To istny cud natury. Prababki znały moc tej rośliny od pokoleń

Wysoka, smukła, z żółtymi kwiatami. Dziewanna od wieków zdobi polskie pola, niekiedy przydomowe ogródki, czy nieużytki. Niepozorna roślina kryje w sobie jednak wielką moc, o której wiedzieli nasi przodkowie. Ma szerokie spektrum zastosowania w medycynie ludowej i wspiera proces leczenia po dziś dzień.

Dziewanna to piękna roślina z żółtymi, drobnymi kwiatami, która kryje w sobie wielką moc
Dziewanna to piękna roślina z żółtymi, drobnymi kwiatami, która kryje w sobie wielką moc123RF/PICSEL

Jak wygląda dziewanna? Szukaj jej na łąkach i polanach

Dziewanna (Verbascum) to rodzaj roślin z rodziny trędownikowatych (Scrophulariaceae). Jest to roślina dwuletnia lub wieloletnia, często spotykana w Europie, Azji i Afryce Północnej.

Istnieje wiele gatunków dziewanny, z których najbardziej znane to dziewanna wielkokwiatowa (Verbascum thapsus) oraz dziewanna pospolita (Verbascum nigrum). Od wieków dziewanna rośnie i zdobi swymi żółtymi kwiatami polskie łąki, a dzięki nim rozpoznać ją jest niezwykle łatwo.

Dziewanna zwykle ma prostą, wysoką łodygę, która może osiągać nawet do 2 metrów wysokości. Łodyga jest gęsto pokryta meszkiem. Liście zaś ma duże, owłosione, lancetowate. Wyrastają one z łodygi w rozetach przyziemnych.

Kwiaty dziewanny zebrane są w gęste grona na szczycie łodygi, mają charakterystyczne, pięciopłatkowe korony, najczęściej w kolorze żółtym, choć niektóre gatunki mogą mieć kwiaty białe, różowe czy fioletowe. Owocem dziewanny jest zaś torebka zawierająca liczne nasiona.

Dziewanna ogrodowa jest rośliną dwuletnią
Dziewanna ogrodowa jest rośliną dwuletnią123RF/PICSEL

Skąd nazwa dziewanna? Źródła należy szukać w słowiańskich kobietach

Te wysokie, strzeliste rośliny przyciągają wzrok i stały się nieoficjalnym symbolem kobiet zajmujących się zielarstwem. Nazwa "dziewanna" ma korzenie w języku staropolskim i jest związana z tradycjami ludowymi oraz mitologią słowiańską.

Staropolska nazwa "dziewanna" pochodzi od słowa "dziewa" oznaczającego dziewczynę, młodą kobietę.  Roślina była kojarzona z młodością, dziewczęcością i płodnością.

Mitologia słowiańska mówi zaś o istnieniu bogini Dziewanny (lub Devana), która była związana z lasami, przyrodą, wiosną i myślistwem. Uważano ją za opiekunkę młodych dziewcząt, co dodatkowo łączyło roślinę z dziewczęcością i płodnością.

Łączy się to także ze słowem "dzika", wracając do pochodzenia słowiańskiej kobiety, wywodzącej się z dzikich lasów i czerpiącej z sił natury.

W tradycjach ludowych dziewanna była także używana podczas różnych obrzędów i rytuałów, zwłaszcza tych związanych z wiosennymi i letnimi świętami. Na przykład, w niektórych regionach Polski dziewczęta pleciony wianki z dziewanny na Noc Kupały, symbolizując w ten sposób nadzieję na miłość i płodność.

W czasach Słowiań dziewanna zawsze była blisko kobiet i okazuje się, że dziś ta roślina wraca do łask.

