Jak pozbyć się starych ubrań? Nie wyrzucaj ich do kosza, możesz dać im drugie życie
Oprac.: Anna Czowalla
Nasze szafy bardzo często pękają w szwach od ubrań, które już dawno wyszły z mody albo mogą przydać się jako „ciuchy po domu”. Ostatecznie przychodzi jednak moment, kiedy chcemy pozbyć się starych ubrań. Najprostszym rozwiązaniem wydaje się oczywiście wyrzucenie ich do kosza na śmieci. Ale czy jest to najlepsza metoda? Tylko w pewnych przypadkach. Jeśli troszczymy się o ekologię i chcemy pomóc bliźnim, możemy skorzystać z innego rozwiązania. Sprawdź, gdzie można wyrzucić lub oddać stare ubrania, jeśli nie chcesz ich już nosić.
Spis treści:
Do jakich śmieci wyrzucać stare ubrania?
Trendy w modzie zmieniają praktycznie z miesiąca na miesiąc, dlatego wiele osób zastanawia się, co zrobić ze starymi ubraniami. Czy powinniśmy je po prostu wyrzucić, czy istnieją lepsze, bardziej ekologiczne opcje? Odpowiedź na to pytanie nie jest tak oczywista, jak mogłoby się wydawać.
Wiele osób, nie znajdując innego rozwiązania, decyduje się na pozbycie się niepotrzebnej garderoby, wyrzucając ją do ogólnego kontenera na odpady. Jest to najlepsze rozwiązanie w sytuacji, w której ubrania są już zużyte do tego stopnia, że nie nadają się do ponownego noszenia. Wyrzucając je do odpadów zmieszanych, powinniśmy jednak pamiętać o usunięciu metalowych elementów, które mogą być przetworzone oddzielnie.
Punkty Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK) to kolejna opcja dla tych, którzy chcą odpowiedzialnie pozbyć się nie tylko starych ubrań, ale i innych przedmiotów w postaci odpadów remontowych czy sprzętu elektronicznego.
Gdzie wyrzucać stare ubrania i szmaty?
Stare ubrania, które nie nadają się do ponownego użycia lub recyklingu, często lądują w śmieciach zmieszanych, co może wydawać się sprzeczne z dążeniem do zrównoważonego rozwoju. Tekstylia wrzucone do ogólnych pojemników na odpady są transportowane na wysypiska śmieci, gdzie zajmują znaczną przestrzeń i generują koszty transportu i obsługi. Co więcej, rozkładające się tekstylia uwalniają metan, szkodliwy gaz cieplarniany, który jest znaczącym czynnikiem przyczyniającym się do globalnego ocieplenia.
Jakość niektórych ubrań może być tak niska, lub ich ilość tak duża, że mogą one zalać rynki zagraniczne, niszcząc lokalny handel, dlatego nadmiar odzieży ostatecznie trafia na wysypiska lub jest palony. To prowadzi do sytuacji, gdzie ubrania, które mogłyby być jeszcze użyteczne, stają się odpadami.
Istnieją jednak innowacyjne podejścia do zarządzania starymi ubraniami. Badacze z UNSW w Australii opracowali proces przekształcania starych ubrań i tekstyliów w wysokiej jakości materiały budowlane, takie jak płaskie panele, które zostały przetestowane pod kątem odporności na ogień i wodę, elastyczności, akustyki i zdolności do przenoszenia obciążeń. Wynika z tego, że stare ubrania mogą być przetworzone w sposób, który przyczynia się do ochrony środowiska, zamiast zwiększać jego obciążenie.
Czy możliwe jest całkowite recyklingowanie ubrań?
Odpowiedź na to pytanie może zaskoczyć. Na wybrzeżu Bałtyku, w szwedzkim mieście Sundsvall, narodziła się idea, która może zrewolucjonizować branżę mody. Renewcell, szwedzki producent celulozy, otworzył pierwszą na świecie fabrykę chemicznego recyklingu tekstyliów na skalę komercyjną. Po dziesięciu latach rozwoju technologii, Renewcell ma ambicję zrecyklingować równowartość ponad 1,4 miliarda koszulek rocznie do 2030 roku. To przełom, który może zmienić sposób, w jaki przemysł modowy podchodzi do recyklingu używanej odzieży.
