Morfologia: Jak poprawnie czytać wyniki?
Morfologia krwi to podstawowe badanie, które powinniśmy wykonywać regularnie. Badanie krwi pozwala ocenić ogólny stan zdrowia pacjenta, wykryć infekcje, stany zapalne czy niedobór wartości odżywczych. Wyniki morfologii najlepiej odczyta lekarz, ale dla własnej wiedzy oraz spokoju warto wiedzieć co oznaczają zaniżone lub zawyżone wskaźniki poszczególnych składników krwi. Podpowiadamy, o czym świadczą konkretne wyniki morfologii.
Składniki
Erytrocyty
Erytrocyty, czyli krwinki czerwone, uznawane są przez wielu lekarzy za najważniejszy składnik krwi. Ich niedobór odbija się mocno na naszym zdrowiu, na przykład w postaci anemii. Sprawdźmy, o czym konkretnie może świadczyć zbyt wysoki lub za niski poziom erytrocytów we krwi.
Podwyższony poziom krwinek czerwonych
Podwyższony poziom krwinek czerwonych może być oznaką tzw. nowotworowego rozrostu krwinek czerwonym, czyli raka. Co więcej, może świadczyć również o niedotlenieniu organizmu lub zwiększonej produkcji hormonu odpowiedzialnego za wytarzanie erytrocytów.
Obniżony poziom krwinek czerwonych
Zbyt niski poziom erytrocytów we krwi jest zazwyczaj oznaką anemii, zwanej również niedokrwistością. Jej powody mogą być różne, między innymi: zbyt duża utrata krwi, niedobór witaminy B12 lub kwasu foliowego. Przyczyną niedokrwistości jest także niedobór żelaza. Anemia wymaga długotrwałego leczenia.
Płytki krwi (trombocyty)
Trombocyty to wraz z białymi krwinkami podstawowe elementy morfotyczne krwi. Odgrywają one istotną rolę w krzepnięciu i formowaniu się strupków z krwi. Ich podwyższony poziom pojawia się podczas przewlekłych zakażeń organizmu, po wysiłku fizycznym, a także w sytuacjach niedoboru żelaza. Natomiast zbyt niski poziom płytek krwi może być następstwem upośledzonego wytwarzania szpiku, a także niepożądanego działania leków przeciwbólowych oraz antybiotyków.
Składniki
Poziom krwinek białych (leukocyty)
Co może oznaczać spadek lub wzrost poziomu krwinek białych, zwanych leukocytami?
Spadek
Spadek leukocytów we krwi zazwyczaj powiązany jest z chorobami zakaźnymi, które dotknęły organizm pacjenta. To zjawisko występuje również przy uszkodzeniu szpiku kostnego przez środki chemiczne lub promienie jonizujące, a także przy białaczce oraz ciężkich zakażeniach antybakteryjnych.
Wzrost
Wzrost liczby krwinek białych, nazywany leukocytozą, zazwyczaj ma podłoże fizjologiczne. Za główny czynnik uznaje się temperaturę otoczenia. Leukocytozę powodują najczęściej: długotrwałe opalanie się na słońcu, nadmierny wysiłek fizyczny, stres, a także ciąża. Poza tym, wzrost krwinek czerwonych może być następstwem silnych stanów zapalnych w organizmie, uszkodzenia tkanek, zakażeń, zatruć, a także nowotworów.
Limfocyty
Limfocyty to grupa komórek, które odgrywają ważną rolę w systemie odpornościowym człowieka. Zarówno ich podwyższony, jak i obniżony poziom, nie wróżą nic dobrego. Ich liczba wzrasta w czasie chorowania na krztusiec, chłoniaki, białaczkę, odrę, gruźlicę, kiłę czy różyczkę. Z kolei niedobór limfocytów może prowadzić do ciężkich zakażeń organizmu.
Składniki
Hematokryt (HCT)
Hematokryt, oznaczany skrótem HCT, to badanie pozwalające określić, jaką część całej objętości krwi stanowią erytrocyty. Niestety zarówno podwyższony, jak i zbyt niski poziom HCT, oznacza poważne schorzenie. O jakich chorobach może informować obniżony lub zawyżony poziom HCT?
Podwyższony poziom HCT
Zbyt wysokie HCT przeważnie jest wynikiem wzrostu krwinek czerwonych w organizmie. Może sygnalizować różne schorzenia, między innymi nadkrwistość, nowotwory nerek, choroby płuc lub odwodnienie organizmu.
Obniżony poziom HCT
Z kolei zbyt niskie HCT może być oznaką anemii. Wówczas w ogólnej objętości krwi jest zbyt mało krwinek czerwonych. Może być to również objaw chorób szpiku kostnego lub obecności zbyt dużej ilości wody w organizmie.
Hemoglobina (HGB, HB)
Zbyt niski poziom hemoglobiny może sygnalizować anemię lub zbyt dużą ilość wody w organizmie. Z kolei zbyt wysokie stężenie we krwi tej substancji świadczy zazwyczaj o nadkrwistości lub zaburzeniach gospodarki wodno-elektrolitowej.
Składniki
Warto pamiętać
Każde wyniki morfologii należy skonsultować z lekarzem. To specjalista powinien zalecić w jaki sposób najlepiej uzupełnić niedobory wartości odżywczych lub obniżyć ich zbyt wysoki poziom.
