Święta państwowe w Polsce. Które z nich są wolne od pracy?
Polskich świąt państwowych jest w kalendarzu kilkanaście. Czy zawsze są to dni wolne od pracy? Często zastanawiamy się, kiedy możemy mieć wolne, nie tracąc dnia urlopowego. Ta lista wszystko wyjaśnia.
W polskim prawie pojęcie "święta państwowego" nie jest uregulowane w aktach normatywnych. Nie sprecyzowano także sposobu ich obchodzenia. Ustawowo podkreślony jest jedynie obowiązek podnoszenia w czasie świąt państwowych flagi państwowej na budynkach organów administracji rządowej i innych organów państwowych oraz państwowych jednostek organizacyjnych, a także organów jednostek samorządu terytorialnego i samorządowych jednostek organizacyjnych.
Lista świąt państwowych w Polsce nie zawsze wyglądała tak samo. W okresie PRL-u władze wprowadzały nowe święta takie jak Narodowe Święto Zwycięstwa i Wolności (9 maja) czy Narodowe Święto Odrodzenia Polski (22 lipca). Mimo że nie zniesiono oficjalnie Święta Trzeciego Maja, ograniczano jego obchody na rzecz powstałego w 1950 roku święta 1 maja. Sytuacja zmieniła się w 1989 roku po transformacji ustrojowej.
Wiele nowych świąt państwowych uchwalono w XXI wieku: w 2005 roku - Dzień Solidarności i Wolności, w 2009 - Narodowy Dzień Pamięci Powstania Warszawskiego, w 2011 - Narodowy Dzień Pamięci "Żołnierzy Wyklętych", w 2017 - Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej, w 2018 - Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką i Narodowy Dzień Pamięci Duchownych Niezłomnych, w 2019 - Święto Chrztu Polski, a w 2020 - Dzień Nauki Polskiej.
Święto państwowe a dzień wolny od pracy to dwa różne pojęcia, które niekoniecznie muszą iść ze sobą w parze. Nie każde święto państwowe jest dniem wolnym od pracy, podobnie jak nie każdy dzień wolny od pracy jest świętem państwowym.
Z trzynastu świąt państwowych w Polsce wolne od pracy są zaledwie trzy: 1 maja - tzw. Święto Pracy, 3 maja - Święto Narodowe Trzeciego Maja i 11 listopada - Narodowe Święto Niepodległości.
Dni wolne od pracy - święta religijne
Dni wolne od pracy w Polsce to wymienione wcześniej trzy święta państwowe, ale także święta religijne, które zagwarantowano w umowie między Stolicą Apostolską a Rzeczpospolitą Polską (konkordacie).
Jeśli jesteśmy członkami innej religii niż Kościół Rzymskokatolicki, nie mamy zagwarantowanych dodatkowych dni wolnych od pracy. Mimo to jednak, na mocy art. 53 Konstytucji RP, według którego każdy ma zapewnioną wolność wyznania i religii, członkowie innych Kościołów i związków wyznaniowych mogą na własną prośbę uzyskać zwolnienie od pracy i nauki na czas niezbędny do obchodzenia uroczystości - zwolnienie to muszą jednak odpracować.
Według prawa, pracownik, który należy do Kościoła lub związku wyznaniowego, którego święta nie są zawarte w spisie dni ustawowo wolnych od pracy, powinien wnioskować do pracodawcy o udzielenie zwolnienia od pracy z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem. Pracodawca powinien natomiast poinformować pracownika o warunkach odpracowania zwolnienia przynajmniej trzy dni przed nim.
Dni ustawowo wolne od pracy - lista
1 stycznia - Nowy Rok
6 stycznia - Święto Trzech Króli
pierwszy dzień Wielkanocy (święto ruchome)
drugi dzień Wielkanocy (święto ruchome)
1 maja - Święto Państwowe (ustawa nie nazywa tego dnia "Świętem Pracy")
3 maja - Święto Narodowe Trzeciego Maja
pierwszy dzień Zielonych Świątek (w chrześcijaństwie - święto Zesłania Ducha Świętego; święto ruchome, które zawsze wypada niedzielę)
dzień Bożego Ciała (tj. liturgiczna uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Pańskiej, święto ruchome, przypada w czwartek)
15 sierpnia - Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny (ta uroczystość jest wymieniona w ustawie; data jest zbieżna z przywróconym w 1992 r. Świętem Wojska Polskiego)
1 listopada - Wszystkich Świętych
11 listopada - Narodowe Święto Niepodległości
25 grudnia - pierwszy dzień Bożego Narodzenia
26 grudnia - drugi dzień Bożego Narodzenia
Ustawowo wolne od pracy są także wszystkie niedziele.
Święta państwowe w Polsce. Oto pełna lista
19 lutego - Dzień Nauki Polskiej
1 marca - Narodowy Dzień Pamięci "Żołnierzy Wyklętych"
24 marca - Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką
14 kwietnia - Święto Chrztu Polski
1 maja - święto państwowe, nieformalnie nazywane Świętem Pracy
3 maja - Święto Narodowe Trzeciego Maja
8 maja - Narodowy Dzień Zwycięstwa
12 lipca - Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej
1 sierpnia - Narodowy Dzień Pamięci Powstania Warszawskiego
31 sierpnia - Dzień Solidarności i Wolności
19 października - Narodowy Dzień Pamięci Duchownych Niezłomnych
11 listopada - Narodowe Święto Niepodległości
27 grudnia - Narodowy Dzień Pamięci Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego
Czy święto państwowe jest wolne od pracy?
Przeczytaj też:
Ceny w grudniu będą jeszcze wyższe. Kiedy robić zakupy na święta?
Boże Narodzenie 2021. Jaką sukienkę wybrać na Wigilię i święta?
Staropolski piernik dojrzewający. Przepis idealny na święta
* * *
Zobacz więcej: