Kiedy jest tłusty czwartek 2024. Dlaczego czwartek, a nie wtorek? I co można wybrać zamiast pączków?

Aktualizacja

W tłusty czwartek, według tradycji, należy zjeść przynajmniej jednego pączka lub faworka. Kiedy w 2024 roku wypada święto łakoci? Skąd pochodzi tłusty czwartek i jakie tradycje są z nim związane? Odpowiadamy.

Tłusty czwartek 2024 – kiedy wypada i skąd pochodzi święto?
Tłusty czwartek 2024 – kiedy wypada i skąd pochodzi święto?Stanisław Bielski/ReporterEast News

Kiedy wypada tłusty czwartek 2024?

Tłusty czwartek jest świętem ruchomym, którego data zależy od daty Wielkanocy. W 2022 roku święto łasuchów wypadało 24 lutego. A w 2023 roku tłusty czwartek przypadał wcześniej, bo 16 lutego. Natomiast w 2024 roku tłusty czwartek świętować będziemy 8 lutego. 

Szacuje się, że  każdy Polak właśnie w tłusty czwartek zjada średnio 2,5 pączka, co przekłada się na ok.100 mln pączków w skali kraju! Na ich produkcję zużywa się po ok. 500 ton cukru i masła, 2,5 tysiąca mąki pszenicznej, 1,3 mln litrów mleka oraz około 25 mln jaj.

Jeśli na co dzień odżywiamy się prawidłowo i trzymamy dobrą wagę, to oczywiście jeden pączek czy kilka faworków dla tradycji nie zaszkodzi. Dobrze jednak potem np. pójść na spacer, by spalić kalorie.
powiedziała w rozmowie z Interią dietetyk Magdalena Makarowska
Tłusty czwartek kojarzy nam się z jedzeniem pączków. To obowiązkowy element tego święta
Tłusty czwartek kojarzy nam się z jedzeniem pączków. To obowiązkowy element tego świętaKrzysztof Radzki/East NewsEast News

Tłusty czwartek i krótka historia pączków

Historia tłustego czwartku sięga czasów starożytności. Pączki były znane jeszcze w starożytnym Rzymie. Spożywano je podczas świętowania odejścia zimy i nadejścia wiosny. W czasach przedchrześcijańskich, zwłaszcza w kulturze słowiańskiej, był zwyczaj jadania tłustych wypieków z okazji ważnych uroczystości. Jednak początkowo pączki nie były przygotowane na słodko, lecz nadziewane słoniną i boczkiem i mięsem. Do tego przekąskę obficie zapijano wódką. Przepis na słodkie pączki prawdopodobnie jest zapożyczeniem z kuchni arabskiej. Dopiero w połowie XVI wieku zaczęto dodawać dżem i marmoladę.

Zwyczaj jedzenia pączków, zwanych wówczas pampuchami, pojawił się w Polsce w XVII wieku, głównie w miastach i na dworach. Wtedy po raz pierwszy użyto do wypieku drożdży, przez co ciasto stało się bardziej puszyste, a pączki zyskały kulisty kształt. Dopiero pod koniec XIX wieku tłusty czwartek zaczęli obchodzić na wsiach. Dawniej robiąc te słodkie drożdżowe ciastka, do środka niektórych wkładano orzechy i migdały. Według tradycji osoba, która trafiła na pączek z "niespodzianką" miała cieszyć się szczęściem i dostatkiem przez cały następny rok.

Dlaczego tłusty czwartek jest w czwartek?

Tłusty czwartek nie zawsze wypadał w czwartek. Ze względu na to, że ostatni dzień karnawału zawsze wypada we wtorek, święto łasuchów początkowo obchodzono we wtorek. Huczna zabawa przypadła wszystkim do gustu tak bardzo, że stopniowo pożegnanie z karnawałem zaczęto celebrować już w poniedziałek. Przygotowanie dwudniowej zabawy wymagało jednak więcej pracy, niż przypuszczano, więc przyrządzanie przysmaków trzeba było rozpocząć wcześniej. Niestety niedziela była wolna od pracy, sobota też spowolniona, a w piątek obowiązywał post. W taki sposób stanęło na czwartku - tłustym czwartku.

Słodki czwartek towarzyszy nam już ładnych parę wieków
Słodki czwartek towarzyszy nam już ładnych parę wieków123RF/PICSEL

Święto łasuchów obchodzone jest także w innych krajach. Na przykład, we Włoszech obchodzi się nie tłusty czwartek, a tłusty wtorek. Święto to nazywa się il Martedi Grasso. W ten dzień Włosi podobnie jak w Starożytnym Rzymie, jedzą przeważnie tłuste mięsa i popijają je winem. Można skosztować również tradycyjne włoskie minipączki, czyli frittelle z nadzieniem z rodzynek, albo orzeszków pinii. Tłusty wtorek świętuje się także w Nowym Orleanie, gdzie tradycyjnie obchodzone jest Mardi Gras.

Alternatywy dla pączków w tłusty czwartek

Tradycyjne pączki robi się z ciasta drożdżowego składającego się z mąki pszennej, jajek, drożdży i mleka. Smażone są w głębokim tłuszczu, najczęściej w oleju rzepakowym, równie często używa się do tego celu smalec. Taki sposób przygotowania pozwala uzyskać bardzo dobry smak pączków, jednak zawiera ogromną porcję tłuszczu i cholesterolu. Niestety pączki dostarczają nam tzw. puste kalorie, czyli takie, które poza wartością energetyczną nie dostarczają organizmowi żadnych potrzebnych składników odżywczych.

- Jak już jeść pączki to takie, które są bardzo dobrej jakości i świeżości. Lepszy będzie pączek bez lukru z nadzieniem z róży, niż pudrowany pączek z kremem typu advocat - te mają najwięcej kalorii
zauważa dietetyk

Co możemy wybrać zamiast pączków?

Otóż muffinki i gofry mogą być dobrą alternatywą na tłusty czwartek. Takie słodkości są zdrowsze i mniej kaloryczne, ponieważ nie wymagają smażenia. Ponadto można zmodyfikować przepis na tradycyjne pączki. Zamiast mąki pszennej warto użyć mąki pełnoziarnistej, a zamiast smażyć w głębokim tłuszczu, upiec je w piekarniku. Dla osób na diecie bezglutenowej dobrze jest przygotować pączki z mąki kukurydzianej. Tradycyjne wypieki w tłusty czwartek z pewnością można zastąpić czymś zdrowszym, a równie smacznym.

Polecamy również:

Pączki smażone w głębokim tłuszczu praktycznie nie zawierają żadnych składników odżywczych.Newseria Lifestyle/informacja prasowa
INTERIA.PL
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas