Przedsprzedaż czy last minute? Kiedy rezerwować wakacje, by były tanie i udane?

Z raportu pt. "Zagraniczne wakacje Polaków 2024" przygotowanego przez Polską Izbę Turystyki wynika, że w okresie letnim w zeszłym roku niekwestionowanym liderem turystyki zorganizowanej, po raz kolejny zresztą, była Turcja. Na wakacje w tym kraju zdecydowało się 34,3 proc. wszystkich turystów z Polski.

Warto nadmienić, jak wskazują autorzy raportu, że przygotowano go na podstawie danych dotyczących wyjazdów realizowanych przez biura podróży, rezerwowanych za pośrednictwem największych multiagentów działających na rynku: Wakacje.pl, Travelplanet.pl i Fly.pl.

Na drugim miejscu w kontekście wakacyjnych wyborów Polaków znalazła się Grecja (18,4 proc.), na trzecim ulokował się Egipt (13,7 proc.), czwarta lokata przypadła Tunezji (9,6 proc.), a na piątym miejscu była Bułgaria (7 proc.). Kolejne miejsca zajęły: Hiszpania (6,4 proc.), Albania (2,1 proc.), Włochy (1,1 proc.), Chorwacja (0,9 proc.) i Cypr (0,9 proc.).

"Warto wrócić na chwilę do Tunezji, która w sezonie letnim radziła sobie wyjątkowo dobrze - jej udział zwiększył się o prawie 3 proc. z 6,7 proc. w ubiegłym roku do 9,6 proc. w sezonie letnim 2024. Tunezja stanowi wyraźną konkurencję dla Grecji czy Bułgarii - ta ostatnia odnotowała największy spadek z krajów znajdujących się w top 10. Hiszpania utrzymała swoją pozycję z wynikiem prawie identycznym jak w roku 2023" - czytamy w raporcie.

Szczyt sezonu na wyjazdy turystyczne Polaków w 2024 r. przypadł na sierpień. To właśnie w tym miesiącu wypoczywało 29,2 proc. wszystkich klientów z Polski, którzy skorzystali z ofert wspomnianych biur podróży. Niemal identyczny wynik (29,1 proc.) odnotowano w lipcu. Z kolei w czerwcu było to 25,6 proc., a we wrześniu 16,1 proc.

"Samolot pozostaje dominującym środkiem podróży przy wyjazdach zorganizowanych - ten sposób dotarcia do miejsca wypoczynku wybiera 97,2 proc. turystów (96,8 proc. w 2023 r.). Wyjazdy autokarowe stanowią 0,58 proc., podczas gdy dojazd własny wybierało 2,13 proc. klientów biur podróży" - wskazują autorzy raportu "Zagraniczne wakacje Polaków 2024".

Czytaj także: Niedoceniane miejsce na południu Włoch. Słynie z lazurowej wody, pięknych plaż i deseru o smaku cebuli

Planując wakacje i chcąc skorzystać z ofert biur podróży, musimy odpowiedzieć sobie na pytanie, kiedy je zarezerwować i opłacić. Rzecz jasna, dla większości turystów jednym z najważniejszych czynników podczas podejmowania decyzji o wykupieniu wakacji, są kwestie finansowe. Na wczasach z powodzeniem możemy zaoszczędzić, zarówno wybierając przedsprzedaż jak i tzw. oferty last minute, ale należy pamiętać, że każda z tych opcji ma swoje plusy i minusy.

Przyjrzyjmy się najpierw statystykom. Z raportu Polskiej Izby Turystyki wynika, że w 2024 r. 37,96 proc. klientów korzystających z biur podróży uwzględnionych w raporcie "Zagraniczne wakacje Polaków 2024" rezerwowało swoje wyjazdy wakacyjne na trzy miesiące wcześniej i był to wynik lepszy niż w 2023 r. (34,05 proc.). "Sumując to z rezerwacjami dokonywanymi na dwa miesiące przed wylotem, otrzymujemy wynik na poziomie 47,3 proc." - wskazują autorzy opracowania.

O wykupieniu wakacji w biurze podróży na 22-31 dni przed wyjazdem zdecydowało się w zeszłym roku 7,15 proc. klientów biur podróży wskazanych w raporcie. Natomiast 11,10 proc. klientów podjęło decyzję o wykupieniu wczasów na 11-21 dni przed ich rozpoczęciem. Z kolei odsetek osób, które skorzystały z usług biur podróży na maksymalnie 10 dni przed rozpoczęciem wakacji, wynosił 19,60 proc.

"Widoczny jest spadek decyzji zakupowych podejmowanych w ciągu miesiąca przed wyjazdem, choć wynik last minute na poziomie 19,6 proc. oznacza poprawę o 3 p.p. w porównaniu z 2023 r. Na wysoki poziom rezerwacji tuż przed wyjazdem wskazywały np. dane Fly.pl. Zupełnie inaczej wygląda ten wynik w porównaniu z 2019 rokiem, kiedy zakupy na 10 dni przed wyjazdem kształtowały się na poziomie 25 proc." - informują autorzy raportu "Zagraniczne wakacje Polaków 2024".

W kontekście cen, statystyki za rok 2024 pokazują, że średni koszt wakacji na jedną osobę wynosił 3276 zł (średnia cena w 2023 r. to 3291 zł). Średni koszt rezerwacji w 2024 r. ukształtował się na poziomie 8954 zł - w porównaniu z 8721 zł za 2023 r.

"O ile spadł średni koszt na osobę, to średnia wartość rezerwacji jest wyższa o kilka procent (8954 zł a 8721 zł w roku 2023). Wytłumaczeniem może być wzrost liczby osób przypadających na jedną rezerwację. Bardziej szczegółowa analiza pokazuje, że to efekt wyjazdów rodzinnych" - tłumaczą autorzy raportu.

