Nie płacisz abonamentu RTV? Możesz dostać mniejszą emeryturę
Oprac.: Jacek Waśkiel
Czy opłaty RTV mogą mieć wpływ na wysokość emerytury? Nieopłacanie abonamentu za telewizję może mieć poważne konsekwencje, szczególnie dla seniorów, którzy ryzykują obcięciem emerytury w przypadku zaległości. Kto jest zwolniony z konieczności płacenia abonamentu i co trzeba zrobić, aby uniknąć kary? Wyjaśniamy.
Spis treści:
Jak niepłacenie abonamentu RTV może wpłynąć na wysokość emerytury?
W Polsce posiadanie telewizora czy radia łączy się z obowiązkiem finansowym, znanym jako abonament RTV. Unikanie abonamentu przez większość obywateli jest tajemnicą poliszynela — według danych Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji jedynie co trzecia osoba spełnia ten obowiązek. Pomimo tego, nieopłacenie abonamentu wiąże się z ryzykiem, szczególnie dla seniorów, dla których zaległości mogą skutkować obcięciem emerytury.
Procedura odzyskiwania zaległego abonamentu jest rygorystyczna. Po wezwaniu do zapłaty dłużnik ma zaledwie 7 dni na uregulowanie zobowiązania. Ignorowanie tego terminu przekazuje sprawę w ręce skarbówki. Urząd Skarbowy ma do dyspozycji szereg metod odzyskiwania należności, od zajęcia środków z rachunku bankowego, poprzez brak zwrotu nadpłaty podatku, aż po zmniejszenie emerytury.
Ciekawym aspektem tego systemu jest to, że abonament jest naliczany jednorazowo, niezależnie od liczby posiadanych urządzeń. To oznacza, że nawet użytkownicy telewizji kablowej, satelitarnej czy platform cyfrowych nie są zwolnieni z tego obowiązku. Co więcej, brak płatności abonamentu może skutkować karą w wysokości 30-krotności miesięcznej opłaty. W 2023 roku ta kara wynosiła 819 zł.
Jaka wysokość emerytury zwalnia z abonamentu i kto nie musi go płacić?
W Polsce istnieje grupa obywateli, którzy są zwolnieni z opłat abonamentowych RTV, a kryteria tego zwolnienia są ściśle określone przez Ustawę z dnia 21 kwietnia 2005 roku o opłatach abonamentowych. Do uprzywilejowanych należą osoby, które przekroczyły 75 rok życia, osoby zaliczone do I grupy inwalidzkiej, weterani będący inwalidami wojennymi lub wojskowymi, a także seniorzy po 60 roku życia, o ile ich emerytura nie przewyższa 50% przeciętnego wynagrodzenia w kraju.
Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w grudniu 2023 r. wyniosło 8032,96 zł brutto. Oznacza to, że z obowiązku opłacania abonamentu są zwolnione osoby, których emerytura nie przekracza 4016,48 zł brutto. Procedura ubiegania się o zwolnienie z abonamentu RTV nie jest automatyczna i wymaga aktywnych działań ze strony uprawnionych osób. Należy udać się do dowolnego urzędu pocztowego, aby wypełnić specjalny formularz i złożyć stosowne oświadczenie.
W oświadczeniu trzeba zadeklarować, że w przypadku utraty prawa do zwolnienia, osoba zobowiązuje się do natychmiastowego poinformowania poczty. Dokumenty potrzebne do zwolnienia z opłat abonamentowych dla seniorów to dowód osobisty oraz decyzja o wysokości emerytury od ZUS lub innego organu emerytalno-rentowego. W kontekście regulacji dotyczących abonamentu RTV w Polsce istotne jest, aby uprawnieni sami inicjowali proces ubiegania się o to zwolnienie, zamiast czekać na potencjalne wezwanie do zapłaty zaległego abonamentu, co może prowadzić do niepotrzebnych komplikacji i obciążeń finansowych.
Co z abonamentem RTV w 2024 - będzie likwidacja?
W obecnym systemie prawnym obowiązek rejestracji telewizorów i radioodbiorników oraz regularnego opłacania abonamentu jest jasno zdefiniowany. Niemniej jednak, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji (KRRiT) zauważa narastające problemy z efektywnością tego systemu, zważywszy na malejącą liczbę płacących i powszechne unikanie obowiązku abonamentowego. W obliczu tych wyzwań, pojawiają się propozycje radykalnych zmian. Jedną z nich jest zastąpienie tradycyjnego abonamentu nową formą opłaty, co miałoby na celu stabilizację finansowania mediów publicznych.
Prof. Tadeusz Kowalski, medioznawca i członek KRRiT, argumentuje za wprowadzeniem tzw. składki audiowizualnej. Ta nowa opłata miałaby być pobierana od szerokiego grona płatników — nie tylko od posiadaczy telewizorów i radioodbiorników, ale również od użytkowników komputerów, telefonów, a nawet od płatników podatków PIT, CIT oraz ubezpieczonych w KRUS. Taka zmiana miałaby na celu uwolnienie systemu od konieczności posiadania określonych urządzeń.
Propozycja składki audiowizualnej nie jest jednak nowością na polskiej scenie medialnej. Już w 2015 roku KRRiT przedstawiła podobny projekt, proponując miesięczną opłatę w wysokości 8,30 zł. Według ówczesnych wyliczeń, taka składka przyniosłaby mediom publicznym ponad 2 miliardy złotych rocznie — kwotę porównywalną z dotacjami, jakie rząd PiS przyznawał TVP i Polskiemu Radiu z budżetu państwa w poprzednich latach. To wskazuje na poszukiwanie alternatywnych metod finansowania mediów publicznych, które mogłyby zastąpić lub uzupełnić dotychczasowy system abonamentowy. Jednak na chwilę obecną nie istnieją żadne projekty aktów prawnych, które zniosłyby konieczność płatności abonamentu RTV.
Przeczytaj też: