Cholesterol: Dlaczego warto go często badać?
Cholesterol nazywany jest cichym zabójcą serca. Jego nadmierna ilość przyczynia się do osłabienia naczyń krwionośnych i wielu chorób układu krążenia, w tym zawału i udaru. Warto jednak wiedzieć, że nie każdy cholesterol jest zły – kluczem do dobrego zdrowia i mocnego serca jest utrzymywanie równowagi między tzw. dobrą i złą frakcją cholesterolu. Jak to osiągnąć? Jaką dietę stosować? Poznaj przyczyny zbyt wysokiego stężenia cholesterolu w organizmie i dowiedz, się jak wpływa on na zdrowie.
Cholesterol jest bardzo ważną substancją produkowaną w naszej wątrobie. Uczestniczy w produkcji hormonów, wchodzi w skład komórek ciała i jest ważnym składnikiem żółci. Dzieli się na dwie frakcje – HDL (tzw. dobry cholesterol) i LDL (tzw. zły cholesterol). Optymalny poziom tego pierwszego to 60 mg/dl, a drugiego 80 mg/dl. Warto wiedzieć, że częstą przyczyną zbyt wysokiego stężenia drugiej frakcji jest nieodpowiednia dieta bogata w tłuszcze pochodzenia zwierzęcego i cukier. Nadmiar cholesterolu zaczyna się wtedy odkładać w naczyniach krwionośnych w postaci blaszek miażdżycowych. Czynnikiem ryzyka jest również nadwaga i otyłość, a także brak regularnej aktywności fizycznej. Lekarze zwracają też uwagę, że tendencja do kumulowania się złego cholesterolu w organizmie może być uwarunkowana genetycznie.
Zbyt wysoki poziom złego cholesterolu na dłuższą metę wpływa fatalnie na nasze zdrowie. Blaszki miażdżycowe zalegające w naczyniach krwionośnych osłabiają je i sprawiają, że stają się mniej elastyczne. Przepływ krwi jest utrudniony, a komórki i narządy ciała niedostatecznie dotlenione. Obciąża to serce, które musi jeszcze wydajniej pracować. Zły cholesterol to główna przyczyna miażdżycy, choroby wieńcowej, a w efekcie zawału serca i udaru. To jednak nie koniec złych informacji. Badania naukowców dowodzą, że cholesterol może być odpowiedzialny za problemy z potencją u mężczyzn, a u kobiet za trudności związane z zajściem w ciążę. Z wiekiem cholesterol staje się jeszcze bardziej niebezpieczny – może przyczyniać się do uszkodzenia nerek, głuchoty, ślepoty (jeśli blaszki miażdżycowe osadzą się w tętnicy siatkówki), przyspieszać demencję, a nawet wpływać na chorobę Alzheimera. Dlatego tak ważne jest regularne badanie poziomu cholesterolu (przynajmniej raz w roku) w każdym wieku. Wbrew pozorom z jego nadmierną ilością mogą zmagać się nawet młodzi ludzie.
Okazuje się, że zdrowa dieta może skutecznie obniżać poziom złego cholesterolu. Spożywając odpowiednie produkty, zwiększamy bowiem poziom dobrego cholesterolu, który wiąże ten zły i pomaga wydalać go z organizmu. Najcenniejsze pod tym względem są nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6, które znajdziemy przede wszystkim w tłustych rybach morskich (łosoś, makrela, szprotki), olejach roślinnych (olej rzepakowy, oliwa z oliwek), orzechach czy awokado. Pomocne są również produkty bogate w błonnik, ponieważ reguluje on wchłanianie się tłuszczów do organizmu. W diecie powinny się więc znaleźć makarony i pieczywo pełnoziarniste, otręby czy płatki owsiane. Zdrowe są też warzywa i owoce – zawierają duże ilości polifenoli, które opóźniają utlenianie się dobrego cholesterolu.
Kluczowe w zachowaniu równowagi pomiędzy dobrą a złą frakcją cholesterolu jest także utrzymanie prawidłowej masy ciała. Aby to osiągnąć, powinno się dbać o regularną aktywność fizyczną – spacerowanie, bieganie, jazdę na rowerze, rolkach czy nartach. Idealnym rozwiązaniem jest też pływanie, które angażuje wszystkie partii mięśni i jednocześnie nie obciąża stawów ani kręgosłupa.
