Nowa ustawa o cmentarzach i chowaniu zmarłych. Co się zmieni?
Zapowiadają się duże zmiany dotyczące formalności związanych z pochówkiem zmarłych. Nowa ustawa wprowadzi elektroniczną kartę zgonu. Zmianie ulegną również zasady dotyczące likwidacji grobu. Celem nowej ustawy jest modernizacja przepisów i dostosowanie ich do panujących realiów społeczno-obyczajowych.
Jak będzie wyglądać pogrzeb? Co zakłada nowa ustawa?
Od zgonu aż po pochówek - zmiany w ustawie o cmentarzach i chowaniu zmarłych zapowiadają cyfryzację tego procesu. Wojciech Labuda, pełnomocnik Prezesa Rady Ministrów ds. ochrony miejsc pamięci tłumaczy, że zmiany mają ułatwić obieg dokumentów, a także chronić wrażliwe informacje o przyczynie zgonu. Zmiany zapowiadano już w 2022 roku, a ich wejście w życie miało nastąpić 1 czerwca 2023 roku. Obecnie nad ustawą wciąż trwają prace, ma ona zostać przyjęta w ciągu najbliższych miesięcy.
Akt zgonu w nowej wersji
Papierowy aktu zgonu zastąpi jego cyfrowy odpowiednik. Zgodnie z nowymi zasadami lekarz będzie musiał wystawić elektroniczną kartę zgonu, a dane na niej zapisane będą automatycznie wysyłane do państwowych rejestrów. Wojciech Labuda użył analogii e-recepty. Bliski zmarłej osoby dostanie numer karty zgonu, którą będzie można szybko obsłużyć poprzez stronę internetową lub aplikację mobilną. Digitalizacja dokumentu zapewni, że instytucje będą miały dostęp tylko do tych danych, których potrzebują, a informacje wrażliwe, takie jak przyczyna zgonu będą niedostępne dla urzędników z Urzędu Stanu Cywilnego.
Cyfrowa baza cmentarzy i grobów
Według zapowiedzi zostanie stworzona centralna baza danych o cmentarzach, a także elektroniczne księgi cmentarne, w których znajdziemy informacje o:
- każdym miejscu pochówku w Polsce,
- lokalizacji grobów i osobach w nich pochowanych,
- mapę cmentarzy,
- dacie opłacenia grobu i przewidywaną datę jego likwidacji.
Jaka jest procedura likwidacji grobu?
Takie same zasady likwidacji dotyczą grobów murowanych, jak i ziemnych. Aby grób mógł być przeznaczony do likwidacji, będą musiały zostać spełnione dwa warunki:
- upłynięcie 20 lat od ostatniego pochówku,
- wygaśnięcie prawa do grobu.
Informację o zamiarze zlikwidowania grobu właściciel będzie musiał umieścić w księgach cmentarnych na rok przed planowanym terminem. Od tego momentu bliscy osoby zmarłej lub każda inna osoba zainteresowana będzie mogła wnieść sprzeciw. Jeżeli nikt w tym czasie tego nie zrobi, grób będzie zlikwidowany. Nowa ustawa zdefiniuje również zakres uprawnień rezerwacji miejsca pochówku i prawa do grobu. Zbycie prawa miejsca pochówku będzie obywać się w obecności właściciela cmentarza lub osoby upoważnionej i będzie wymagało zachowania formy pisemnej.
Koroner dostępny 24 godziny na dobę
Nowa ustawa rozpowszechni w Polsce instytucję koronera, czyli wyspecjalizowanego lekarza, którego zadaniem będzie określenie przyczyny zgonu. - Koronerzy będą zatrudniani przez wojewodów w zależności od potrzeb w danym regionie. Ważne, żeby byli dostępni 24 godziny na dobę. Wzywać będą mogły ich określone służby, jak policja, a także lekarze rodzinni, np. gdyby mieli problemy ze wskazaniem przyczyny zgonu pacjenta w domu – wyjaśnił w rozmowie z PAP Wojciech Labuda.
