Usłyszała, że waży za dużo. Skończyło się anoreksją. "W nocy sprawdzali, czy żyje"

Wszystko zaczęło się od wizyty u lekarza, który powiedział jej, że waży tyle, co dorosła osoba.

Gdy Weronika schudła prawie 20 kilogramów, polecił jej, by zrzucić ich jeszcze trochę. Stwierdził, że będą się martwić, gdy dziewczynka będzie ważyła... 30 kilogramów. 

Dziewczynka zaczęła chorować we wrześniu 2021 roku.

Ostatecznie, Weronika, która pierwotnie ważyła 74 kilogramy, zrzuciła łącznie 40 kilogramów. Nie jadła, ukrywała jedzenie, a masło zeskrobywała z chleba. Co więcej, przestała używać kremów, aby nic nie wchłonęły się do jej ciała.

Dziewczynka ważyła się kilka razy dziennie i oszukiwała, że jadła śniadanie. Swoją historią podzieliła się w podcaście "Zdanowicz. Pomiędzy wersami".

- To nie jest tylko moja choroba, ale i moich bliskich - powiedziała na wstępie 12-latka. - Uznałam, że skoro jestem niewystarczająca, to przejdę na dietę, może w końcu ktoś się mną zajmie. Przed tamtą wizytą u lekarza przez myśl mi nie przeszło, żeby przejść na dietę. 

Dziewczynka wspomniała, że rówieśnicy nie dokuczali jej z powodu wagi. Takie zdarzenie miało miejsce raz, w szkole, gdy pewni chłopcy zwrócili się do niej: "przesuń się grubasie".

- Wtedy kiedy miałam najmniej tych sił - przyznała. Zdradziła, że w pewnym momencie zaczęła się izolować i opuszczać zajęcia szkolne. - Tak naprawdę byłam już potem sama i nie miałam nikogo - powiedziała Weronika.

- Potrafiła dziennie upiec trzy ciasta, żeby rodzice myśleli, że w trakcie pieczenia coś na pewno podjadała. Im bardziej chudła, tym była bardziej nerwowa. Krzyczała, płakała, rzucała się. Rodzice bali się, że przestanie oddychać. W nocy sprawdzali, czy żyje - wspomina dziennikarka Katarzyna Zdanowicz.

Weronika przestała chodzić do szkoły, straciła przyjaciół, zamknęła się w sobie. Dziewczynka trafiła na terapię, która uratowała jej życie. Teraz 12-letnia uczennica z Nakła nad Notecią (woj. kujawsko-pomorskie) walczy z anoreksją, a za pomocą cyklu "Od hejtu do anoreksji" chce pomóc rówieśnikom ustrzec się przed tą chorobą.

Weronika swoją historię opowiedziała w podcaście "Zdanowicz pomiędzy wersami". Premiera odcinka z jej udziałem 16 lutego, o godz. 14 w Interii. 

Zobacz również: Ważyła 17 kilogramów i nie miała siły, aby wstać z łóżka. Oto, jak teraz wygląda

Anoreksja to inaczej jadłowstręt psychiczny. Osoba cierpiąca z powodu anoreksji koncentruje się - w sposób chorobliwy - na tym, by utrzymać jak najniższą masę ciała. 

W tym celu nie spożywa odpowiedniej ilości pokarmów czy ćwiczy za dużo, ewentualnie jedno i drugie. Taka osoba ma zaburzone postrzeganie własnego wyglądu i boi się przytyć.

Wszystko to prowadzi do spustoszenia w organizmie i stanowi realne zagrożenie dla zdrowia, psychiki, a w skrajnych przypadkach może prowadzić nawet do śmierci.

Anoreksja jest uznawana za chorobę mającą psychiczne podłoże. Zaburzenie odżywiania dotyka coraz większą liczbę osób, zwłaszcza w młodym wieku - w tym dzieci i młodzież.

Psycholożka i psychodietetyczka Jagoda Różycka w swojej książce "Zaburzenia odżywiania dzieci i młodzieży" (Wydawnictwo Mando, 2022) zwraca uwagę, że anoreksja "charakteryzuje się silnym dążeniem do utraty wagi, jednocześnie rozwija zdolność przełamywania i blokowania uczucia głodu".

Osoby borykające się z jadłowstrętem psychicznym unikają jedzenia, gdy tylko mogą, a gdy jedzenie jest nieuniknione - jak pisze Różycka - "starają się spożyć jak najmniejsze porcje, zważając także na ich wartość kaloryczną".