Co zawiera dziewanna? To istna skarbnica zdrowia

Herbata z dziewanny ma działanie wykrztuśne i łagodzące ból gardła
Herbata z dziewanny ma działanie wykrztuśne i łagodzące ból gardła123RF/PICSEL

Dziewanna zawiera szereg substancji czynnych, które przyczyniają się do jej właściwości leczniczych. Dziewanna przede wszystkim zawiera saponiny, które działają wykrztuśnie, pomagając w oczyszczaniu dróg oddechowych ze śluzu oraz wspomagają wchłanianie innych substancji czynnych.

Dziewanna zawiera też flawonoidy. One z kolei mają działanie przeciwzapalne i przeciwutleniające. Wzmacniają także naczynia krwionośne i wspierają układ krążenia.

Iridoidy, które też są zawarte w tej roślinie, wykazują działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe oraz pomagają w regeneracji tkanek i zmniejszaniu obrzęków. Polisacharydy zaś działają łagodząco na błony śluzowe, pokrywając je ochronną warstwą i zmniejszają podrażnienia i działają kojąco na drogi oddechowe oraz przewód pokarmowy.

Dziewanna zawiera też kwasy fenolowe. Mają działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze. Pomagają w ochronie organizmu przed infekcjami.

Na co stosować dziewannę? Spektrum działania jest szerokie

Sprawdzi się przy przeziębieniach. Zwalczy kaszel, bo wykazuje działanie wykrztuśnie, łagodzi kaszel, pomaga w usuwaniu śluzu z dróg oddechowych, a także złagodzi stany zapalne gardła - działa łagodząco i kojąco na podrażnione błony śluzowe.

Przy poważniejszych chorobach, jak zapalenia oskrzeli i astma pomoże w łagodzeniu objawów i ułatwia oddychanie.

Zwalczy także problemy skórne: stosowana zewnętrznie, wspomaga gojenie ran, oparzeń i innych uszkodzeń skóry. Kobiety niegdyś stosowały dziewannę jako lek przeciwskurczowy i moczopędny przy problemach z układem moczowym.

Dziewannę można spożywać pod różną postacią:

  • Napar: z kwiatów dziewanny, stosowany wewnętrznie jako herbata na przeziębienia i kaszel.
  • Syrop: z dodatkiem miodu i innych składników, dla dzieci i dorosłych w przypadku infekcji dróg oddechowych.
  • Nalewka: stosowana jako środek wspomagający w leczeniu różnych dolegliwości.
  • Maść lub olej: stosowane zewnętrznie na skórę w celu leczenia stanów zapalnych i podrażnień.

Dziewanna w dawnych wierzeniach. Stosowana była nie tylko w leczeniu

Dziewanna odgrywała znaczącą rolę w dawnych wierzeniach i magii, szczególnie w kulturach słowiańskich. Roślina ta była ceniona nie tylko za swoje właściwości lecznicze, ale także za przypisywane jej moce ochronne.

Miała ona chronić przed złymi duchami, niechcianymi bytami i energiami. Była używana jako talizman ochronny. Wierzono, że ma moc odpędzania złych duchów i chroni domostwa przed niebezpieczeństwami. Gałązki dziewanny były wieszane nad drzwiami i oknami, aby chronić przed złymi mocami.

Na Noc Kupały, tradycyjne słowiańskie święto obchodzone w czasie letniego przesilenia, dziewczęta pleciony wianki z dziewanny, które symbolizowały płodność, miłość i młodość.

Można było także nosić przy sobie kawałek korzenia dziewanny, bo miało to chronić przed złym urokiem i pechem. Palenie suszonych liści dziewanny zaś miało oczyszczać przestrzeń z negatywnej energii.

Wierzono, że dziewanna może przyciągać również miłość i zapewniać płodność. Kwiaty dziewanny były używane w miksturach i amuletach miłosnych, a w czasie rytuałów płodności, kobiety używały dziewanny, aby zapewnić sobie urodzajność i zdrowe potomstwo.

Znaki Zodiaku. Poznaj ich wady i zaletyInteria.tv
INTERIA.PL
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas