Orkisz: Najzdrowsze ze wszystkich zbóż?
Orkisz to odmiana pszenicy, która po wielu latach powraca do łask za sprawą zwolenników zdrowego odżywiania. Zboże uważa się bowiem za zdrowsze, bo nigdy nie było poddawane modyfikacjom genetycznym. Orkisz zawiera także więcej białka niż klasyczna pszenica, jest bogaty w błonnik i wykazuje wiele cennych dla zdrowia właściwości. Dobrze wpływa na układ sercowy, pokarmowy i trawienny, a nawet hormonalny. Stymuluje również układ odpornościowy i jest polecany cukrzykom, a także osobom na diecie. Nie bez przyczyny nazywany jest złotem naszych przodków. Jakie są największe zalety orkiszu i dlaczego warto stosować go w codziennej diecie?
Czym jest orkisz i co zawiera?
Orkisz (inaczej szpelc) to odmiana pszenicy, która uważana jest za najzdrowszą, ponieważ nigdy nie poddano jej modyfikacjom genetycznym (w przeciwieństwie do innych zbóż). Orkisz uprawiano już w epoce brązu, a w Europie popularny był jeszcze w średniowieczu. Stopniowo wyparła go pszenica, która miała mniejsze wymagania glebowe, a jej plony były większe. Współcześnie to orkisz zyskuje coraz większą popularność i jest podstawowym produktem w sklepach ze zdrową żywnością. Okazuje się bowiem, że w wielu kwestiach przewyższa pszenicę. Zawiera więcej białka, które w dodatku jest łatwiej przyswajalne przez nasz organizm, a także rozpuszczalnego błonnika. Od innych zbóż odróżnia go ponadto obecność rodanidu – naturalnego antybiotyku (substancja występuje w ślinie, krwi i mleku kobiecym) stymulującego układ odpornościowy. Poza tym w orkiszu znajdują się węglowodany złożone, fitosterole, a także bardzo duże ilości witamin i minerałów: m.in. witamin z grupy B, manganu, fosforu, magnezu, cynku, żelaza i wapnia. Orkisz zawiera też gluten, choć uważa się, że jest on mniej uczulający niż w innych zbożach.
Właściwości orkiszu
Substancje zawarte w orkiszu bardzo korzystnie wpływają na nasze zdrowie. Spożywanie tego zboża skutecznie obniża poziom cholesterolu we krwi, a co za tym idzie zmniejsza ryzyko miażdżycy i innych chorób serca. Znajdujące się w orkiszu żelazo poprawia także krążenie, bierze udział w produkcji czerwonych krwinek i chroni przed anemią. Dzięki temu organizm jest lepiej dotleniony i ma więcej energii. Z kolei wysoka zawartość błonnika sprawia, że cukier wolniej wchłania się do organizmu, co zapobiega nagłym wyrzutom insuliny. Z tego powodu orkisz polecany jest diabetykom. Błonnik ułatwia ponadto odchudzanie – na dłużej zapewnia uczucie sytości po posiłku, reguluje procesy trawienne oraz chroni przed wzdęciami i zaparciami. Przyspiesza też metabolizm.
Spożywając orkisz, wspieramy również funkcjonowanie układu nerwowego. Zawarte w zbożu witaminy z grupy B stymulują pracę mózgu, poprawiają pamięć oraz koncentrację i ułatwiają radzenie sobie z przewlekłym stresem. Niacyna (witamina B3) jest też niezbędna do prawidłowego funkcjonowania układu hormonalnego i bierze udział w produkcji hormonów płciowych. Orkisz jest też polecany małym dzieciom – zawiera naturalny antybiotyk – substancję, która obecna jest m.in. w mleku kobiety. Chroni ona przed infekcjami, zwiększa odporność i wpływa na prawidłowy rozwój.
Zastosowanie orkiszu
Orkisz można wykorzystywać w kuchni na wiele sposobów. Ziarna zboża świetnie sprawdzą się jako dodatek do jogurtu i musli. Z kolei do obiadu idealnym dodatkiem będzie kasza orkiszowa (kaszę powinno się gotować w wodzie w proporcji 1:3 do momentu całkowitego wchłonięcia wody). Z orkiszu wytwarza się także mąkę, z której można przygotować makaron czy chleb. Orkisz charakteryzuje się słodkawym smakiem i orzechowym aromatem, więc mąka idealnie nadaje się do wypieku tart, babeczek i innych słodkości.
