Jęczmień czy pszenica? Co bardziej służy zdrowiu?

Zarówno jęczmień jak i pszenica są roślinami z rodziny wiechlinowatych. Oba z nich, spośród innych zbóż, są jednymi z najstarszych uprawianych przez człowieka. Pszenica zajmuje trzecie miejsce (po kukurydzy i ryżu), spośród wszystkich produkowanych zbóż, natomiast jęczmień plasuje się na miejscu piątym. W przypadku tych dwóch roślin, wykorzystuje się w przemyśle ziarno: zawiera zarodek, bielmo oraz otręby. Pszenica przede wszystkim jest wykorzystywana do produkcji mąki, natomiast jęczmień częściej przeznaczony jest do wytwarzania pasz i alkoholu, ale też w mniejszym stopniu produkowana jest z niego mąka.

Pszenica i jęczmień. Co w nich można znaleźć?

Ziarna pszenicy i jęczmienia obfitują w szereg witamin. Najwięcej znaleźć w nich można witaminy z grupy B, a także E (w jęczmieniu) oraz D i K (w pszenicy). Poza tym obfitują w niezbędne węglowodany, w tym błonnik. Same ziarna zawierają go najwięcej, jednak w procesie produkcji, np. mąki, bielmo jest oczyszczane i procentowo może być go zdecydowanie mniej. Produkty pełnoziarniste, czyli najmniej przetworzone, najlepiej wpływają na działanie układu pokarmowego: ułatwiają procesy przemiany materii, pobudzają perystaltykę jelit, ułatwiają wchłaniania cennych substancji zawartych w organizmie, a także zapewniają na dłużej uczucie sytości, co może ułatwiać procesy odchudzania.

Jednym z białek znajdujących się w tych zbożach są gluteny. Pszenica zawiera ich dwa rodzaje: gluteniny i gliadyny, natomiast w jęczmieniu znajdują się hordeiny. Gluten i jego pochodne mogą wywoływać reakcje alergiczne, które objawiają się bólem brzucha i wzdęciami. Dodatkowo glutenu muszą się wystrzegać osoby cierpiące na celiakię i borykające się z jego nietolerancją. Są one szczególnie dla nich niebezpieczne, ponieważ mogą uszkadzać błonę śluzową jelit i żołądka, utrudniać wchłanianie minerałów, a także zaburzać pracę całego układu pokarmowego: powodować zaparcia, a także sprzyjać utracie masy ciała.

Zboża a reakcje alergiczne

Wiele osób świadomie rezygnuje z pewnych rodzajów zbóż, z powodu występujących u nich reakcji alergicznych. Najczęściej wykluczana z jadłospisu jest pszenica, ponieważ najczęściej wywołuje nieprzyjemne, choć łagodne objawy. Charakteryzują się one wysypką, swędzeniem, a także biegunką. Niekiedy mogą występować poważniejsze i zagrażające zdrowiu, takie jak astma albo wstrząs anafilaktyczny. Co dokładnie wywołuje alergie? Przede wszystkim, znajdujące się w pszenicy i jęczmieniu rodzaje białek. Choć w obu występują podobne, to częściej ludzie negatywnie reagują na te znajdujące się w pszenicy. Mimo wszystko, jeśli istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia alergii, należy zrezygnować z obu zbóż.

W ziarnach zbóż znaleźć można błonnik pokarmowy. Choć najczęściej wspomina się o jego wpływie na układ pokarmowy, substancja ta korzystnie oddziałuje również na układ krążenia. W jęczmieniu i pszenicy występuje szczególna odmiana błonnika: beta-glukan. Ma on dobroczynny wpływ na utrzymanie prawidłowego poziomu cholesterolu oraz cukru w krwiobiegu. Jęczmień posiada więcej tej substancji, której wartość oscyluje od 5 do 11 proc. Natomiast w pszenicy, jest jej zdecydowanie mniej: około 1 proc.