Dlaczego witamina D jest niezbędna dla zdrowia?
Witaminy to substancje odżywcze niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jedną z nich jest witamina D, nazywana „witaminą słońca”, ponieważ organizm wytwarza ją pod wpływem promieni słonecznych. Określa się ją też „eliksirem życia”, gdyż chroni nas przed szeregiem chorób cywilizacyjnych. Jej niedobór objawia się złym samopoczuciem, bólami mięśni i stawów oraz osłabieniem odporności. Narażeni jesteśmy na niego w okresie jesienno-zimowym, kiedy brakuje słońca. Witamina D występuje też w niewielkiej ilości w pożywieniu pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego. Dostępna jest również suplementacja witaminy D. Dlaczego ta witamina jest niezbędna dla naszego organizmu?
Witamina D to tak naprawdę grupa rozpuszczalnych w tłuszczach związków chemicznych, z których w wyniku przemian zachodzących w naszym organizmie powstaje aktywna postać witaminy – kalcytriol. Dwie podstawowe formy witaminy D to ergokalcyferol (D2) pochodzenia roślinnego i cholekalcyferol (D3) pochodzenia zwierzęcego. Ta druga syntetyzuje się również w skórze pod wpływem promieni słonecznych. Słońce potrafi zapewnić aż 80-90 proc. zapotrzebowania na tę witaminę, jednak w naszym kraju mamy słoneczne miesiące tylko wiosną i latem. Dlatego potrzebne jest dostarczenie witaminy D wraz z pożywieniem lub suplementami diety.
Wzmacnia kości
Jednym z podstawowych zadań witaminy D jest udział w mineralizacji tkanki kostnej. Wspomaga ona wchłanianie przez organizm wapnia i fosforu, które są niezbędne do właściwego funkcjonowania kości i zębów. Odpowiada za proces kostnienia i powstawania związków niezbędnych do budowy kości. Stałe przyjmowanie witaminy D eliminuje ryzyko złamań kości o około 40 proc. Bardziej podatne na złamania są kobiety wskutek osteoporozy objawiającej się ubytkiem masy kostnej. Witamina D pomaga wchłaniać wapń i transportować go do kości, żeby utrzymać je w odpowiedniej formie. Dostarczanie optymalnej ilości witaminy D jest bardzo ważne w rozwoju dzieci. Witamina słońca chroni najmłodszych przed zachorowaniem na krzywicę, która może być przyczyną nieprawidłowości w układzie kostnym.
Wzmacnia odporność i chroni przed chorobami
Witamina D zwiększa naszą odporność, dzięki niej jesteśmy mniej podatni na różnego rodzaju infekcje. Chroni nas również przed chorobami neurologicznymi i autoimmunologicznymi (np. cukrzycą typu I, łuszczycą, stwardnieniem rozsianym). Zmniejsza także ryzyko chorób serca, miażdżycy i cukrzycy typu II. „Witamina słońca” ma również ogromny wpływ na nasze samopoczucie. Odpowiedni poziom witaminy D w organizmie pozwala na ograniczenie rozwoju depresji oraz innych chorób psychicznych, takich jak nerwica lub schizofrenia. Badania pokazują, że witamina D hamuje rozwój niektórych nowotworów, m.in. raka jelita grubego i prostaty. Witamina D zmniejsza także ryzyko zachorowania na raka piersi oraz jajnika.
Podstawowym źródłem witaminy D jest słońce. Kiedy promienie słoneczne padają na skórę, nasze ciało syntetyzuje ją do organizmu. Aby do tego doszło, musimy eksponować ciało przez 5-10 minut w pełnym słońcu, nie rzadziej niż dwa, trzy razy w tygodniu. Niestety, w naszym kraju taka ekspozycja na słońce jest możliwa głównie w ciepłych, słonecznych miesiącach. W okresie jesieni i zimy, gdy słońca jest coraz mniej, w naszym organizmie pojawia się niedobór tej cennej substancji. W niewielkich ilościach witaminę D możemy znaleźć w niektórych produktach spożywczych, takich jak jajka, wątróbka czy pełne mleko. Występuje także w tłustych rybach np. śledziu, tuńczyku lub łososiu. Są to jednak zbyt małe ilości, żeby uzupełnić niedobór tej witaminy. Dlatego warto sięgnąć po suplementację witaminy D. Dawkowanie witaminy słońca zależy od naszego wieku, stylu życia, diety i poziomu jej niedoboru, więc jej przyjmowanie najlepiej skonsultować z lekarzem.