Chociaż recykling mechaniczny tekstyliów, polegający na ręcznym rozdrabnianiu ubrań i rozdzieleniu ich na włókna, istnieje od wieków, Renewcell jest pierwszym komercyjnym młynem, który wykorzystuje recykling chemiczny, pozwalając na zwiększenie jakości i skali produkcji. Wizja firmy to zamknięcie obiegu mody i ograniczenie odpadów i zanieczyszczeń, przy jednoczesnym maksymalnym wykorzystaniu odzieży poprzez rozwijanie systemów zbierania lub technologii przekształcających tekstylia w nowe surowce.
Tymczasem, według Stowarzyszenia Materiałów Wtórnych i Recyklingu Tekstyliów (SMART), niemal 100% używanej odzieży i tekstyliów domowych może być ponownie wykorzystanych lub zrecyklingowanych: 45% jest ponownie używanych jako odzież, 30% przekształcanych w ścierki polerskie dla przemysłu, a 20% przetwarzanych na włókna do produkcji nowych produktów.
W Wielkiej Brytanii konsumenci mają w swoich szafach ubrania warte łącznie 37,2 miliarda funtów, których nigdy nie nosili. To pokazuje skalę problemu i potencjalnego marnotrawstwa, które można by przekształcić w coś wartościowego.
Gdzie można oddać stare ubrania w dobrym stanie?
W Polsce również mamy do dyspozycji metody, które pozwalają na ponowne wykorzystanie materiałów lub pomoc innym. Kontenery na odzież używaną wystawiane przez fundację Caritas lub Polski Czerwony Krzyż to jedna z opcji, która zyskuje na popularności. Najczęściej możemy je znaleźć w okolicy dużych marketów lub centrów handlowych.
Jeżeli ubrania są w dobrym stanie możemy je także przekazać osobom potrzebującym dzięki zbiórkom charytatywnym lub specjalnym punktom zbiórki. Wiele miast i gmin organizuje akcje, podczas których można oddać ubrania, które następnie trafiają do osób w potrzebie lub są sprzedawane, a uzyskane środki przeznaczane są na cele dobroczynne.
Schroniska dla osób w kryzysie bezdomności oraz dla zwierząt są otwarte na przyjęcie darów w formie ubrań, kołder, czy koców. Te przedmioty znajdują tam swoje drugie życie, zapewniając ciepło i komfort zarówno ludziom, jak i zwierzętom w potrzebie.
Jak pozbyć się starych ubrań? Co zrobić z tymi, których nie chcemy już nosić?
W Polsce rośnie świadomość ekologiczna, a wraz z nią pojawia się coraz więcej miejsc, gdzie można oddać stare ubrania, by nadać im nowe życie. W samym sercu Warszawy istnieje miejsce, które przekształca modę w misję. Jednym z nich jest butik cyrkularny “Ubrania do Oddania", który przyjmuje stare ubrania i nadaje im nowe życie.
Butik zlokalizowany w prestiżowych Złotych Tarasach to innowacyjna przestrzeń, gdzie każdy może przyczynić się do zmniejszenia marnotrawstwa tekstylnego, oddając niepotrzebną odzież. Jest ona poddawana procesowi odnowy - czyszczona, prana i prasowana, a następnie wystawiana w eleganckiej aranżacji butiku, aby mogła ponownie cieszyć nowych właścicieli.
Butik cyrkularny to także centrum edukacji ekologicznej. Organizowane są tu warsztaty i panele dyskusyjne na temat mody cyrkularnej, upcyklingu i ekologii. Co ważne, inicjatywa “Ubrania do Oddania" współpracuje z ponad 210 organizacjami charytatywnymi, a każda oddana rzecz przyczynia się do realnej pomocy.
Warto również wspomnieć, że niektóre sklepy z odzieżą, takie jak Bershka czy H&M, prowadzą akcje, w ramach których można oddać stare ubrania. Często w zamian oferują zniżki na zakupy.
Przeczytaj również: