Dziurawiec - kiedy zbierać i na co pomaga? Odkryj moc ziela świętojańskiego
Na polskich łąkach i leśnych polanach, w pełnym letnim słońcu, rośnie roślina, którą zielarze nazywają złotem natury - dziurawiec zwyczajny. Niepozorne, żółte kwiaty kryją w sobie bogactwo składników o wyjątkowej mocy. W czasach, gdy coraz częściej sięgamy po naturalne metody wspierania zdrowia, dziurawiec wraca do łask. Warto wiedzieć, kiedy wybrać się na zbiory i jak najlepiej wykorzystać jego potencjał.
Spis treści:
Idealny czas zbiorów - wtedy, gdy słońce jest najbliżej ziemi
Nie bez powodu ludowa tradycja nazwała go zielem świętojańskim. Najpiękniej kwitnie w drugiej połowie czerwca, tuż w okolicach Nocy Świętojańskiej, gdy stężenie cennych substancji jest najwyższe. Na zbiory najlepiej wybrać suchy, słoneczny poranek, zanim upał stanie się zbyt dokuczliwy. Zbieramy górne części pędów wraz z kwiatami i pąkami, unikając łodyg, które zaczęły drewnieć.
Mały trik rozpoznawczy: spójrz na liście pod światło - zobaczysz drobne punkciki, jakby "dziurki". To zbiorniczki olejków eterycznych. Po roztarciu świeżych kwiatów palce zabarwią się na ciemnoczerwono - znak, że trzymasz w rękach prawdziwy skarb.
Dziurawiec można zbierać aż do końca lata. Suszymy go w przewiewnym, zacienionym miejscu, w temperaturze poniżej 40°C. Nigdy w pełnym słońcu - traci wtedy cenne właściwości.
Złoto w ziołowej apteczce - na co pomaga dziurawiec?
Naturalny balsam dla nerwów
Największą sławę przyniósł mu wpływ na układ nerwowy. Zawarte w nim hiperycyna i hiperforyna pomagają utrzymać równowagę emocjonalną, wspierają w łagodnych i umiarkowanych stanach depresyjnych, łagodzą napięcie i poprawiają jakość snu.
Ich działanie polega m.in. na spowolnieniu rozpadu serotoniny - "hormonu szczęścia". Regularne stosowanie naparów czy ekstraktów może wspierać dobry nastrój i pomagać w walce z przewlekłym zmęczeniem psychicznym.
Sprzymierzeniec układu pokarmowego
Napar z dziurawca delikatnie rozluźnia mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, wspomaga przepływ żółci i łagodzi wzdęcia czy niestrawność. Sprawdza się przy lekkich stanach zapalnych pęcherzyka żółciowego i początkach kamicy. Może też wspomóc regenerację błony śluzowej żołądka. Nie tylko działa żółciopędnie i rozkurczająco na drogi żółciowe, ale też może wspomóc regenerację wątroby.
Pomoc dla skóry
Olej z dziurawca, zwany oliwą świętojańską, jest niezastąpiony przy otarciach, oparzeniach, odmrożeniach czy bliznach. Działa przeciwzapalnie, antyseptycznie i przyspiesza gojenie. Stosowany zewnętrznie koi podrażnienia, łagodzi objawy egzemy i pomaga przy łuszczycy.
Zastosowanie w kosmetyce
Dziurawiec dodaje skórze elastyczności i wspiera regenerację. Olej z jego kwiatów świetnie sprawdza się przy pielęgnacji suchych włosów - wzmacnia cebulki i dodaje blasku.
Zobacz również: Czy można jeść kiełkujący czosnek?
Ostrożnie z promieniami słońca i lekami
Choć dziurawiec ma wiele zalet, nie każdy powinien po niego sięgać. Zawarta w nim hiperycyna zwiększa wrażliwość skóry na światło - w czasie kuracji lepiej unikać intensywnego słońca i solarium.
Wchodzi też w interakcje z lekami - może osłabiać działanie antykoncepcji hormonalnej, leków przeciwzakrzepowych, przeciwwirusowych czy stosowanych w onkologii. Nie wolno go łączyć z niektórymi antydepresantami, by nie ryzykować zespołu serotoninowego. Nie zaleca się go kobietom w ciąży, karmiącym oraz dzieciom.
Jak przygotować domowe specyfiki z dziurawca?
Syrop z dziurawca na jesienne spadki nastroju
Do litrowego słoja włóż warstwę świeżych kwiatów dziurawca, a następnie przesyp je cienką warstwą cukru lub miodu. Powtarzaj układanie warstw aż do wypełnienia naczynia, lekko ugniatając zawartość. Słoik przykryj gazą i odstaw w ciepłe, zacienione miejsce na około 7-10 dni, aż cukier całkowicie się rozpuści. Syrop zlej do butelek i przechowuj w lodówce. Można dodawać po łyżeczce do herbaty lub wody - szczególnie w okresie jesienno-zimowym, gdy brakuje słońca.
Maść z dziurawca na podrażnioną skórę
Rozpuść w kąpieli wodnej 100 g naturalnego masła shea lub oleju kokosowego, dodaj 3-4 łyżki oleju z dziurawca i dokładnie wymieszaj. Możesz też dodać kilka kropli olejku lawendowego dla wzmocnienia działania łagodzącego. Przelej do czystych słoiczków i pozostaw do ostygnięcia. Taka maść świetnie sprawdzi się przy przesuszonej skórze, drobnych otarciach czy po opalaniu.
Ocet dziurawcowy do sałatek i detoksykacji
Świeże kwiaty dziurawca włóż do szklanego naczynia, wypełniając je do połowy. Zalej dobrej jakości octem jabłkowym, tak aby całkowicie przykrył roślinę. Zamknij i odstaw na 3-4 tygodnie w chłodne, ciemne miejsce, co kilka dni lekko wstrząsając. Po odcedzeniu przechowuj w butelce z ciemnego szkła. Taki ocet można dodawać do sosów sałatkowych, ale też rozcieńczać z wodą i pić w małych ilościach jako delikatny tonik wspierający trawienie.
