Taką chorobę widać gołym okiem

Szacuje się, że w naszej jamie ustnej żyje 20 miliardów bakterii, które wciąż się mnożą. Wystarczą 24 godziny bez szczotkowania, by było ich pięć razy więcej. Gdy widzisz biały nalot na języku, to znaczy, że masz z nimi problem.

Bakterie żyją w całej jamie ustnej - nie tylko na zębach. Znajdziesz je na błonie śluzowej, dziąsłach, wewnętrznej stronie policzków oraz na języku. Jego nierówna, chropowata powierzchnia ułatwia zaleganie mikrobom, ale także utrudnia jego higienę. Nieoczyszczany język to generator wielu nieprzyjemnych dolegliwości.  

Zdrowy język powinien być jasnoróżowy, wilgotny, sprężysty, pozbawiony nalotów i pokryty małymi brodawkami. Objawy, które powinny nas zaniepokoić to jego bolesność, obrzęk, trudności z jego poruszaniem, pieczenie, niegojące i powracające zmiany na jego powierzchni np. owrzodzenia lub plamki, zaburzenia lub utrata smaku, zmiany w odczuwaniu smaków, zmiana koloru i jego tekstury, towarzysząca temu wysoka gorączka, trudności z jedzeniem i piciem.

Równie dużo może powiedzieć kolor języka.

Jeśli pojawiła się zmiana koloru biały nalot, może to oznaczać stan zapalny języka, pleśniawki, a nawet wrodzone wady serca u dorosłych czy raka. Jeżeli zauważysz takie objawy, koniecznie skonsultuj się z lekarzem.

Czasami język może przybrać kolor żółty. Może to być niewinne, przemijające zabarwienie, wynikające z niedostatecznej higieny. Zdarza się również, że jest to objaw żółtaczki lub towarzyszy zażółceniu oczu i skóry, które mogą wskazywać na problemy z wątrobą lub pęcherzykiem żółciowym.

Brunatny kolor to powód do niepokoju. Występuje przy bardzo rzadkim schorzeniu nazwanym czarnym włochatym językiem (lingua villosa nigra). Nagromadzenie martwych komórek na powierzchni języka i wydłużenie brodawek nitkowatych sprawiają, że język ma tendencję do zabarwiania się na ciemny kolor, wygląda wtedy na większy oraz na "włochaty". Mimo że język wygląda dość nietypowo, nie jest to niebezpieczne dla zdrowia. Głównym problemem jest tu nieestetyczny wygląd. Brązowy nalot może też oznaczać kłopoty z jelitami oraz toksemię, czyli nadmierne odkładanie się toksyn w organizmie.

Zaczerwieniony język występuje przy niedoborze żelaza, kwasu foliowego oraz witaminy B12. Również reakcja alergiczna na gluten czy nawet stres może być przyczyną takiego odcienia. Z kolei zaczerwienione pola z białą obwódką przypominające mapę mogą wskazywać na tzw. język geograficzny, czyli rumień wędrujący języka. Najczęściej nie jest to jednak objaw choroby, a indywidualna przypadłość, która może mieć choćby źródło genetyczne.

Wiele z objawów może wynikać choćby z nieprawidłowej higieny i nawyków, inne z niegroźnej, indywidualnej tendencji, jeszcze inne zaś mogą być sygnałem choroby ogólnoustrojowej, która wymaga leczenia.

Można to zrobić na wiele sposobów. Jednym z najprostszych rozwiązań jest stosowanie szczoteczki z powierzchnią czyszczącą język, specjalną szczoteczką tylko do języka oraz za pomocą skrobaka. Zajmuje tylko kilka sekund, a pomaga usunąć nalot, w którym gromadzą się miliony bakterii. Dodatkowo możemy stosować płyny do płukania. Tu warto pamiętać, aby nie stosować tych na bazie alkoholu, bo wysuszają śluzówkę języka.

Świeży oddech. Za prawie 90 proc. wszystkich przypadków przykrego zapachu z jamy ustnej odpowiedzialne są drobnoustroje.

Serce pod kontrolą. Zaniedbania higieny jamy ustnej mają istotny wpływ na nasz układ krążenia. Nieleczone stany zapalne mogą skończyć się tragicznie np. zapaleniem wsierdzia, osłabieniem pracy serca, miażdżycą, a nawet zawałem.

Mniejsze ryzyko chorób zębów i dziąseł. Bakterie są w wiecznej "podróży", ich wymarzone do zasiedlenia lokalizacje to trudno dostępne przestrzenie, np. szczeliny międzyzębowe, obszary od strony podniebienia i języka oraz sam język.

Wzmacniasz odporność. Wiele toksyn i zarazków wnika do organizmu właśnie przez jamę ustną. Czyszczenie języka jest kluczowe szczególnie podczas infekcji oraz przeziębień.

Wspomagasz układ pokarmowy. Regularne czyszczenie języka usprawnia produkcję śliny, która jest istotna dla zdrowia naszych zębów i dziąseł, ale także dla usprawnienia procesu trawienia, które zaczyna się już w ustach.

Lepszy smak. Oczyszczony z nagromadzonych nalotów i resztek jedzenia język usprawnia działanie kubków smakowych. Wyostrzenie receptorów smakowych sprawia, że  możesz w pełni docenić smak potraw.

W celu diagnozy źródła problemów z językiem należy umówić się do lekarza. Bardzo często to stomatolodzy rozpoznają nieprawidłowości i jeśli przyczyna problemów nie leży w jamie ustnej, kierują pacjenta na konsultację do lekarza ogólnego.