Powikłania cukrzycy: Co trzeba o nich wiedzieć?

Świadomość na temat cukrzycy z każdym rokiem wzrasta, a współczesna medycyna pozwala na odczuwanie jak najmniejszych niedogodności związanych z badaniem poziomu glukozy, czy przyjmowaniem odpowiednich leków. Mimo wszystko, cukrzyca u niektórych z nas jest bardzo późno wykrywana i to zazwyczaj wtedy, gdy odwiedzamy lekarza z błahym lub zupełnie innym schorzeniem. Dzieje się tak, ponieważ wczesne objawy nie zawsze są widoczne albo mało zauważalne, co tylko daje możliwość na powolną degradację komórek organizmu. Oczywiście, można temu zapobiec, jeśli będziemy bacznie obserwować nasz organizm i w miarę szybko udamy się - rzecz jasna - na badania. Co może nas skłonić do wizyty u lekarza? Przede wszystkim wczesne, znane także jako ostre, powikłania cukrzycy.

Wczesne powikłania cukrzycy, zwane również ostrymi, mają przeważnie dwa podłoża. Mogą one pojawić się wtedy, kiedy choroba już zaatakowała organizm, ale nie została jeszcze zdiagnozowana. Wczesne powikłania cukrzycy mogą być również wynikiem nieprawidłowego leczenia, ale także wtedy, kiedy diabetyk bagatelizuje lub ignoruje zalecenia lekarza. Wczesne powikłania cukrzycy są dosyć charakterystyczne, ale rzadko kiedy wiązane są właśnie z tym schorzeniem, a objawy zrzucane są na karb chwilowego zmęczenia albo przemęczenia. Jakie są wczesne powikłania cukrzycy?

• Kwasica ketonowa - jest konsekwencją braku insuliny w organizmie, co skutkuje zaburzeniem metabolizowania kluczowych składników odżywczych zawartych w pokarmie. Kwasica ketonowa może mieć początkowo niewinne objawy, takie jak uczucie zmęczenia, osłabienie i senność, a także wzmożone odczucie pragnienia i tzw. częstomocz. Oczywiście, nieleczone schorzenie przyjmuje bardziej gwałtowny przebieg, który objawia się zawrotami głowy i jej bólem, a także uciskiem w klatce piersiowej. Z innych charakterystycznych cech, to obecność nieprzyjemnego, acetonowego zapachu z ust. Kwasicy ketonowej nigdy nie wolno ignorować, ponieważ prowadzi do śpiączki cukrzycowej i śmierci.
• Hipoglikemia - zwana również niedocukrzeniem, to stan, kiedy poziom glukozy w organizmie jest ekstremalnie niski. Powstaje albo wskutek nieleczonej cukrzycy, albo w trakcie przyjęcia zbyt dużej dawki insuliny. Jak objawia się hipoglikemia? Pierwsze symptomy to atak głodu, rozkojarzenie, zaburzenia świadomości, drżenie i mrowienie kończyn, a także zaburzenia mowy. Jak można jej zaradzić? Przede wszystkim zjedzeniem posiłku lub wypiciem w niewielkiej ilości słodkiego napoju. Hipoglikemii nie wolno lekceważyć i do niej dopuszczać, bo może doprowadzić do śpiączki.
• Hiperglikemia - czyli przecukrzenie. To stan, kiedy w organizmie dawka glukozy jest zbyt wysoka. Powstaje ona wskutek nieprawidłowego lub całkowitego braku metabolizacji węglowodanów przez organizm. Jak się objawia? Przede wszystkim wzmożonym pragnieniem, nadmiernym oddawaniem moczu (o nieprzyjemnym ostrym zapachu), skrajnym odwodnieniem, pojawianiem się trudno gojących ran i infekcji, a także obecność kwasicy ketonowej. Hiperglikemii nie wolno ignorować, ponieważ to właśnie ona prowadzi w perspektywie do późniejszych powikłań, w tym do trwałego uszkodzenia narządów.

