Zapalenie oskrzeli – rodzaje i powikłania po chorobie

materiały promocyjne partnera

Zapalenie oskrzeli wywoływane jest przez wiele typów wirusów. Głównie powodują ją wirus grypy A, wirus grypy B, wirusy paragrypy, RSV, koronawirusy, adenowirusy i rynowirusy^[1]. Wskazane wirusy zazwyczaj wywołują przeziębienie, ale zdarza się, że objawy obejmują również drogi oddechowe i na skutek tego rozwija się zapalenie oskrzeli^[2]. Chorobę bardzo rzadko powodują bakterie (dotyczy to mniej niż 10 proc. przypadków).

Zapalenia oskrzeli jest zaraźliwe. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową, tzn. poprzez kontakt z wydzieliną pochodzącą z dróg oddechowych osoby zakażonej^[3].

W zależności od czasu trwania choroby zapalenie oskrzeli można podzielić na[^2]:

• ostre zapalenie oskrzeli - trwa poniżej 3 tygodni, najczęściej powoduje je zakażenie wirusowe,
• podostre zapalenie oskrzeli - trwa od 3 do 8 tygodni, może być spowodowane zakażeniem krztuścem lub wynikiem nadreaktywności oskrzeli po przebytym zakażeniu,
• przewlekłe zapalenie oskrzeli - trwa powyżej 8 tygodni, jest skutkiem wpływu szkodliwych czynników środowiskowych (np. palenia tytoniu).

Najczęstsze objawy zapalenia oskrzeli u dzieci i dorosłych to^[2]:

• kaszel przebiegający z odkrztuszaniem śluzowej (białawej) lub ropnej (żółtej, czasami zielonkawej) wydzieliny,
• gorączka (możliwe jest zapalenie oskrzeli bez gorączki),
• złe samopoczucie,
• niekiedy ból mięśni,
• rzadko świszczący oddech.

Wskazaniem do odbycia konsultacji lekarskiej jest świszczący oddech i duszność oraz silny ból w klatce piersiowej nasilający się przy wdechu. Porady lekarza warto zasięgnąć również wtedy, gdy objawy utrzymują się dłużej niż 7 dni^[2].

Do rozpoznania zapalenia oskrzeli zazwyczaj wystarcza wywiad oraz badanie fizykalne. U niektórych pacjentów pojawia się konieczność wykonania RTG klatki piersiowej celem wykluczenia zapalenia płuc, które ma bardzo podobne objawy. Ze względu na wirusowe podłoże choroby zwykle nie trzeba przeprowadzać badań mikrobiologicznych[^2].

Podczas zapalenia oskrzeli trzeba jak najwięcej odpoczywać w domu, najlepiej w łóżku. W przypadku wysokiej gorączki powinno się pić duże ilości niegazowanych płynów i przyjmować leki zbijające gorączkę, np. paracetamol, a jeśli nie jest skuteczny, to ibuprofen lub aspirynę^[2].

W razie mokrego kaszlu lekarz może zalecić stosowanie leków ułatwiających odkrztuszanie. W ostrych i przewlekłych chorobach oskrzeli przebiegających z utrudnionym odkrztuszaniem lepkiej wydzieliny z dróg oddechowych stosować można lek, który zwiększa wydzielanie śluzu w drogach oddechowych i usprawnia jego transport, a poprzez to ułatwia odkrztuszanie i łagodzi kaszel.

U chorych cierpiących z powodu duszności i/lub nasilonego kaszlu lekarz może zastosować leki na zapalenie oskrzeli rozkurczające oskrzela. Antybiotyk na zapalenie oskrzeli nie pomaga, dlatego nie powinno się go stosować^[2].

Zapalenie oskrzeli bardzo rzadko prowadzi do powikłań. Objawy stopniowo ustępują, utrzymując się do ok. tygodnia^[2]. Jednym z możliwych powikłań jest przedłużony kaszel, który może utrzymywać się nawet do kilku tygodni po chorobie. Nie jest on jednak groźny, a jego częstotliwość i nasilenie zmniejsza się z biegiem czasu. Mimo to warto skonsultować się z lekarzem i stosować leki łagodzące ten przykry objaw.

Bibliografia:

1. Kuś J., Mejza F., Ostre zapalenie oskrzeli, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2021.
2. Mejza F., Zapalenie oskrzeli, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2016.
3. Brzecka A., Choroby układu oddechowego w praktyce lekarza rodzinnego, Wrocław, 2019.