Zwyrodnienie stawu kolanowego – objawy, leczenie, rehabilitacja
Zwyrodnienie stawu kolanowego rozwija się na skutek zaburzenia jakości i ilości chrząstki stawowej1. Zachodzące zmiany w obrębie kolana powodują ból i sztywność stawu, a w zaawansowanej postaci choroby dochodzi do ograniczenia ruchomości. Jak leczyć zwyrodnienie stawów kolanowych i co na zwyrodnienie stawów kolanowych najlepiej się sprawdzi? Z dalszej części artykułu dowiesz się także, jak prowadzić leczenie domowe przy zwyrodnieniu stawu kolanowego.
materiały promocyjne partnera
Zwyrodnienie stawu kolanowego, a dokładnie gonartroza, bo tak nazywana jest ta przypadłość, to choroba będąca wynikiem oddziaływania czynników biologicznych i mechanicznych, które przyczyniają się do destabilizacji powiązanych ze sobą procesów degradacji i tworzenia chrząstki stawowej oraz warstwy podchrzęstnej kości. W ostateczności zmiany dotyczą wszystkich tkanek stawu[2].
Z uwagi na umiejscowienie zmian destrukcyjnych chrząstki stawowej wyróżnia się takie postaci zwyrodnienia stawu kolanowego jak[2]:
- przyśrodkowa - najczęstsza, współistnieje ze szpotawością kolan,
- boczna - rzadka, współistnieje z koślawością kolan,
- rzepkowo-udowa - tzw. konflikt rzepkowo-udowy.
Zwyrodnienie może pojawić się w części udowo-piszczelowej przyśrodkowej i bocznej lub rzepkowo-udowej[3]. Warto zaznaczyć, że zwyrodnienie najczęściej dotyczy obu kolan. Rzadko kiedy obserwuje się gonartrozę prawo- lub lewostronną.
Przy zwyrodnieniu kolana pojawia się ból, który odczuwany jest w stawie i górnej części podudzia. Najczęściej dokucza bardziej podczas schodzenia po schodach niż wchodzenia. Podczas zginania i prostowania kolana palpacyjnie da się wyczuć trzeszczenie[2].
Charakterystyczne dla zwyrodnienia stawu kolanowego jest zaburzenie osi kończyny, przy czym częściej występuje szpotawość niż koślawość. Kolano jest wyraźnie pogrubione i zniekształcone. W stawie może pojawić się wysięk. Ponadto dochodzi do osłabienia struktur w obrębie kolana[2].
Zwyrodnienie stawu kolanowego może mieć różnorakie podłoże, a przyczyny dzieli się na pierwotne i wtórne[3].
O pierwotnej gonartrozie mówi się wtedy, gdy pochodzenie zmian zwyrodnieniowych stawu kolanowego jest nieznane, a choroba rozwija się pomimo braku mechanicznego uszkodzenia. Przyczyną może być uwarunkowanie genetyczne lub wada wrodzona[3].
Z kolei z wtórnym zwyrodnieniem stawu kolanowego mamy do czynienia, jeśli u chorego występuje nieprawidłowa budowa kolana albo choroba predysponująca do rozwoju zwyrodnienia. Źródłem problemu może być także występowanie czynników powodujących uszkodzenie struktur stawowych[3].
Zwyrodnienia stawu kolanowego nie da się leczyć przyczynowo, dlatego należy skupić się na łagodzeniu objawów. Jak leczyć zwyrodnienie stawu kolanowego?
Lekarz może zalecić leki na zwyrodnienie stawu kolanowego, głównie przeciwbólowe i przeciwzapalne. Pacjent powinien odciążać kończynę dolną i jak najwięcej odpoczywać, a w razie wystąpienia obrzęku zastosować krioterapię (okłady z lodu). W razie konieczności można zastosować ortezę na kolano[1].
Bardzo dobre efekty w leczeniu zwyrodnienia daje rehabilitacja. Odpowiednio dobrane ćwiczenia zwiększą zakres ruchu w stawie i wzmocnią otaczające go mięśnie. Przy zwyrodnieniu stawu kolanowego bardzo ważne jest także utrzymanie prawidłowej masy ciała i stosowanie zdrowej, odpowiednio zbilansowanej diety[1].
W przypadku zaawansowanej postaci choroby zwyrodnieniowej, która nie reaguje na leczenie zachowawcze, a w dodatku wywołuje silne dolegliwości bólowe i ogranicza aktywność życiową, stosuje się leczenie operacyjne[1].
Bibliografia:
- Guła Z., Korkosz M., Choroba zwyrodnieniowa stawów, Medycyna praktyczna dla pacjentów, Reumatologia, 2017.
- Zimmermann-Górska I., Goncerz G., Szczepański L., Choroba zwyrodnieniowa stawów, Medycyna Praktyczna, Interna, 2021.
- Klimiuk P., Kuryliszyn-Moskal A., Choroba zwyrodnieniowa stawów, podyplomie.pl, Reumatologia, 2012.
