Neutrocyty: Normy, funkcje, nadmiar i niedobory
Neutrocyty to najliczniejsza grupa komórek wchodząca w skład leukocytów, czyli białych krwinek. To neutrocyty odpowiadają za zwalczanie szkodliwych drobnoustrojów – zarówno wirusów, jak i bakterii. Kiedy dociera do nich informacja o zagrożeniu, natychmiast wywołują stan zapalny i próbują zwalczyć infekcję. Częste i przewlekłe choroby o podłożu bakteryjnym czy grzybiczym mogą więc świadczyć o niedoborze neutrocytów. Warto wiedzieć, że zarówno niedobór, jak i nadmiar tych komórek układu odpornościowego może być objawem wielu groźnych schorzeń. Jak zbadać poziom neutrocytów i jaka jest ich prawidłowa norma?
Neutrocyty (nazywane też neutrofilami) stanowią aż 60-70% wszystkich leukocytów. Są jedną z najważniejszych barier obronnych organizmu – zapewniają tzw. odporność komórkową. Dosłownie pochłaniają wirusy, bakterie i inne drobnoustroje, a następnie trawią je w swoim wnętrzu. Działają też niezwykle szybko, dzięki czemu mogą zapobiec rozwojowi choroby. Neutrocyty produkowane są w szpiku kostnym i żyją we krwi przez kilkanaście godzin, następnie obumierają lub przedostają się do tkanek.
Określenie poziomu neutrocytów we krwi jest bardzo ważne, zwłaszcza gdy często chorujemy i podejrzewamy, że nasz układ odpornościowy nie działa prawidłowo. Wykonuje się wtedy pełną morfologię – krew pobiera się z żyły łokciowej. Ważne, by badanie wykonać na czczo, co najmniej 8 godzin po ostatnim posiłku. Prawidłowe stężenie neutrocytów to 1800-8000/µl, czasem określa się je także procentowo – prawidłowy wynik to 60-70% wszystkich białych krwinek.
Zbyt niski poziom neutrocytów często występuje u osób po chemioterapii, radioterapii czy leczeniu sterydami. Przyczyną neutropenii (czyli niedoboru neutrocytów) może być również przyjmowanie antybiotyków, niedobór witaminy B12 czy zatrucie metalami ciężkimi. Warto pamiętać, że wyniki morfologii mogą być niemiarodajne np. po przebytej infekcji. Jeśli jednak niedobory neutrocytów występują przez dłuższy czas, koniecznie należy skontaktować się z lekarzem. To częsty objaw wielu groźnych schorzeń, takich jak białaczka, anemia, nadczynność tarczycy, zakaźne choroby wątroby czy choroby autoimmunologiczne (np. łuszczyca, atopowe zapalenie skóry czy reumatoidalne zapalenie stawów). Niedobory neutrocytów są także charakterystyczne dla ciężkich infekcji bakteryjnych i wirusowych toczących się w organizmie.
Kiedy stężenie neutrocytów spada poniżej 500/µl, mówimy o agranulocytozie. Jest to stan zagrażający życiu i wymagający hospitalizacji (organizm jest bezbronny w walce z jakimikolwiek drobnoustrojami). Pierwsze objawy to bóle stawów i mięśni oraz gorączka, ogólny stan zdrowia szybko się pogarsza.
Wbrew pozorom szkodliwy jest też nadmiar neutrocytów (neutrofilia). Może być oznaką białaczki, choroby nowotworowej, anemii, dny moczanowej, nadczynności kory nadnerczy oraz chorób autoimmunologicznych. To również częsty sygnał martwicy tkanek (np. zawału serca), krwotoku wewnętrznego lub niewydolności nerek. Badanie poziomu neutrocytów należy jednak powtórzyć, bo na jego zafałszowanie mogą mieć wpływ różne czynniki, nawet tak błahe jak spożywanie obfitych i ciężkostrawnych posiłków. Neutrofilia bywa też następstwem długotrwałego i silnego stresu, a także przyjmowania niektórych leków. Wyższe stężenie neutrocytów jest również normalne w III trymestrze ciąży.
