Nigdy nie ignoruj takich ziemniaków. Zatrucie pokarmowe to tylko początek
Oprac.: Tomasz Hirkyj
Ziemniaki są obecne w polskiej sztuce kulinarnej i z tym faktem nie ma sensu dyskutować. Z racji tego, że jest to warzywo uniwersalne, to wydaje się, że jego zastosowanie jest niewyczerpane. Trzeba tylko wiedzieć jedno: ziemniaki mogą zaszkodzić i powodować zatrucia. Jak poznać, że ziemniak może być trujący? Odpowiadamy.
Ziemniaki: Podstawa polskiej diety
Trudno wyobrazić sobie kuchnię polską bez ziemniaków. To sprawdzony dodatek do dań głównych, ale bez nich nie można przygotować klusek, knedli, kopytek czy choćby frytek, które uwielbiane są zwłaszcza przez najmłodszych.
Jak przygotować ziemniaki? To łatwe: wystarczy je obrać, a później poddać obróbce cieplnej, aby raczyć się smakiem przepysznej bulwy. Oczywiście, niektóre przepisy, np. na sałatkę, wymagają, aby ziemniaki były gotowane w mundurkach, czyli razem ze skórką. Czy takie ziemniaki są zdrowe? Owszem, ale trzeba wybrać odpowiednie, aby się przypadkiem nie zatruć.
Czy ziemniaki są trujące?
Czy ziemniaki są tylko smacznym warzywem? Okazuje się, że nie do końca, bo mają w sobie solaninę: substancję antyodżywczą oraz trującą. Jej obecność jest spowodowana tym, aby odstraszyć m.in. szkodniki, które niszczą roślinę.
Gdzie można znaleźć solaninę? Kumuluje się w zielonych częściach rośliny, czyli w łodygach i liściach, ale także w kwiatach oraz skórkach ziemniaków, czyli w tych częściach, które zjadane są najrzadziej. W takim razie, co z bulwami? Oczywiście, w nich również może być obecna solanina (zazwyczaj w niedojrzałych), ale łatwo ją rozpoznać. Wystarczy spojrzeć na skórkę: jeśli jest zielona, trzeba ją odkroić tak, aby pozostała tylko jasna część ziemniaka.
Solanina może być również obecna w ziemniakach dojrzałych: jej stężenie zwiększa się wtedy, kiedy są niewłaściwie przechowywane. Kiedy bulwy przechowywane są w miejscach wilgotnych, zimnych i nasłonecznionych, to mogą zielenieć. Wtedy takie ziemniaki są po prostu niejadalne.
Jak wpływa ma na nas solanina?
Jak rozpoznać zatrucie solaniną? Objawy nie pojawiają się nagle, mogą wystąpić dopiero po kilku/kilkunastu godzinach od spożycia (od 7 do 19 godzin). Objawy zatrucia solaniną mogą przybierać różną formę, ale najczęściej przypominają niestrawność. Wtedy mogą występować:
- nudności,
- ból brzucha,
- ból głowy,
- wymioty,
- biegunka.
Choć to najbardziej typowe objawy, to mogą również pojawić się silniejsze: senność, intensywne pocenie się, zaburzenia świadomości oraz nieprawidłowa praca serca. W takich przypadkach nie wolno zwlekać i udać się do lekarza.
Warto również zaznaczyć, że ciężkie objawy zatrucia solaniną są rzadkością, ponieważ trzeba zjeść naprawdę bardzo dużo zielonych ziemniaków, aby wystąpiły niepożądane symptomy. Oczywiście, nie wolno również bagatelizować solaniny w ziemniakach, bo każda trucizna obciąża bardzo wątrobę, co wpływa później na pogorszenie stanu zdrowia.