Co oznacza swędzenie skóry? Objawy groźnych schorzeń
Przewlekłe swędzenie skóry to męcząca i uciążliwa dolegliwość, którą często kładziemy na karb alergii lub przesuszenia skóry spowodowanego np. nadmiernym opalaniem się. Czasem jednak warto zwrócić uwagę na specyficzne objawy, np. charakter wysypki lub jej brak, miejsce świądu, a nawet porę jego występowania. Swędzenie może bowiem być niecharakterystycznym objawem ciężkich schorzeń, takich jak niewydolność nerek, zapalenie wątroby czy niedoczynność tarczycy. Jak odróżnić niegroźny świąd od symptomów zaburzeń hormonalnych i innych chorób?
Niegroźne jest krótkotrwałe swędzenie skóry połączone z drobną, lekko różową wysypką. Przeważnie to objaw alergii pokarmowej lub wrażliwości na tkaninę odzieży, nowy proszek do prania itp. Jeśli na skórze pojawia się jedna większa plamka lub niewielka grudka, najprawdopodobniej za świąd odpowiedzialne jest ukąszenie owada. Niepokojące są jednak gwałtowne reakcje organizmu – jeśli na skórze pojawia się obrzęk, a wargi i język puchną, należy jak najszybciej udać się do lekarza. Alergia może wywołać nawet wstrząs anafilaktyczny.
Grzybica
Czerwone plamy pokryte łuskami (najczęściej pojawiają się na stopach i w okolicach intymnych), które regularnie się złuszczają, świadczą o grzybicy. Aby je pokonać, warto smarować je maściami przeciwgrzybiczymi dostępnymi w aptece bez recepty. Jeśli to nie pomoże, konieczna jest wizyta u dermatologa.
Liszajec zakaźny
Liszajec to groźne zakażenie bakteryjne, za które odpowiedzialne są gronkowce lub paciorkowce. Swędzeniu towarzyszą plamy na skórze, z których tworzą się strupy. Powinno się je przemywać wodą z mydłem i specjalną maścią antybakteryjną (dostępna bez recepty). Codziennie należy też zmieniać pościel i piżamę.
Suchość i łuszczenie się skóry na kolanach i łokciach, połączone ze swędzeniem, jest częstym objawem niedoczynności tarczycy. Jeśli towarzyszą mu inne symptomy, takie jak ciągłe zmęczenie, uczucie zimna, wypadanie włosów i przybieranie na wadze, zgłoś się do lekarza, który zleci odpowiednie badania.
Problemy ze skórą to także charakterystyczny objaw niezdiagnozowanej lub źle leczonej cukrzycy. Jeśli skóra swędzi i jest podatna na infekcje grzybicze, a rany trudno się goją, zgłoś się do lekarza i zbadaj poziom cukru we krwi. Przyczyną jest osłabienie naczyń krwionośnych i niedostateczne ukrwienie skóry.
Swędzenie skóry a nerki i wątroba
Swędzenie skóry może być objawem towarzyszącym niewydolności nerek. Jeśli występuje ono razem z obrzękami skóry, ciągłym odczuwaniem pragnienia, częstym oddawaniem moczu i jego ciemną barwą, skonsultuj się z lekarzem i poproś o skierowanie na badania (morfologia, poziom kreatyniny i mocznika, badanie moczu).
Poprzez świąd skóry może o sobie dawać znać wątroba. Ostre i bardzo uciążliwe swędzenie (chory często rozdrapuje skórę do krwi) skóry łydek i przedramion to oznaka zaawansowanego stanu zapalnego wątroby (spowodowanego na przykład zakażeniem wirusowym), który przez wiele lat nie dawał żadnych objawów. Konieczna jest wizyta u lekarza.
Nocny świąd jest charakterystyczny przy zakażeniu świerzbowcem – pasożytem wywołującym swędzenie i wysypkę. Ma ona postać czerwonych, chropowatych wyprysków i pojawia się najczęściej na klatce piersiowej, pośladkach, łokciach, między palcami i na nadgarstkach. W takim przypadku konieczne jest stosowanie maści i szamponów zwalczających świerzbowca, a także upranie w wysokiej temperaturze pościeli, ubrań i ręczników. Leczeniu powinny się poddać wszystkie osoby w domu, ponieważ to jedyny sposób na pozbycie się pasożyta.
Świąd (zwłaszcza po ciepłym prysznicu lub spożyciu alkoholu) i nocne pocenie się to mało charakterystyczny objaw chłoniaka – nowotworowej choroby białych krwinek. Inne symptomy to powiększone węzły chłonne, ból brzucha, podwyższona temperatura ciała, nagły spadek wagi, kaszel i duszności. Przy zaobserwowaniu jakichkolwiek niepokojących objawów, należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza. W początkowym stadium choroba jest całkowicie wyleczalna.
Świąd skóry w trakcie ciąży
W trakcie ciąży świąd (zwłaszcza skóry nóg, piersi i brzucha) może być efektem większego wysuszenia skóry, co jest normalne w tym stanie. Odpowiadają za niego gwałtowne zmiany hormonalne zachodzące w organizmie kobiety. Warto w tym czasie stosować nawilżające kremy chroniące przed rozstępami. Zdarza się jednak, że swędzenie może być związane z atopowym zapaleniem skóry, jeśli pacjentka cierpiała na schorzenie w przeszłości.
Świąd a stres i depresja
Uciążliwe swędzenie skóry może mieć także podłoże psychiczne – zdarza się, że przyczyną jest silny i długotrwały stres lub depresja.
