Rewolucyjne zmiany w zasiłku macierzyńskim. Oto co czeka świeżo upieczonych rodziców

Zmiany dotyczące zasiłku macierzyńskiego są wynikiem nowelizacji Kodeksu Pracy. Jak informuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych, przepisy te wchodzą w życie już 26 kwietnia 2023 roku, ale co ważne, ustawa zawiera także przepisy regulujące sytuację ubezpieczonych w okresie przejściowym, tj. tych, którzy nabyli prawo do zasiłku macierzyńskiego przed tą datą.

To jednak nie wszystko! Zmienią się bowiem także zasady ustalania prawidłowego okresu wypłaty zasiłku chorobowego, opiekuńczego i świadczenia rehabilitacyjnego w związku ze skorzystaniem przez świadczeniobiorcę z nowo wprowadzonego urlopu opiekuńczego.

Zasiłek macierzyński przysługuje za okres ustalony przepisami Kodeksu Pracy jako okres urlop rodzicielskiego. Ten jednak od 26 kwietnia 2023 roku ulega wydłużeniu - teraz wynosić będzie 41 lub 43 tygodnie, odpowiednio - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie lub w przypadku urodzenia co najmniej dwojga dzieci przy jednym porodzie.

Zasiłek może być wypłacany przez 38 tygodni, gdy:

• rodzina zastępcza (niezawodowa) przyjmie na wychowanie dziecko do lat 7 
• rodzina zastępcza (niezawodowa) przyjmie na wychowanie dziecko do lat 10, jeśli ma ono odroczony obowiązek szkolny
• osoba ubezpieczona przyjmie na wychowanie dziecko do lat 14 i złoży wniosek o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka.

W szczególnych przypadkach zasiłek wypłacany może być przez 62 tygodnie. Mowa o sytuacjach, kiedy osoba urodzi lub przyjmie na wychowanie dziecko mające zaświadczenie, o którym mowa w ustawie „Za życiem". Zaświadczenie dotyczy dzieci z ciężkimi i nieodwracalnymi upośledzeniami albo nieuleczalnymi chorobami zagrażającymi życiu dziecka, które powstały w okresie prenatalnym lub w czasie porodu. Stwierdza je w zaświadczeniu lekarz ubezpieczenia zdrowotnego ze specjalizacją drugiego stopnia lub tytułem specjalisty w dziedzinie: położnictwa i ginekologii, perinatologii, neonatologii, neurologii dziecięcej, kardiologii dziecięcej lub chirurgii dziecięcej.

Zasiłek może być wypłacany, gdy:

• rodzina zastępcza (niezawodowa) przyjmie na wychowanie dziecko do lat 7 
• rodzina zastępcza (niezawodowa) przyjmie na wychowanie dziecko do lat 10, jeśli dziecko ma odroczony obowiązek szkolny
• osoba ubezpieczona przyjmie na wychowanie dziecko do lat 14 i złoży wniosek o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka. 

Dodatkowo, zgodnie z nową regulacją każdemu z rodziców dziecka będzie przysługiwało wyłączne prawo do 9 tygodni urlopu rodzicielskiego. Rodzice mogą korzystać w tym samym czasie z urlopu rodzicielskiego lub podzielić się nim - na przykład jeden z rodziców może wziąć 20 tygodni, a drugi 21 tygodni.

Osoby, które złożą wniosek o zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego lub urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze (tzw. długi wniosek) do 21 dni po porodzie albo przyjęciu dziecka na wychowanie, mogą liczyć na zasiłek w wysokości 81,5 proc. podstawy wymiaru zasiłku.

Jeżeli rodzic lub opiekun nie wykorzysta ani jednego dnia zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego w wysokości 81,5 proc. w pierwszym roku życia dziecka, będzie mu przysługiwać jednorazowe wyrównanie zasiłku do 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku. By otrzymać jednorazowe wyrównanie, należy złożyć odpowiedni wniosek.

Z zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego można skorzystać jednorazowo lub podzielić go maksymalnie na pięć części.  Ostatnia część urlopu może przypadać najpóźniej do końca roku, w którym dziecko skończy 6 lat, a w przypadku dziecka przyjętego na wychowanie odpowiednio 7, 10 i 14 lat.

Zobacz również: 

Bon turystyczny dla seniorów. Czy będą mogli liczyć na tańszy wypoczynek?