Koniec z plagą pseudopromocji? Nowe prawo demaskuje oszustwa sklepów

Wraz z 2023 rokiem w życie weszło wiele nowych przepisów, które mają za zadanie zapobiegać nieuczciwym praktykom w sklepach. Dzięki temu klienci zyskają ochronę przed fikcyjnymi promocjami, gorszą jakością produktów i fałszywymi opiniami w internecie.

Zmiany w polskim prawie wynikają z implementacji trzech dyrektyw unijnych: Omnibus, Towarowej i Cyfrowej.

- Celem zmian jest przede wszystkim dostosowanie przepisów chroniących konsumentów do dynamicznie rozwijającego się świata cyfrowego. Coraz częściej robimy zakupy on-line, korzystamy z treści i usług cyfrowych, zawieramy przez internet umowy, za które płacimy naszymi danymi. We wszystkich tych sytuacjach konieczne jest zapewnienie konsumentom wysokiego poziomu ochrony - przekazał w komunikacie Tomasz Chróstny, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Zobacz również: Co miesiąc inna emerytura. Kalendarz wypłat seniora

Dyrektywa Omnibus ma chronić klientów przed nieuczciwymi praktykami stosowanymi przez sprzedawców. Najczęściej miały one miejsce przed Black Friday. Przykład: podnoszenie cen, a następnie obniżanie na promocji.

Kluczową zmianą jest to, że na etykiecie każdego produktu sprzedawca będzie musiał umieszczać nie tylko aktualną cenę, ale i najniższą z 30 dni poprzedzających obniżkę. Potocznie jest określana mianem tzw. trzeciej ceny na etykiecie, ale Omnibus nie precyzuje, w jakiej formie sklep ma o niej informować klientów.

- W przypadku produktów szybko psujących się, z krótką datą przydatności do spożycia - sprzedawca ma uwidaczniać aktualną cenę i tę sprzed pierwszego zastosowania obniżki, natomiast w przypadku produktów będących w ofercie przedsiębiorcy krócej niż 30 dni - najniższą cenę od rozpoczęcia sprzedaży do wprowadzenia obniżki. Nie ma takiego obowiązku, jeśli przedsiębiorca zwyczajnie obniża cenę regularną, bez ogłaszania promocji lub wyprzedaży - informuje UOKiK.

Zobacz również: Dodatkowe pieniądze dla emerytów w 2023 roku. Nie przegap wymaganych wniosków

W sklepach online zmiany są już widoczne. Część sprzedawców wprowadziła trzecią cenę przy swoich produktach.

W mediach społecznościowych pojawiły się przykłady pseudopromocji ogłaszanych przez sklepy internetowe. Na Twitterze pojawiło się zdjęcie walizki oferowanej przez jeden ze sklepów online. Jak podawała strona internetowa, walizka została przeceniona niemal o połowę, bo z 639,90 zł na 329,90 zł. Z kolei pod spodem znajduje się informacja, że w ciągu ostatniego miesiąca przedmiot kosztował 279,90 zł.

Dyrektywa Omnibus obejmuje swoim zasięgiem również platformy typu Allegro czy Amazon. Muszą umieszczać informacje o tym, czy sprzedawca jest przedsiębiorcą czy też osobą prywatną. Powód? W drugim przypadku nie obowiązują przepisy ochrony konsumentów, np. odstąpienie od umowy w przeciągu 14 dni od otrzymania produktu.

- Platforma musi też informować, jak się podzieliła ze sprzedającym obowiązkami związanymi z realizacją umowy - informuje UOKiK.

Od początku 2023 roku platformy mają obowiązek informować o parametrach decydujących o kolejności wyników wyszukiwania.

- Konieczne będzie też wyraźne ujawnienie płatnej reklamy lub płatności dokonanej w celu uzyskania wyższego plasowania produktów w wynikach wyszukiwania - podkreśla UOKiK.

Zmiany obejmą też kwestie publikowania opinii dotyczących oferowanych produktów lub sklepu. Chodzi o zakaz publikowania fałszywych recenzji.

- Każdy przedsiębiorca, który zapewnia dostęp do recenzji produktów, będzie musiał podawać informacje, czy i w jaki sposób weryfikuje ich autentyczność, a także czy zamieszcza wszystkie opinie, czy tylko te pozytywne. Wprost zakazane będzie też zamieszczanie fałszywych lub zniekształconych opinii - podaje UOKiK.

Zobacz również: CNN poleca Polskę na urlop w 2023 roku. Jest konkretny powód

Nowe przepisy będą chronić również seniorów. UOKiK informuje, że do 30 dni wydłuży się termin na odstąpienie od umowy, która została zawarta podczas "nieumówionej wizyty w domu konsumenta lub wycieczki". Jeśli chodzi o pokazy, będzie to nadal 14 dni.

Oprócz tego, w życie wszedł zakaz zawierania umów finansowych podczas pokazu lub wycieczki. Zawarta w takiej sytuacji umowa, np. o pożyczkę, będzie nieważna i nie będzie wywoływać skutków dla konsumenta. 

Na liście znalazł się również zakaz przyjmowania płatności przed upływem terminu na odstąpienie od umowy. 

- Dotyczy to umów zawieranych podczas pokazu, wycieczki lub nieumówionej wizyty u konsumenta. Rozwiązanie pozwoli na podjęcie świadomej decyzji o zakupie, a konsumenci nie będą narażeni na straty finansowe, gdy z niego zrezygnują w ustawowym terminie - precyzuje UOKiK.

Zmiany obejmą też możliwość odstąpienia od niektórych umów o świadczenie usług zdrowotnych zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość. Chodzi zwłaszcza o umowy obejmujące abonamenty medyczne.

***