Zaatakowani strażnicy

Na początek mały quiz. Wiesz ile jest węzłów chłonnych w organizmie? A umiałabyś je wskazać? Większość ankietowanych Polaków wymienia węzły chłonne umiejscowione na szyi, pod pachami i w pachwinach. Tymczasem mamy ich aż kilkaset.

Są elementem układu limfatycznego (nazywanego też chłonnym). Skupiają się w gniazdach ulokowanych na skrzyżowaniach naczyń limfatycznych. Filtrują limfę, oczyszczając ją z zarazków i toksyn. W węzłach chłonnych stacjonują limfocyty, które - gdy tylko rozpoznają intruza - dążą do jego unieszkodliwienia. Wtedy właśnie zwiększa się objętość węzłów chłonnych (normalnie ich średnica nie przekracza kilku milimetrów). Węzły, w których toczy się walka, zazwyczaj są bolesne. Jednak zaczerwienienie naskórka, opuchlizna i bolesność mija w ciągu 2-4 tygodni. Jeśli tak się nie stanie, nie zwlekaj z wizytą u lekarza.

W 60 proc. przypadków powiększenie węzłów chłonnych wywołane jest przez zakażenia bakteryjne, wirusowe oraz pierwotniaki. Gdy dopadnie cię przeziębienie lub angina zazwyczaj powiększa się jeden węzeł. Jest miękki, ale bolesny. Przestaje być wyczuwalny mniej więcej po upływie 14 dni od rozpoczęcia leczenia.

Przyczyną powiększenia węzłów chłonnych mogą być również choroby zakaźne, takie jak: ospa, odra, żółtaczka zakaźna, mononukleoza. W przypadku tych schorzeń powiększyć się mogą węzły umiejscowione na karku, w pachwinach i pod pachami, albo tylko niektóre z nich. Zazwyczaj obrzmienie ustępuje po ok. 2-3 tygodniach od wyleczenia.

Objawy podobne do grypy (ból mięśni, osłabienie i stan podgorączkowy) oraz powiększenie węzłów chłonnych towarzyszy zazwyczaj zakażeniu pierwotniakiem Toxoplasma gondii. Szczęśliwie tę pochodzącą od kotów chorobę leczy się antybiotykami. Wtedy wszystkie objawy mijają.

Niestety, powiększenie węzłów chłonnych może być również spowodowane nowotworami układu limfatycznego. Nazywa się je chłoniakami i dzieli na dwie grupy: chłoniaki nieziarnicze (np. białaczka czy ziarniak grzybiasty) oraz ziarnicę złośliwą (choroba Hodgkina). Wtedy powiększeniu węzłów l lc hłonnych towarzyszyć może gorączka, która wzrasta wieczorem, zlewne poty oraz utrata masy ciała, a także trudne do opanowania swędzenie skóry. Symptomy zależą od tego, w jakiej części ciała rozwija się nowotwór i jak szybko rozprzestrzenia się po organizmie. Rzadkim, ale charakterystycznym dla ziarnicy objawem są bóle węzłów chłonnych po alkoholu. Dla postawienia diagnozy ko- l ln ieczne jest wykonanie badania krwi, USG, tomografii oraz pobranie wycinka z podejrzanego węzła. Jeśli leczenie zostało rozpoczęte l lwe wczesnej fazie choroby, istnieje duża szansa na wyleczenie. W przypadku ziarnicy złośliwej wynosi ona nawet 95 proc.