Natomiast największe spadki cen zanotowały kierunki, które mogły pochwalić się wzrostami pod względem udziału w rynku - Egipt i Tunezja.

Warto wiedzieć: Najtańsze nadmorskie kurorty w Europie. Tutaj wypoczniesz za grosze

Decydowanie się na wakacje z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem i korzystanie z ofert biur podróży z pewnością dla wielu osób jest atrakcyjne z wielu powodów, nie tylko finansowych. Z reguły wykupienie wakacji już na etapie przedsprzedaży, np. zimą, wiąże się ze sporymi zniżkami.

Ponadto zdecydowana większość biur podróży oferuje tzw. gwarancję ceny, co oznacza, że koszt wakacji na pewno nie będzie dla nas wyższy wraz ze zbliżającym się okresem letnim, a co więcej - jeśli cena naszych wakacji w biurze podróży spadnie do momentu naszego wyjazdu, będzie można liczyć na zwrot tej różnicy.

Kolejną zaletą wykupienia wakacji z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem jest fakt, że wiele biur podróży nie wymaga od nas wpłacenia od razu całej kwoty. Zazwyczaj na początkowym etapie klienci uiszczają zaliczkę, a resztę płacą np. na miesiąc przed wylotem na wakacje.

Korzystając z ofert biur podróży na kilka miesięcy przed rozpoczęciem urlopu, mamy również zdecydowanie większe pole manewru w kontekście wybrania odpowiedniego dla nas kierunku podróży i zakwaterowania, o czym niestety w przypadku wakacji last minute, raczej nie może być mowy.

Oczywiście wykupienie wakacji na etapie przedsprzedaży ma również kilka minusów. Przede wszystkim mowa o czynniku losowym, który może spowodować, że z jakichś przyczyn nie możemy wyjechać na zaplanowane i opłacone wakacje. Wówczas, musimy mieć na uwadze, że prawdopodobnie stracimy pieniądze za wykupioną wycieczkę.

Kolejna kwestia, to znalezienie tańszych, tych samych wakacji u innego operatora, ale już po dokonaniu przez nas płatności i braku możliwości wycofania się. Dla niektórych osób świadomość przepłacenia może zdecydowanie negatywnie wpłynąć na nastrój, a przecież urlop z reguły powinien służyć odpoczynkowi i relaksowi.

Opcja wykupienia wakacji z dużym wyprzedzeniem raczej przeznaczona jest dla osób, które doskonale i szczegółowo potrafią planować swój urlop, a przy tym chcą zaoszczędzić pieniądze. Mając możliwość swobodnego przebierania w ofertach i dostosowywania ich wedle własnych wymagań i potrzeb na kilka miesięcy przed wakacjami, zdecydowanie zwiększamy szanse na nasze wymarzone wakacje.

W ostatnich latach oferty wakacji last minute stały się niezwykle popularne. Należy jednak wziąć pod uwagę, że znalezienie naprawdę bardzo korzystnej oferty, zwłaszcza wskazując na tzw. sezon wysoki, czyli czerwiec - sierpień, kiedy to najwięcej osób bierze urlopy i wyjeżdża na wakacje, może nie być łatwym zadaniem.

Skąd w ogóle biorą się oferty last minute? Atrakcyjne pod względem finansowym oferty wakacyjne na ostatnią chwilę są zazwyczaj wynikiem niewyprzedania w całości kompletu miejsc na dany wyjazd przez biuro podróży. Wówczas, gdy do wyjazdu zostaje zaledwie kilka dni, a czasami nawet mowa o kilkudziesięciu lub kilkunastu godzinach, touroperator decyduje się na sprzedanie kilku miejsc po zdecydowanie niższej cenie.

O ile do takiej opcji może nas przekonać atrakcyjna cena, o tyle wiąże się z tym kilka niedogodności. Przede wszystkim chodzi o czas na decyzję. Zazwyczaj oferty last minute dotyczą wakacji, które mają rozpocząć się za kilka dni. To z kolei może generować problem z przyznaniem nam urlopu przez pracodawcę w tak ekspresowym tempie. Jeśli oferta last minute zakłada wyjazd na wakacje zaledwie kilkanaście godzin po wykupieniu takiej wycieczki, kłopotem może być natychmiastowe przeorganizowanie codziennych obowiązków.

Ponadto decydując się na ofertę last minute, musimy liczyć się z tym, że pod wieloma względami są one mocno ograniczone. Zazwyczaj nie mamy możliwości dopasowania oferty w 100 proc. do naszych potrzeb pod kątem zakwaterowania czy wyżywienia, co z kolei może, ale nie musi, przekładać się na niższą jakość usług na miejscu. Presja czasu zmniejsza również możliwość dokładnego zapoznania się z opiniami na temat miejsca, do którego mamy się udać na wakacje.

Taki rodzaj wyjazdu na wakacje to również zdecydowanie mniejsza możliwość wyboru wakacyjnego kierunku. Należy zdawać sobie sprawę, że w takim przypadku nierzadko wybieramy kompromis między ceną a celem (nie)wymarzonej podróży.

Wakacyjne oferty last minute mogą być atrakcyjną opcją dla osób ceniących sobie spontaniczność i lubiących przygody. To również dobry wybór dla turystów, którzy potrafią przymknąć oko na niektóre niedogodności związane m.in. z gorszą jakością zakwaterowania, miejscowych atrakcji czy wyżywienia.

Ponadto jeśli nie czujemy się mocni w planowaniu i organizowaniu, bo np. jest to dla nas zajęcie stresogenne, być może lepiej wybrać ofertę last minute i garściami brać to, co przygotował dla nas los, ciesząc się wakacjami bez nadmiernego analizowania za i przeciw.