowymInteria Kulinaria

Sprawdź również:

INTERIA.PL
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas