Cierpi na nią niemal 35 proc. Polaków. Bezsenność wyniszcza organizm i psychikę
Z zaburzeniami snu boryka się coraz więcej osób. Z badań wynika, że niemal 35 proc. Polaków cierpi na bezsenność, która odbija się nie tylko na zdrowiu psychicznym, ale także fizycznym. Przyjrzyjmy się więc, dlaczego sen jest ważny i jakie są skutki bezsenności.
Do czego jest potrzebny sen?
Wbrew przekonaniu, że sen to marnowanie czasu, jest on nie zwykle ważny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. To złożony proces fizjologiczny, dzięki któremu jesteśmy w stanie się zregenerować oraz nabrać sił. Ponadto u dzieci ma on wpływ na prawidłowy rozwój intelektualny oraz emocjonalny.
To ile potrzebujemy snu, jest uzależnione od naszego wieku.
Przykładowo noworodki śpią 16 godzin, 6-letnie dzieci potrzebują mniej więcej 10 godzin snu, a dorośli czują się wyspani już po 7-8 godzinach. Nie zmienia to jednak faktu, że w każdym przypadku nieodpowiednia ilość snu daje o sobie znać już na następny dzień.
Co to bezsenność?
Bezsenność to nie tylko ciągłe trudności z zasypianiem, ale także zbyt wczesne wybudzanie, problem z utrzymaniem snu oraz stan, w którym jego jakość jest na niskim poziomie. Przy stawianiu diagnozy istotne jest to, jak często występują podane wyżej objawy i jak wpływają na codzienne funkcjonowanie.
Wyróżnia się bezsenność przygodną trwającą do kilku dni, krótkotrwałą związaną m.in. ze stresem oraz przewlekłą, której przyczyn można szukać w problemach natury psychicznej. Warto podkreślić, że Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD-10) podzieliła bezsenność na organiczną, czyli spowodowaną istniejącymi schorzeniami oraz nieorganiczną, która nie wiąże się z żadnymi chorobami.
Wbrew pozorom bezsenności nie należy bagatelizować. Wyniki badania STADA Health Report 2022 wskazują, że niemal 35 proc. Polaków się z nią boryka. Przyczyn upatruje się w pandemii koronawirusa, ponieważ odcisnęła ona piętno na jakości snu wielu osób. Mowa tu nie tylko o samej infekcji COVID-19, ale także ogólnych zmianach, które zaburzyły rytm okołodobowy.
Trzeba jednak zaznaczyć, że z zaburzeniami snu powiązany jest także towarzyszący na co dzień stres oraz różnego rodzaju zmartwienia. Poza tym na bezsenność często skarżą się kobiety w ciąży, a także osoby starsze. W przypadku przyszłych mam wina może leżeć po stronie zachodzących zmian hormonalnych, natomiast u seniorów może się to wiązać ze spadkiem poziomu melatoniny w organizmie.
Do przyczyn bezsenności oprócz wyżej wspomnianego stresu oraz istniejących chorób zalicza się także m.in. złą higienę snu, bezdech senny, spożywanie alkoholu oraz nadużywanie napojów bogatych w kofeinę lub guaranę, a także zażywanie substancji psychoaktywnych oraz niektórych leków. Wpływ na zasypianie ma także praca zmianowa oraz przemieszczanie się między strefami czasowymi.
Jak bezsenność wpływa na zdrowie?
W przypadku nawracających problemów ze snem warto skonsultować się ze specjalistą. Wszystko po to, by znaleźć przyczynę bezsenności i w razie potrzeby wprowadzić odpowiednie leczenie. Oprócz farmakoterapii stosuje się także terapię poznawczo-behawioralną.
Spanie znacznie krócej niż potrzebuje tego organizm, objawia się nie tylko obniżonym nastrojem i złym samopoczuciem, ale także pogorszeniem funkcji poznawczych. Do skutków bezsenności zalicza się również przygnębienie, bóle głowy, opóźniony czas reakcji, drażliwość, problemy z pamięcią oraz koncentracją, a także nadwrażliwości na światło.
Dodatkowo bezsenność podwyższa ryzyko wystąpienia m.in. cukrzycy, otyłości, nadciśnienia tętniczego, a także przyczynia się do obniżenia odporności. Brak snu przyczynia się również do występowania chorób układu sercowo-naczyniowego oraz demencji, a także do zaostrzenia chorób i stanów zapalnych w obrębie jelit.
Trzeba także podkreślić, że bezsenność to częsty objaw depresji, ale dość często występowanie problemów ze snem jest także przyczyną pojawiania się tego zaburzenia psychicznego.
***
