Nowe miasta w Polsce. 1 stycznia 2023 r. przybyło ich aż 15. Z czego słyną?

Początkiem 2023 roku w Polsce przybyło 15 miast - to m.in. Jeżów, Ujazd, Miękinia czy Czarny Dunajec. Pojawiły się po cztery miasta w województwach łódzkim i mazowieckim, po dwa w małopolskim i świętokrzyskim oraz po jednej miejscowości w województwach śląskim, wielkopolskim i dolnośląskim.

W ostatnich latach dotychczasowe wsie podniosły poziom urbanizacji i wykazały charakter miejski. Dodatkowo, większość ich mieszkańców utrzymuje się z pozarolniczej działalności. Oprócz tego są dobrze skomunikowane z innymi miejscowościami. To ze względu na te czynniki 15 wsi zyskało prawa miejskie.

Od 1 stycznia 2023 r. - po wprowadzonych zmianach - na mapie Polski jest łącznie 979 miast.

Uzyskanie statusu miasta wiąże się m.in. ze zmianą wizerunkową i większym prestiżem miejscowości. Co więcej, miejscowość mająca status miasta ma większą szansę na przyciągnięcie inwestorów, daje również możliwość zabiegania o nowe fundusze. To np. środki dotyczące na rozwój obszarów miejskich.

Jak podaje oficjalna strona rządu, zmiany statusu były konsultowane z mieszkańcami i zostały przez nich poparte. Za nadaniem statusu miasta opowiedziały się również władze gminy oraz wojewodowie.

Zobacz również: Jezioro Rożnowskie: uwielbiana przez celebrytów perła Sądecczyzny

29 grudnia 2022 roku premier Mateusz Morawiecki wręczył akty nadania praw miejskich i klucze do miast ich włodarzom. Premier podkreślał, że w wielu przypadkach nadanie statusu miasta to przywrócenie praw miejskich, które zostały odebrane m.in. w wyniku carskich represji po powstaniu styczniowym. Szef rządu zwrócił uwagę, że była to częsta praktyka caratu.

- To była bardzo częsta praktyka caratu - zemsta za uczestnictwo, za pomoc miasta, miejscowości w Powstaniu Styczniowym - podaje słowa premiera oficjalna strona rządu.

Zobacz również: Grudzień w Międzyzdrojach. Co miasto gwiazd oferuje zimą

1 stycznia 2023 r. prawa miejskie uzyskały następujące miejscowości:

