Dlaczego kot to KOT, a nie owca? Historia mruczków, pujków i ciuciusiów

Koty obecnie odgrywają ogromną rolę w naszym codziennym życiu. Kiedyś uznawane były za świętość, talizmany lub łowców szkodników. Teraz traktowane są niczym członkowie rodziny. Chociaż w niektórych domach bywają i panami właścicieli. Jednak dlaczego kot został kotem? Skąd pochodzi jego nazwa? Wyjaśniamy.

Dlaczego kot to kot?
Dlaczego kot to kot?123RF/PICSEL

Gdzie rozpoczyna się kocia historia?

Jeżeli chcemy dowiedzieć się, dlaczego kot to właśnie KOT, warto sięgnąć do historii tych zwierzaków. Choć teorie na ten temat bywają różne, najczęściej przyjmuje się, że koty zostały udomowione w starożytnym Egipcie. Były bardzo cenione przez rolników oraz mieszkańców, gdyż eliminowały szkodniki, takie jak myszy czy szczury. Sądzono, że koty to istoty święte, ich krzywdzenie było surowo karane. Kocią boginią była Bastet. Koty uważano także za pewnego rodzaju "symbole ochronne", ze względu na ich rzekome umiejętności odpędzania wrogich zjaw i złej energii. Właśnie dlatego koty były obecne w tak wielu aspektach ówczesnego życia społecznego oraz duchowego. W języku staroegipskim koty nazywano "miw" i "mjw".

W starożytnym Egipcie koty były umieszczane w domach, gdyż były traktowane jako talizmany
W starożytnym Egipcie koty były umieszczane w domach, gdyż były traktowane jako talizmany@nejronmateriał zewnętrzny

Dlaczego kot jest kotem?

Skąd wziął się dzisiejszy KOT? Greckim wyrażeniem, używanym na określenie mruczącego czworonoga było "ailuros". Nie brzmi to w żaden sposób znajomo. Jednak potem w łacinie pojawiło się określenie "cattus". To właśnie "cattus" przyczyniło się do rozwoju dzisiejszego kota. Dokładniej oznaczało małe zwierzątko, które jest bliskie ludziom. Można było spotkać się również ze słowem "catulus", które definiowało szczenię lub młode zwierzątko. Obecnie łacińskim terminem oznaczającym domowego kota jest "felis catus" i "felis silbestris catus". 

Uważa się, że wyraz "kot" ówcześnie miał dwa znaczenia:

  • dziecko zwierzątka,
  • małe, domowe zwierzę. 

Natomiast cząstkami takimi jak "cat, "kot" lub chat" określano małe, lub młode zwierzęta. Niektóre z nich można dostrzec w różnych językach na świecie, np. we Francji koty wciąż nazywa się "chat. Nazewnictwo zależne jest od danego regionu, kultury i zapożyczeń. Na przykład w hiszpańskim kot to "gato", a we włoskim "gatto".

Kiedyś wierzono, że koty mają magiczną moc
Kiedyś wierzono, że koty mają magiczną moc123RF/PICSEL

Dlaczego kot, a nie owca? Jak mówi się w Polsce na koty?

Język prasłowiański stawał na przedzie wielu języków słowiańskich. Słowo "kot" sięga właśnie czasów prasłowiańskich, a mianowicie mówiono wtedy "kotъ". Jednakże do tej pory nie jest znana prawidłowa wymowa jeru tylnego, czyli ostatniej litery umieszczanej po głoskach twardych. Natomiast do czasów wczesnego średniowiecza w domach hodowano łasice, które wtedy zaczynały być zastępowane kotami. Zadaniem obydwu zwierząt było usuwanie szkodników. Słowo "kot" miało także nieco innego znaczenie, gdyż oznaczało "młode jakiegoś zwierzęcia", a sformułowanie "okocić się" używano w kontekście do małych owiec. 

Dlaczego kot został kotem, a nie owcą?
Dlaczego kot został kotem, a nie owcą?PexelGetty Images

W Polsce koty najczęściej określa się zdrobnieniami, takimi jak kocięta, kociaki, kotki lub kocurki. W niektórych regionach możemy spotkać się z "nieco" odmiennym nazewnictwem. Na Kaszubach często używa się sformułowania "katek". Natomiast na Śląsku "morki", "kocika" lub "ciuciusia". W gwarze poznańskiej spotkamy się ze słowem "kociambry". Co ciekawe na Kaszubach nie usłyszymy "kici, kici" a "pujk, pujk", gdyż koty polujące na myszy w tamtejszym regionie to "pujki". 

W różnych regionach Polski różnie mówi się na koty
W różnych regionach Polski różnie mówi się na koty123RF/PICSEL
INTERIA.PL
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas