To najstarsze budowle świata. Zdecydowanie nie są nimi piramidy

Tłumy niezmiennie przyjeżdżają do Egiptu, by obejrzeć piramidy. Niewątpliwie są to niezwykłe budowle, które były świadkiem starożytnej historii. Zespół egipskich piramid jest niezwykle cennym zabytkiem, który do dziś przynosi wiele odpowiedzi na pytania zadawane przez archeologów i historyków.

O piramidach w Egipcie można powiedzieć wiele, ale z pewnością nie to, że są najstarszymi budowlami świata. Piramidy w Gizie wzniesiono za czasów czwartej dynastii, 2575-2465 r. p.n.e. Najstarszy jest grobowiec faraona Cheopsa (Chufu), zbudowany ok. 2575 r p.n.e.

Licząc w linii prostej 1694,59 kilometrów od Egiptu leży Malta - wyspiarskie państwo-miasto położone w Europie Południowej, na Morzu Śródziemnym. To właśnie tam znajdziemy najstarsze budowle świata, które stworzył człowiek.

Megality, budowle megalityczne to budowle zbudowane z ziemi i kamienia o długości dochodzącej nawet do 150 metrów. Wznoszone były z wielkich głazów i nasypów ziemi i patrząc na nie, trudno uwierzyć, że bez specjalistycznych, nowoczesnych narzędzi, ludzie mogli stworzyć je sami w zamierzchłej przeszłości.

Monumentalne, stworzone ludzkimi dłońmi budowle kryją do dziś wiele tajemnic. Te najstarsze znajdują się właśnie na Malcie.

Szacuje się, że budowle te powstały w okresie 3500-2500 p.n.e. i dzięki temu to one zaliczają się do najstarszych budowli kamiennych na świecie. Naukowcy określili budowle Malty mianem sakralnych. Świątynie początkowo były wznoszone jako sarkofagi i wolnostojące bloki skalne.

Ten okres tego typu megalitów określany jest mianem okresów Skorba (ok. 4500-4100 p.n.e.) i Zebbug (ok. 4100-3800 p.n.e.). Dopiero nieco później budowano już same świątynie i kompleksy cmentarzy.

Nastąpiło to w ok. 3600-3000 roku p.n.e. W 3000-2500 roku p.n.e. świątynie rozbudowywano, a finalnie opuszczono je w okresie Cmentarza Tarxien, czyli w 2500-1500 roku p.n.e.

Megalityczne świątynie Malty składają się z wzniesionych na planie trójlistnej koniczyny pomieszczeń, zwanych apsydami, utworzonych z wielkich bloków skalnych.

Te z kolei, a przynajmniej wiele z nich posiada reliefy, czyli swego rodzaju kompozycje rzeźbiarskie. Dziś może nie robią takiego wrażenia, jak słynne egipskie piramidy, ale wciąż kryją w sobie wiele tajemnic.

Podobnie jak angielskie Stonehenge dla niewprawnego oka będzie zbiorem kamiennych płyt. Jednak naukowców, historyków i archeologów do dziś zastanawia, jak dokładnie powstały, bo z pewnością nie było to łatwe, a wręcz wydaje się, że jak na tamte czasy... niemożliwe.

Zewnętrzne mury kompleksu świątynnego, osiągają miejscami 6 metrów wysokości, co tylko oddaje "wielkość" tego miejsca. Niektóre kamienne bloki ważą nawet 50 ton. Jak człowiek żyjący w tamtych czasach mógł transportować i stawiać w odpowiedni sposób takie płyty?

Pytanie to wciąż trapi naukowców i choć możemy nigdy nie poznać na nie odpowiedzi, to z pomocą przychodzi legenda.

Na megalityczne świątynie Malty składa się tak naprawdę kilka budowli i każda z nich ma swoją nazwę. Wśród nich pojawia się zespół świątyń Ġgantija i miało to być najprawdopodobniej miejsce prehistorycznego kultu płodności.

To właśnie z tą nazwą wiążę się legenda mająca tłumaczyć, jak powstało to monumentalne miejsce. Miało ono nie być dziełem człowieka, a... gigantów.

Legenda głosi, że świątynie zbudowała olbrzymka imieniem Gozitan, która miała urodzić dziecko człowiekowi. Nazwa świątyni powiązana jest z imieniem gigantki, a funkcja świątyni - z tym, co podarowała ona człowiekowi.

Ggantija była znana od XIII wieku, a prace archeologiczne rozpoczęto w 1933 roku, a od tamtej pory naukowa wiedza nie wyjaśniła sposobu powstania świątyni.