Najważniejsze minerały na czas zimy

Każda pora roku oznacza nieco inne potrzeby organizmu, jeśli chodzi o składniki odżywcze. I tak np. latem dobrze jest zadbać o codzienną dawkę beta- karotenu (ze względu na jego ochronny wpływ na skórę poddaną działaniu promieniowania UV). Z kolei zimą na pierwszy plan wysuwają się minerały, takie jak np. cynk i magnez, które niwelują niekorzystny wpływ surowej aury na organizm, zabezpieczają przed atakiem wirusów i bakterii oraz przeciwdziałają skutkom mniej aktywnego trybu życia. Pamiętajmy, że głównym źródłem potrzebnych nam pierwiastków powinna być zawsze dieta. Dopiero w przypadku, gdy ich niedobór utrzymuje się mimo właściwego odżywiania, można sięgnąć po wspomagające preparaty, najlepiej po konsultacji z lekarzem.

Ważne zasady: Zadbaj o właściwe przechowywanie pokarmów. Niektóre minerały (np. chrom, cynk, magnez) są wrażliwe na działanie światła, ciepła i wilgoci. Produkty, które je zawierają, trzymaj w ciemnym, chłodnym i suchym miejscu (np. na dolnej półce w lodówce nastawionej na umiarkowanie niską temp.). Podczas gotowania używaj niewielkiej ilości wody, by nie wypłukać minerałów np. z warzyw.

Na poziom składników mineralnych w naszym organizmie mogą mieć niekorzystny wpływ: picie kawy w dużych ilościach i nadmierne spożywanie alkoholu, palenie papierosów, długotrwały, silny stres, mało urozmaicony jadłospis, stosowanie restrykcyjnych diet odchudzających, także wysoka zawartość tłuszczu w spożywanych na co dzień pokarmach. Również niektóre leki mogą pozbawiać organizm cennych zasobów: moczopędne i przeczyszczające (np. cynku, magnezu), niesteroidowe leki przeciwzapalne (niszczą np. żelazo).

Chrom cenny dla okiełznania apetytu

Mało kto pamięta, że istnieje taki pierwiastek. Tymczasem jest on nie mniej ważny dla naszego zdrowia, niż pozostałe składniki odżywcze. Jego rola polega m.in. na tym, że przyczynia się do prawidłowej przemiany glukozy i razem z insuliną transportuje cukier do komórek. Dlatego właśnie chrom zmniejsza apetyt, co jest korzystne zwłaszcza zimą, gdy mamy większą skłonność do tycia (bo np. mniej się ruszamy).

Co może sygnalizować, że ci go brakuje: chroniczne zmęczenie, wzmożony apetyt połączony z napadami wilczego głodu, a także nadwaga.

Gdzie występuje: pełnoziarniste produkty zbożowe, przyprawy takie, jak pieprz i tymianek, ziemniaki (najlepiej jedzone ze skórką).

Zapewnia nam odporność na infekcje (przeziębienie, grypę, anginę). Dba też o regenerację tkanek i prawidłowe działanie zmysłów (węchu, smaku, wzroku).

Co może sygnalizować, że ci go brakuje: słabsze odczuwanie zapachu i smaku potraw (najwcześniejszy objaw niedoboru cynku), częste przeziębienia, białe wykwity na paznokciach, utrudnione gojenie skaleczeń, wyblakły kolor włosów.

Gdzie występuje: tzw. owoce morza (krewetki, małże, ostrygi), ryby, kiełki pszenicy.

Dba o właściwą pracę układu nerwowego. Działa równoważąco na naszą psychikę i powoduje, że mamy dobry nastrój w krótkie, przygnębiające zimowe dni.

Co może sygnalizować, że ci go brakuje: spadek nastroju, gorsza odporność na infekcje, drżenie mięśni, skurcze kończyn.

Gdzie występuje: pełnoziarniste produkty zbożowe, nasiona roślin oleistych (np. siemię),zielone warzywa (np. natka, szpinak), migdały, orzechy, kakao, gorzka czekolada.

Chroni komórki organizmu przed działaniem tzw. wolnych rodników, a w konsekwencji przyczynia się do tego, że mamy ogólnie lepsze samopoczucie. Ponadto bierze udział w wytwarzaniu żółci w wątrobie. A sprawna wątroba to lepsza praca całego układu pokarmowego i właściwa waga ciała.

Co może sygnalizować, że ci jej brakuje: apatia, podatność na choroby, zły stan włosów, skóry i paznokci.

Gdzie występuje: kapusta, fasola, ryby, jajka.

Odgrywa ważną rolę w utrzymaniu odporności przeciwko chorobotwórczym mikroorganizmom. Jest składnikiem hemoglobiny, która zaopatruje narządy w odżywczy tlen.

Co może sygnalizować, że ci go brakuje: mniejsza wydolność fizyczna i sprawność intelektualna, łatwe męczenie się, podatność na infekcje, zawroty głowy, krótki oddech, przyspieszone tętno, drżenie palców, drażliwość.

Gdzie występuje: wątróbka, drób, ryby (pokarmy mięsne są źródłem lepiej przyswajalnego żelaza hemowego), jajka, szpinak. Uwaga! Jedz też dużo świeżych warzyw zawierających witaminę C - przyswajanie żelaza będzie lepsze.

Spec. medycyny rodzinnej Hanna Dolińska, Centrum Medyczne Medicover w Warszawie