Choroba ma nietypowe objawy, dlatego rzadko jest rozpoznawana. Najczęściej dotyka młode, aktywne kobiety.
Bez powodu budzisz się rano obolała. Czujesz boleśnie napięte mięśnie karku, szyi, barków, jakbyś całą noc spędziła przed komputerem. Innym razem bardziej dokuczają ci nogi. Nie możesz długo na nich stać, bo są tak zmęczone, jakbyś właśnie przebiegła kilometry. To mogą być objawy tężyczki mięśniowej utajonej. Jest mniej znana niż inna jej postać, tzw. tężyczka jawna. Lekarze wykrywają ją przypadkowo u osób pozornie zdrowych, skarżących się na różne dolegliwości.
Zwykle, gdy bolą nas mięśnie, zażywamy dostępny bez recepty lek przeciwbólowy. Odczuwamy wówczas ulgę przynajmniej przez kilka godzin. Ale skurcz wywołany przez tężyczkę tzw. utajoną ma inny charakter i takie środki nie przynoszą poprawy. Uczucie "tężenia" lub "zastygania" mięśni towarzyszy przez wiele godzin. Ból nie jest silny, ale uciążliwy.
Tężyczka u każdego daje nieco inne objawy. U niektórych silniejsze od napięcia mięśni są dolegliwości psychiczne, np. lęki, niepokój, ataki paniki, stałe uczucie zmęczenia, bezsenność. Winny stres i brak magnezu. Skąd bierze się tężyczka? Lekarze twierdzą, że... z życia. Chorują młode, aktywne kobiety żyjące w pośpiechu i stresie, który sprzyja niedoborom w organizmie magnezu i wapnia. Oba te pierwiastki są niezbędne do prawidłowej pracy mięśni.
Zanim choroba zostanie rozpoznana, trafiamy do wielu lekarzy, m.in. internisty, reumatologa. A właściwym specjalistą jest neurolog. Potrzebne będzie specjalne badanie Jeśli lekarz podejrzewa tężyczkę utajoną, skieruje cię na badanie, które może potwierdzić taką diagnozę. Jest to tzw. próba tężyczkowa (wykonuje się ją w wielu przychodniach).
Elektromiografia (próba tężyczkowa) trwa ok. 15 minut. Badanie nie jest bolesne, ale nieprzyjemne. Lekarz wprowadza w mięsień, między kciukiem a palcem wskazującymcienką elektrodę (igłę). Na ramię zakłada mankiet uciskowy, który wstrzymuje przepływ krwi na 10 minut. Badanie jest rejestrowane komputerowo. Po zwolnieniu opaski uciskowej lekarz obserwuje na monitorze, czy pojawiły się zapisy charakterystyczne dla tężyczki.
Leczenie tężyczki utajonej nie jest specjalnie skomplikowane. Lekarz zaleci przyjmowanie przez miesiąc lub dwa odpowiednio dużych dawek wapnia oraz magnezu. Ważna jest też zmiana diety. Trzeba unikać tego, co sprzyja utracie pierwiastków odpowiedzialnych za prawidłową pracę mięśni.
Wrogiem magnezu są czarna kawa i alkohol. Także cukier utrudnia przyswajanie tego pierwiastka. Warto np. częściej jadać gorzką czekoladę, orzechy, pić kakao. Wapnia ubywa, gdy jemy zbyt dużo białka. Pozwolą uzupełnić go produkty mleczne i ryby. Leki złagodzą skutki stresu Ponieważ główną przyczyną tężyczki jest przewlekły stres, nie uda się jej wyleczyć bez zapanowania nad nim. Samo uzupełnianie magnezu nie wystarczy. Lekarz zaleci kurację farmakologiczną (np. leki antydepresyjne) połączoną z psychoterapią. Aby zapanować nad objawami fizycznymi, koniecznie trzeba
najpierw rozluźnić napięcie psychiczne i uspokoić nerwy.
Anna Gumowska
Czy badanie poziomu magnezu i wapnia we krwi wykryje tężyczkę?
- Nie. Ponieważ nie jest to badanie wystarczająco czułe, by potwierdzić bądźwykluczyć tężyczkę. To prawda, że podłożem choroby jest niedobór wapnia i magnezu w komórkach mięśni, kości, układu nerwowego, ale zwykle wyniki poziomu tych pierwiastków w surowicy krwi są prawidłowe.
Jakie badania ułatwią szczegółową diagnozę?
- Jedynym testem potwierdzającym rozpoznanie choroby jest próba tężyczkowa tzw. próba ischemiczna. Należy pamiętać, że badanie to jedynie potwierdza chorobę, natomiast nie określa jej rodzaju. Nie daje jasnej odpowiedzi na pytanie, czy jest to postać jawna czy utajona tężyczki. By to ustalić, przydatne będą inne badania laboratoryjne, np. oznaczenie poziomu hormonów tarczycy, przytarczyc oraz poziom witaminy D3 we krwi. Analiza wyników pozwoli postawić lekarzowi pełną diagnozę.
