Okolicznościowe zwolnienia
W związku ze szczególnymi okolicznościami losowymi oraz pełnieniem funkcji społecznych pracownikowi oprócz urlopu przysługuje płatne zwolnienie okolicznościowe. Na taką usprawiedliwioną nieobecność w pracy można sobie pozwolić na przykład wtedy, gdy bierzemy ślub czy urodzi się nam dziecko. O zamiarze skorzystania z okolicznościowego zwolnienia należy zawiadomić pracodawcę najpóźniej drugiego dnia nieobecności. Pracodawca może zażądać usprawiedliwienia w postaci m.in. zwolnienia lekarskiego czy wezwania.
Zgodnie z kodeksem pracy na taką nieobecność pracodawca musi zgodzić się w przypadku:
1. ślubu pracownika, urodzin jego dziecka, śmierci i pogrzebu jego małżonka, dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy (2 dni zwolnienia)
2. ślubu dziecka pracownika, śmierci i pogrzebu jego siostry, brata, teściowej, teścia, babki, dziadka lub innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką (1 dzień zwolnienia)
3. opieki nad dzieckiem pracownika do lat 14 (2 dni w roku, niewykorzystane przepadają)
4. gdy pracownik jest krwiodawcą - zwolnienia na czas oddawania krwi i wykonywania zaleconych badań przez stację krwiodawstwa
5. gdy pracownik jest członkiem rady nadzorczej w danej firmie - zwolnienie na czas posiedzenia tej rady
6. wezwania pracownika związanego m.in. z powszechnym obowiązkiem obrony, przez organ administracji rządowej lub samorządowej, sąd, prokuraturę, policję, kolegium ds. wykroczeń
7. wykonywania różnych funkcji i zadań - takie zwolnienie przysługuje m.in. działaczom związkowym, członkom rady pracowniczej przedsiębiorstwa państwowego, społecznym inspektorom pracy, członkom rady naukowej w jednostce badawczo-rozwojowej, ławnikom, członkom kolegium ds. wykroczeń (do 12 dni w roku), stronom lub świadkom na posiedzeniach komisji pojednawczych
8. gdy pracownik jest członkiem Ochotniczej Straży Pożarnej lub ratownikiem GOPR - m.in. na czas akcji ratowniczej i wypoczynku po niej (do 7 dni w roku)
9. szkoleń bhp, posiedzeń członków zakładowej komisji bhp, okresowych i kontrolnych badań lekarskich, poszukiwania pracy w okresie wypowiedzenia (2 dni przy okresie wypowiedzenia trwającym miesiąc, 3 dni przy wypowiedzeniu trzymiesięcznym), powstrzymania się od pracy lub opuszczenia miejsca pracy z powodu zaistniałego zagrożenia dla zdrowia bądź życia pracownika
10. obowiązkowych badań związanych z gruźlicą, chorobą weneryczną, innymi chorobami zakaźnymi oraz szczepienia przeciwko gruźlicy
11. badań lekarskich związanych z ciążą, turnusem rehabilitacyjnym dla osób niepełnosprawnych (do 21 dni roboczych w roku), badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, zaopatrywania lub naprawy sprzętu ortopedycznego.
