Tych grzybów szukaj w polskich lasach. Oto lista najzdrowszych i najsmaczniejszych gatunków

Przez wiele lat twierdzono, że grzyby to bezwartościowe rośliny, których jedyną zaletą jest smak. Dziś panuje zupełnie inne przekonanie - z uwagi na to, że zawierają sporo białka, mówi się, że mogą stanowić roślinny zamiennik mięsa, a pod względem zawartości witamin i związków organicznych porównywane są do niektórych warzyw. Grzyby to doskonałe uzupełnienie codziennej diety, dlatego zaleca się jeść je nie tylko w sezonie, ale również warto zamrozić, ususzyć i cieszyć się ich wyjątkowym smakiem przez cały rok.

W Polsce oficjalnie sezon grzybobrania i wysypu leśnych darów rozpoczyna się w drugiej połowie września i trwa mniej więcej do końca listopada. Przy sprzyjających warunkach atmosferycznych zaczynają się jednak pojawiać się dużo wcześniej - w połowie maja. Latem można zbierać m.in. kurki i maślaki. Jesienią natomiast w ściółce leśnej wyrastają zdecydowanie liczniej - pojawiają się takie gatunki jak: borowiki, koźlarze, podgrzybki, kanie i inne.

Zobacz też: Jak szybko rosną grzyby po deszczu? Podpowiadamy, kiedy nazbierasz ich najwięcej

Co do tego, że grzyby są nie tylko smaczne, ale i zdrowe nie ma już żadnych wątpliwości. Poszczególne gatunki różnią się jednak między sobą ilości witamin, białka, minerałów, tłuszczy, węglowodanów, zawartością wody czy obecnością antyoksydantów - związków, które neutralizują wolne rodniki i mogą przeciwdziałać wielu chorobom - również nowotworowym. Dzięki dokładnej analizie składu polskich grzybów na przestrzeni lat ekspertom udało się ustalić, które z nich są najcenniejsze pod względem właściwości prozdrowotnych. Po które więc warto sięgać najczęściej?

• Borowik szlachetny

Borowika szlachetnego nie bez powodu uznaje się na "króla wszystkich grzybów". Na tle innych wyróżnia się przede wszystkim wysoką zawartość białka - ok. 5,5 proc. Podobną zawartość znajdziemy np. w chlebie i mleku, jednak z uwagi na obecność chityny w ścianach komórkowych tych grzybów, dla człowieka dostępna jest tylko jego część. Po rozdrobnieniu i poddaniu obróbce termicznej będzie to składnik zdecydowanie lepiej dostępny i przyswajalny. Ponadto prawdziwki z uwagi na to, że są mięsiste i zwarte, mieszczą spore ilości antyoksydantów (przeciwutleniaczy), są również źródłem witamin z grupy B, potasu i wielu innych minerałów. Borowiki szlachetne występują zarówno w lasach iglastych, liściastych, jak i mieszanych - najczęściej można je spotkać w pobliżu świerków.

• Pieprznik jadalny, czyli kurka

O tym, że kurki są grzybami o największych zasobach witamin z grupy B, donieśli japońscy naukowcy. Związki zawarte w tym smacznych grzybach działają także antybakteryjnie i antywirusowo, ponadto wpływają korzystnie na układ nerwowy. Kurki to również źródło żelaza (3,47 mg/ 100 g), potasu (aż 500 mg/100 g), beta-karotenu, a do tego są jednym ze źródeł witaminy D pochodzenia roślinnego. Kurki można znaleźć w lasach iglastych i mieszanych, pod dębami, bukami, sosnami i świerkami.

• Opieńka miodowa

Opieńki miodowe to grzyby zawierające substancje, które mogą pozytywnie wpływać na układ krążenia, ukrwienie kończyn, mózgu i serca, a także na wzrok. Posiadają właściwości grzybobójcze i bakteriobójcze. Kolejną ich zaleta jest również fakt, że grzyby te rzadko atakowane przez robaki. Opieńki rosną na pniach różnych gatunków drzew iglastych i liściastych.

• Czubajka kania

Czubajki kanie to duże i mięsiste grzyby rosnące na brzegach lasów, łąkach, a nawet w przydomowych ogródkach. W ich wnętrzu kryje się kopalnia witamin z grupy B oraz C, A, D i E. Dostarczają również minerałów. Najlepiej smakują obtoczone w panierce z bułki tartej i usmażone.

Czytaj również: Wyśmienity grzyb mylony z zabójcą. Grzyboznawca wskazuje, po czym go poznać

• Mleczaj rydz

Mleczaje rydze to grzyby o rdzawym zabawieniu, które również obfitują w mnóstwo zdrowych składników. Ustalono, że ich jedzenie wspomaga trawienie, pozytywnie wpływają na układ kostny i nerwowy. Ponadto mogą łagodzić stres i być pomocne w walce z nadciśnieniem tętniczym. W ich owocnikach znajdują się związki o działaniu antybiotycznym - działają odstraszająco na bakterie Salmonelli i prątki wywołujące gruźlicę. Rydze rosną zazwyczaj w lasach świerkowych i gajach liściastych w bliskim sąsiedztwie sosen.

• Podgrzybek

Podgrzybki są cenne szczególnie z uwagi na obecność flawonoidów - dzięki nim wykazują działanie przeciwzapalne i detoksykujące. Z kolei za sprawą kwasu linolowego pomagają szybciej utracić zbędne kilogramy. Podgrzybki to także cenne źródło kwasu palmitynowego i oleinowego. Spotkać można je w lasach iglastych, liściastych i mieszanych, pod bukami, dębami czy świerkami.

• Koźlarz

Koźlarze zwane też kozakami to grzyby rosnące zazwyczaj na skrajach lasów - pod brzozami, topolami, osikami i grabami, a także na zboczach. Mogą być czerwone lub pomarańczowo-żółte. Grzyby te dostarczają witaminy B3 oraz niacyny - 100 g kozaków może zapewnić 20 proc. dziennego zapotrzebowania na ten składnik.

• Maślak

Maślaki to grzyby, które spośród wszystkich rosnących w Polsce mają najwięcej beta-glukanów - będących jedną z frakcji nierozpuszczalnego błonnika pokarmowego, a zarazem ważnym pożywieniem dla bakterii jelitowych. Choć wszystkie grzyby są źródłem beta-glukanu, maślaki mają go szczególnie dużo. Uznaje się więc, że usprawniają trawienie i z tego też względu są najbardziej cenione. Maślaki rosną w trawach jak i w lasach iglastych, zwłaszcza pod modrzewiami.