Zobacz też: Epidemia dezinformacji: Najpowszechniejsze mity na temat cukrzycy

Jeśli już diagnoza cukrzycy nastąpiła, to samo wdrożenie leczenia to połowa sukcesu. Choroba czasami może wydawać się problematyczna, zwłaszcza dla osób, które są na początku terapii, bowiem trzeba wyrobić sobie nie tylko nawyk kilkukrotnego mierzenia poziomu cukru w ciągu dnia, ale także planowania posiłków i dostosowywania do nich poziomu insuliny. Oczywiście, cukrzyca wiąże się ze zmianami w codziennym jadłospisie, który zaleca unikanie węglowodanów, a także sięganie po produkty o niskim indeksie glikemicznym (IG). Dlaczego te zasady są takie ważne i ich przestrzegane kluczowe? Ponieważ skutecznie chronią przed hiperglikemią! O ile okazjonalne jej występowanie nie zagraża zdrowiu i życiu, to podwyższony poziom cukrów doprowadza do szeregu groźnych chorób. Wszystko przez fakt, że glukoza degraduje białka, które są głównym składnikiem tkanek w organizmie i prowadzą do powstania przewlekłych powikłań cukrzycowych.

Jednym z przewlekłych powikłań cukrzycowych są uszkodzenia naczyń krwionośnych: zarówno tych małych, jak i dużych. Czym to skutkuje? Przede wszystkim bardzo groźnymi schorzeniami: 

• retinopatia - polega na uszkodzeniu wzroku. Wraz z postępującą cukrzycą uszkadzane są naczynia krwionośne w siatkówce, co nie zawsze jest zauważalne i choroba może się nie ujawniać. Dopiero z czasem stają się dokuczliwe tzw. męty na oczach oraz zmęczenie narządu czy pogorszenie wzroku. Nieleczona nieuchronnie prowadzi do ślepoty;
• nefropatia - czyli uszkodzenie nerek. Polega na przepływie większej ilości krwi przez narządy, a także gromadzeniu się w nich różnych substancji, co wpływa znacząco na ich wydajność. Podobnie jak w przypadku retinopatii, choroba może nie dawać początkowo objawów. Z czasem pojawiają się dokuczliwe obrzęki oraz podwyższone ciśnienie tętnicze. Nefropatia często doprowadza do ciężkiej niewydolności nerek, które wymagają dializowania;
• neuropatia - powoduje uszkodzenie nerwów. Jak się objawia? Przede wszystkim powolną utratą czucia, ale także przeczulicy, zaników mięśni czy niedowładów kończyn. Neuropatia jest bardzo groźna, ponieważ nie odczuwa się np. zadrapań i skaleczeń, co może prowadzić do zakażeń i amputacji.

Osoby cierpiące na cukrzycę częściej niż inni narażone są na występowanie infekcji. Przede wszystkim te o podłożu grzybiczym, ponieważ wysoki poziom glukozy jest idealną pożywką dla mikroorganizmów. Jak to się objawia? Przede wszystkim stanami zapalnymi w jamie ustnej, które atakują błony śluzowe oraz dziąsła. Poza tym taki utrzymujący się stan jest niekorzystny także dla naszego uzębienia, ponieważ może sprzyjać rozwojowi bakterii, które z kolei odpowiedzialne są za postępującą próchnicę. Ale nie tylko jama ustna jest narażona na stany zapalne, ponieważ diabetycy częściej muszą borykać się z kandydozą, która nie tylko utrzymuje się dłużej niż zwykle, ale ma także tendencję do nawracania. 

Sprawdź także: Jak się pozbyć białego nalotu na języku? Domowe sposoby

Wiemy już, że hiperglikemia może degradować naczynia krwionośne i sprzyjać chorobom oczu, nerek i nerwów. Na powikłania cukrzycowe narażony jest cały układ krwionośny, który często jest podatny na zmiany miażdżycowe. To z kolei sprzyja nadciśnieniu oraz zawałowi czy udarowi. Oczywiście, chorobom serca można skutecznie zapobiegać, nie tylko poprzez zmianę diety, ale także przez aktywność fizyczną oraz rezygnację z używek.

Zobacz także:

Epidemia cukrzycy: Wszystko, co warto wiedzieć o chorobie

Kwasica. Podstępny stan zagrażający zdrowiu

Zakwaszenie organizmu. Mit czy ukryta przyczyna problemów ze zdrowiem?