Zobacz również: "Wszystko zaczęło się 100 kilogramów temu". Niezwykła metamorfoza Kasi Guzik

Jak czytamy w serwisie Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia, na zaburzenia odżywiania - według szacunków - chorują już dzieci w wieku 13-14 lat. Jednak zdecydowana większość zachorowań pojawia się przed 18-20 rokiem życia.

National Association of Anorexia Nervosa and Associated Disorders podaje, że prawie 0.9 proc. kobiet może cierpieć z powodu anoreksji, a 1.5 proc. z powodu bulimii.

Jak podaje serwis pacjent.gov.pl, w Polsce obecnie nie przeprowadzono szeroko zakrojonych badań w tym temacie. Szacuje się, że anoreksja może dotyczyć od 0.8  do 1.8 proc. dziewczyn przed 18.rokiem życia. Na anoreksję chorują również chłopcy i młodzi mężczyźni, jednak o wiele rzadziej niż kobiety.

Zobacz również: Wygrała z anoreksją. Dziś pomaga innym w walce o zdrowie

Początkowo osoba chora ukrywa fakt, że niewiele je. Gdy zauważy "efekty" w postaci utraty wagi, będzie zadowolona i jeszcze bardziej skoncentrowana na tym, by zrzucić kolejne kilogramy. Z drugiej strony będzie panicznie bała się przytycia. To wszystko będzie prowadziło do zamknięcia się na świat, unikania kontaktów z rówieśnikami.

Osoba chora na anoreksję będzie się skupiała na obrazie swojego ciała i postrzegała je nieprawidłowo.

Zaburzenia odżywiania mogą nie być łatwe do wykrycia, ponieważ chora osoba będzie się starała ukryć problem.

Istnieją jednak sygnały, które powinny wzbudzić niepokój rodziców. Oto i one:

• spadek wagi, który prowadzi do utraty tkanki tłuszczowej i masy mięśniowej,
• ograniczanie jedzenia ze względu na wartość energetyczną,
• zaburzony obraz własnego ciała, zbyt duża koncentracja na swoim wyglądzie i figurze,
• apatia,
• rozdrażnienie,
• uzależnianie swojej samooceny  czy nastroju od wyglądu,
• ustalanie limitów dziennego spożycia,
• lęk przed przybraniem na wadze,
• diety niskokaloryczne,
• ignorowanie uczucia głodu,
• niechęć do spożywania posiłków w rodzinnym gronie.

Anoreksja może prowadzić do wyniszczenia organizmu, w tym uszkodzenia mózgu i wyniszczenia organów.

Skutki anoreksji to:

• zmniejszenie masy ciała,
• zahamowanie wzrostu,
• zawroty głowy,
• wypadanie włosów,
• sucha skóra,
• osłabienie mięśni,
• większe ryzyko osteoperozy,
• zatrzymanie miesiączkowania,
• problemy z sercem,
• słabe krążenie,
• niskie ciśnienie krwi,
• trudności z koncentracją,
• zmiany zanikowe mózgu,
• problemy z nerkami,
• odwodnienie,
• próchnica i zapalenie dziąseł,
• problemy z jelitami.

W leczeniu anoreksji konieczny jest dobór odpowiedniego trybu leczenia. Zależy on od fazy choroby, czasu jej trwania i zmian zachodzących w organizmie.

Gdy anoreksja znajduje się w ostrej fazie, zalecane jest leczenie stacjonarne, z kolei w fazie zdrowienia - terapia ambulatoryjna.

Leczenie wiąże się ze stopniowym podnoszeniem wagi chorej osoby. Jest połączone z trwającą równocześnie terapią u psychologa bądź psychiatry. Specjaliści wskażą czynniki, które mają wpływ na odmawianie spożywania pokarmów. Z kolei leki pomogą w poprawie samopoczucia i przy stanach lękowych. A to pomoże powrócić do właściwych nawyków żywieniowych.

Obecnie stosowane są różne terapie, w tym kognitywna i terapia rodzinna Maudsley’a. Polega ona na tym, że rodzice kontrolują żywieniowe nawyki dziecka, aż waga unormuje się. Jeśli chodzi o skrajne przypadki anoreksji, stosowana jest hospitalizacja i dojelitowe karmienie.

***