Tatrzańskie Wysranki w Dolinie Kościeliskiej. Ta nazwa nie wzięła się znikąd
Tatry słyną z malowniczych krajobrazów i urokliwych miejsc o niekiedy zaskakujących nazwach. Obok tak znanych lokalizacji jak Dolina Kościeliska czy Jaskinia Mroźna, znajduje się także miejsce o dość nietuzinkowej nazwie - Wysranki. Choć brzmi nieco kontrowersyjnie, nazwa ta ma swoje historyczne uzasadnienie. Skąd pochodzi i dlaczego przetrwała mimo prób jej zmiany?
Spis treści:
Wysranki w Dolinie Kościeliskiej - co to za miejsce?
Wysranki to nazwa zbocza i żlebu w Dolinie Kościeliskiej - jednym z najczęściej odwiedzanych miejsc w polskich Tatrach. Znajdują się przy popularnym szlaku prowadzącym z Kir do schroniska na Hali Ornak. Wędrując tą trasą, możemy dotrzeć do mostka nad Kościeliskim Potokiem i Lodowym Źródłem, a następnie skręcić na czarny szlak prowadzący do Jaskini Mroźnej. To właśnie na tym odcinku znajdują się Wysranki.
Szlak wiedzie przez Jaskinię Mroźną, po czym wraca do Doliny Kościeliskiej w pobliżu charakterystycznej skały zwanej Sową. Pokonanie całej trasy zajmuje około godziny.
Zobacz również: Nowa grupa turystów podbija Zakopane. Górale zacierają ręce
Skąd się wzięła ta nietypowa nazwa? Stała się częścią lokalnej historii
Historia tej nazwy sięga XVIII i XIX wieku, kiedy Dolina Kościeliska była ważnym ośrodkiem przemysłowym. W okolicy funkcjonowała huta miedzi założona przez rodzinę Prokopowiczów, a w jej pobliżu powstało osiedle hutnicze. Mieszkający tam robotnicy pracowali w trudnych warunkach, a w przerwach od pracy udawali się w pobliskie, mniej uczęszczane rejony doliny, aby - mówiąc oględnie - załatwiać potrzeby fizjologiczne.
Tak właśnie powstała dość dosadna nazwa Wysranki, która przetrwała przez dziesięciolecia, stając się częścią lokalnej historii.
Mimo prób zmian nazwy Wysranki istnieją do dziś
Nie wszyscy byli zwolennikami zachowania tak oryginalnej nazwy. Już w XIX wieku podejmowano próby jej zmiany. Walery Eljasz Radzikowski, znany malarz i popularyzator Tatr, sugerował bardziej neutralną nazwę "Wyzranki", mającą nawiązywać do słowa "wyzierać". W latach 40. XX wieku pojawiła się natomiast propozycja nazwania tego miejsca Doliną Zbójnicką, co miało nie tylko brzmieć bardziej atrakcyjnie, ale również nawiązywać do góralskich legend.
Żadna z tych inicjatyw nie zyskała jednak poparcia i Wysranki zachowały swoją historyczną nazwę do dziś. To świetny przykład tego, jak nawet nietypowe określenia mogą stać się trwałym elementem dziedzictwa kulturowego i geograficznego regionu.
Obecnie Wysranki są przede wszystkim geograficzną i historyczną ciekawostką, którą warto znać, przemierzając Tatry. Choć nie oferują spektakularnych widoków, w pobliżu znajdują się liczne jaskinie, takie jak Jaskinia Czarna czy Jaskinia Zakopiańska. Niestety, większość z nich nie jest dostępna dla zwiedzających. Główną atrakcją tego miejsca pozostaje więc jego nietypowa nazwa i związana z nią opowieść.