• Miękinia - powiat średzki, województwo dolnośląskie. Pierwsze zapisy o miejscowości pochodzą z 1305 roku. Posiada budynki wpisane do wojewódzkiego rejestru zabytków. Słynie z winiarstwa,
• Jeżów - powiat brzeziński, województwo łódzkie. W latach 1334-1870 miasto zakonu benedyktynów, do czasu likwidacji zakonu przez Prusy. Pierwsze wzmianki o Jeżowie pochodzą z 1138 roku. Najważniejszym zabytkiem jest zespół klasztorny benedyktynów z zabudowaniami z XVI-XX w. i kościołem klasztornym pw. św. Andrzeja, którego początki sięgają XII wieku,
• Dąbrowice - powiat kutnowski, województwo łódzkie. Miejscowość uzyskała lokację przed 1455 rokiem. Została zdegradowana w 1870 roku przez carat w związku z powstaniem styczniowym. W miejscowości znajduje się Stary Rynek otoczony zabudową drewnianą z II poł. XIX wieku i neorenesansowy ratusz miejski z I połowy XIX wieku,
• Rozprza - powiat piotrkowski, województwo łódzkie. W 2015 roku miejscowość obchodziła 950-lecie istnienia. Pierwsza wzmianka o Rozprzy pochodzi z 1065 roku z dokumentu wystawionego przez księcia Bolesława Szczodrego. Do zabytków można zaliczyć m.in. pochodzący z XVIII wieku kościół pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny. Na terenie gminy znajdują się również bunkry z II wojny światowej;
• Ujazd - powiat tomaszowski, województwo łódzkie. Ujazd był miastem w latach 1428-1870. Pierwsze źródła mówiące o miejscowości jako włości rycerskiej pochodzą z 1283 roku. Przywilej lokacyjny miasta wydał król Władysław Jagiełło. W Ujeździe znajduje się pałac Ostrowskiego z 14-hektarowym parkiem z 1812 roku,
• Książ Wielki - powiat miechowski, województwo małopolskie. Książ Wielki miał potwierdzone prawa miejskie przez Królową Jadwigę w 1385 roku, ale prawdopodobnie przywilej lokacyjny był uzyskany jeszcze przed 1381 rokiem. Pierwsze wzmianki o Książu Wielkim znajdują się w zapiskach klasztoru Cystersów z 1120 roku. Wśród zabytków znajdują się kościół pw. Św. Wojciecha oraz kościół pw. Św. Ducha, oba z XIV wieku,
• Czarny Dunajec - powiat nowotarski, województwo małopolskie. W 2016 roku w miejscowości nadany został statut dla Obszaru Ochrony Uzdrowiskowej Czarny Dunajec. W latach 1925-1933 Czarny Dunajec był gminą miejską, ale w wyniku zmiany ustroju samorządu terytorialnego z 1933 roku utracił te prawa. W miejscowości znajduje się Cmentarz Żydowski z XIX wieku. Na terenie miejscowości znajduje się także polodowcowe torfowisko Baligówka, z którego jeszcze w połowie XX w. wydobywano torf na skalę przemysłową. Obecnie znajduje się pod ochroną w ramach programu Natura 2000,
• Latowicz - powiat miński, województwo mazowieckie. Prawa miejskie uzyskał w 1423 roku. Pierwsze wzmianki o miejscowości pojawiły się w XIII wieku. W czasach świetności miasto było uposażeniami polskich królowych takich jak Bona czy Anna Jagiellonka. Miejscowość posiada zabytkowy kościół pw. św. Walentego wybudowany na początku XX wieku,
• Bodzanów - powiat płocki, województwo mazowieckie. Bodzanów posiadał prawa miejskie od 1351 roku. Miejscowość słynie z Jarmarku Norbertańskiego, odtworzonego w 2005 r. na wzór średniowiecznych jarmarków w Bodzanowie organizowanych od 1415 roku,
• Jastrząb - powiat szydłowiecki, województwo mazowieckie. Jastrząb obchodził w 2022 roku 600-lecie istnienia. Wśród zabytków można wymienić kościół pw. św. Jana Chrzciciela z początku XX w. oraz znajdujący się w nim malowany na desce obraz Matki Bożej bolesnej z przełomu XVI i XVII w.,
• Jadów - powiat wołomiński, województwo mazowieckie. Miejscowość była miastem w latach 1823-1869. Charakterystycznym punktem jest rynek będący jednym z największych w okolicy, Muzeum Rodu Jadów, a także murowany kościół Sanktuarium Świętego Krzyża z lat 1882-1886,
• Włodowice - powiat zawierciański, województwo śląskie. Jego centrum stanowi zrewitalizowany w ostatnich latach rynek z wmurowaną płytą herbową, który jest głównym placem w gminie. Atrakcją turystyczną tego miejsca są ruiny pałacu wybudowanego w latach 1669-1681,
• Łopuszno - powiat kielecki, województwo świętokrzyskie. Od 41 lat odbywają się tu Międzynarodowe Plenery Malarskie. Wizytówką miejscowości jest zabytkowy pałac z przełomu XIX i XX wieku wzniesiony według projektu Władysława Marconiego - niegdyś rezydencja rodowa Dobieckich - właścicieli Łopuszna,
• Piekoszów - powiat kielecki, województwo świętokrzyskie. W miejscowości praktycznie zanikła działalność rolnicza, mieszkańcy znajdują zatrudnienie w Piekoszowie oraz niedaleko położonych Kielcach Ważnym aspektem jest bliskość do Kielc, z czym wiąże się skoncentrowanie zabudowy przy drogach krajowych,
• Miasteczko Krajeńskie - powiat pilski, województwo wielkopolskie. Centrum stanowi Plac Wolności z zabudową tworzącą ciągi historycznej architektury. Charakterystycznym punktem miejscowości jest kościół p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego usytuowany na zboczu wzgórza, wzniesiony w latach 1898-1899.

Zobacz również: Polacy podróżują zimą na potęgę. Wskazano najbardziej oblegany region kraju

***