Witaminy a zdrowie dzieci

Dieta blisko 80% dzieci między pierwszym a trzecim rokiem życia jest niewystarczająca i mało urozmaicona. Dzieci starsze jedzą zbyt wiele produktów o małej wartości odżywczej: cukierków, chipsów i batonów, a zbyt mało warzyw. Tymczasem, według badania przeprowadzonego przez producenta preparatu wielowitaminowego Vibovit, aż 97% badanych matek uważa, że ich dzieci odżywiają się prawidłowo.

W październiku ruszyła ogólnopolska kampania "Żywienie - Witaminy - Zdrowie", której celem jest zbadanie zmian w żywieniu polskich dzieci na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat oraz pomoc rodzicom w tworzeniu dobrze zbilansowanych diet, bogatych w składniki mineralne i witaminy. Kampanii patronuje Rada Naukowa złożona ze specjalistów Instytutu Matki i Dziecka, Instytutu Pomnika - Centrum Zdrowia Dziecka oraz Instytutu Żywności i Żywienia.

Z danych Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie wynika, że jedynie dzieci do pierwszego roku życia żywione są zgodnie z zaleceniami. Już w grupie w wieku 1-3, dieta prawie 80% dzieci jest niewystarczająca i mało urozmaicona. U dzieci w wieku przedszkolnym (3-6 lat) zaobserwowano niewłaściwy dobór produktów w diecie, której znaczny udział stanowiły mięsa, wędliny, tłuszcze, cukry i produkty o małej wartości odżywczej (cukierki, batony i chipsy), przy jednoczesnym niedoborze warzyw.

Badania przeprowadzone przez Instytut Matki i Dziecka w Warszawie na reprezentatywnej grupie uczniów wykazały, że w diecie starszych dzieci jest zbyt mało warzyw, ciemnego pieczywa i mleka, wzrosło natomiast spożycie słodkich napojów gazowanych. W porównaniu z poprzednimi latami dzieci w wieku szkolnym rzadziej jedzą posiłki w szkole oraz śniadania w domu (problem ten dotyczy głównie dziewcząt). Z danych Instytutu Żywności i Żywienia w Warszawie wynika, że polskie dzieci mają niedobór witamin rozpuszczalnych w wodzie: B1, B2, B6, PP i C u dziewcząt oraz B1, B6, PP i C u chłopców.

Z badań przeprowadzonych na zlecenie producenta preparatu Vibovit wynika, że prawie 1/3 dzieci w Polsce nie otrzymuje witamin jako uzupełnienia diety - ani w postaci preparatów wielowitaminowych, ani jako wybranych witamin. Dotyczy to szczególnie dzieci starszych - witamin nie dostaje 36% dzieci między 7. a 12. rokiem życia. Jednocześnie zaledwie 3% badanych matek jest zdania, że sposób odżywiania ich dzieci jest nieprawidłowy.

Zdaniem specjalistów, zła jakość żywienia w dzieciństwie może mieć swoje skutki w życiu dorosłym. - Urozmaicona, bogata w składniki odżywcze i witaminy dieta jest niezbędna dla prawidłowego rozwoju dzieci. Kształtuje ich właściwe nawyki żywieniowe i w dużym stopniu decyduje o zdrowiu w życiu dorosłym - mówi doc. dr hab. Janusz Książyk, przewodniczący Rady Naukowej kampanii "Żywienie - Witaminy - Zdrowie". Według szacunków, blisko 80 jednostek chorobowych może być spowodowanych nieodpowiednim żywieniem. Konsekwencjami niedoboru witamin w diecie dzieci może być między innymi opóźnienie rozwoju fizycznego i umysłowego, obniżenie odporności, otyłość oraz większa zachorowalność na nowotwory i choroby układu krążenia.

Żywieniowcy i lekarze zgadzają się, że dieta dziecka powinna być inna niż dieta człowieka dorosłego. "Z doświadczenia tysięcy polskich rodzin wynika jednak, że zakupy w gospodarstwach domowych robione są dla całej rodziny, bez uwzględnienia potrzeb dzieci" - czytamy w raporcie "Żywienie - Witaminy - Zdrowie". Z myślą o dzieciach kupuje się, co najwyżej, słodycze lub produkty typu fast food. Zjawiskiem charakterystycznym dla ostatnich lat jest pojawienie się na rynku bardzo wielu produktów wzbogaconych o pojedyncze witaminy lub kompleksy różnych witamin. Rodzicom nie jest więc łatwo kontrolować jakie witaminy, w jakich ilościach pobierają ich dzieci. - Z rozmów z rodzicami moich pacjentów wynika, że ogólna wiedza na temat zasad racjonalnego żywienia jest bardzo niska. Nawyki żywieniowe w rodzinach, a w szczególności wśród dzieci, są w znacznym stopniu kształtowane przez reklamy telewizyjne i popularną prasę - mówi dr inż. Anna Stolarczyk z IP Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie.

- Wyniki badań wskazują, że chociaż rodzice zdają sobie sprawę z problemu niedoboru witamin, uważają, że ich on nie dotyczy. To, że zaledwie 3% badanych matek uważa, że ich dzieci odżywiają się niewłaściwie powinno skłonić do refleksji każdego rodzica - mówi Robert Kokoszko, przedstawiciel producenta preparatu wielowitaminowego Vibovit.

Zdaniem dr Haliny Weker z Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie, receptą na zapewnienie dzieciom optymalnej, zbilansowanej, bogatej w witaminy diety jest "upowszechnienie modeli racjonalnego żywienia niemowląt, dzieci i młodzieży zarówno wśród rodziców, jak i osób odpowiedzialnych za stan zdrowia dzieci - lekarzy, personelu przedszkolnego i szkolnego, oraz nauczycieli".

Eksperci zgadzają się, że podstawą służącą do zachowania zdrowia powinna być prawidłowa dieta. Jednak nieprawidłowe żywienie, zimowo-wiosenne przesilenie, przebyte choroby lub zwiększony wysiłek fizyczny mogą prowadzić do niedoborów witamin w diecie dzieci. Pomocne w tych sytuacjach może być podawanie dzieciom preparatów wielowitaminowych. - Witaminy, pomimo tego, iż nie są źródłem energii zawartej w zjadanym pożywieniu, ani składnikiem budulcowym spełniają niezmiernie ważną rolę w rozwoju i funkcjonowaniu organizmu w każdym przedziale życia człowieka. Z tego też powodu dla zapewnienia prawidłowego żywienia, uzupełnianie diety w witaminy jest niezbędne w każdym przypadku wadliwego żywienia - mówi dr Lucjan Szponar z Instytutu Żywności i Żywienia w Warszawie.