Cudowny składnik w grzybach. Wzmacnia odporność i może ochronić przed wirusami

Grzyby od dawna cieszą się opinią żywności o wyjątkowych właściwościach prozdrowotnych, co potwierdzają zarówno wielowiekowe tradycje kulinarne, jak i współczesne badania naukowe.

Są bogatym źródłem witamin z grupy B, minerałów takich jak selen, potas i miedź, a niektóre gatunki, np. boczniaki czy pieczarki, dostarczają także prowitaminy D, szczególnie gdy były wystawione na działanie promieni słonecznych.

Niektóre grzyby wyróżniają się także unikalnymi właściwościami zdrowotnymi. Soplówka jeżowata (Lion’s Mane) może wspierać funkcje mózgu i regenerację neuronów, co czyni ją interesującym składnikiem diety osób dbających o pamięć i koncentrację.

Z kolei reishi i maitake od wieków wykorzystywane są w medycynie chińskiej jako naturalne środki redukujące poziom stresu. Warto również zwrócić uwagę na shiitake, które mogą przyczyniać się do obniżenia poziomu złego cholesterolu LDL i wspierać zdrowie serca.

Jak się okazuje, grzyby mogą także realnie wpływać na aktywność układu odpornościowego - wspierać organizm w walce z chorobą oraz łagodzić przebieg infekcji wirusowych.

Czytaj też: Znudziły ci się już pieczarki? Te grzyby zaskoczą twoje podniebienie!

Beta-glukan to rodzaj błonnika należącego do grupy polisacharydów. Występuje w ścianach komórkowych grzybów, gdzie pełni rolę budulcową. Kanadyjscy naukowcy z Uniwersytetu McGill odkryli, że substancja ta może działać jak naturalna tarcza, chroniąc organizm przed poważnymi skutkami infekcji wirusowych.

Badania przeprowadzone na myszach wykazały, że beta-glukan pomaga organizmowi lepiej znosić infekcję grypową. Zamiast bezpośrednio atakować wirusa, beta-glukan przeprogramowuje układ odpornościowy, pomagając mu skuteczniej zarządzać stanem zapalnym i minimalizować uszkodzenia płuc.

Beta-glukan od dawna jest znany ze swojego wpływu na układ odpornościowy, jednak w tym przypadku naukowcy skupili się na jego zdolności do zwiększania tolerancji na infekcje. Zamiast bezpośrednio zwalczać wirusa, beta-glukan pomaga organizmowi skuteczniej radzić sobie z chorobą, ograniczając szkodliwe skutki reakcji zapalnej.

Efekt? Mniejsze ryzyko powikłań takich jak zapalenie płuc.

Czytaj też: Mnóstwo potasu, witaminy B3 i wapnia. Są jedzone tak często jak pieczarki

Badania na myszach wykazały, że podanie beta-glukanu przed zakażeniem wirusem grypy zmniejszyło stan zapalny w płucach oraz poprawiło funkcjonowanie układu oddechowego. Gryzonie otrzymujące tę substancję przechodziły chorobę łagodniej i rzadziej umierały w porównaniu do zwierząt z grupy kontrolnej.

Badacze odkryli, że substancja ta modyfikuje działanie neutrofili - kluczowych komórek odpornościowych - tak, aby reagowały w sposób bardziej kontrolowany.

Choć neutrofile pełnią ważną funkcję w zwalczaniu infekcji, ich nadmierna aktywność może prowadzić do silnych stanów zapalnych w płucach i powikłań, takich jak zapalenie płuc.

Co ciekawe, jego wpływ utrzymywał się nawet przez miesiąc po podaniu, co sugeruje, że może zapewniać długotrwałą ochronę przed infekcjami wirusowymi.

Zobacz również: Nigdy po to nie sięgaj podczas przechodzenia grypy. Tylko pogorszysz swój stan

Choć badania przeprowadzono na myszach, wyniki opublikowane w Nature Immunology wskazują, że podobne efekty mogą występować także u ludzi.

Jednak, aby to potwierdzić, konieczne są dalsze badania kliniczne oraz określenie optymalnych dawek beta-glukanu w kontekście ochrony przed grypą.

W przyszłości beta-glukan pozyskiwany z grzybów może stać się składnikiem leków wspomagających odporność, a nawet podstawą nowych terapii zapobiegających ciężkiemu przebiegowi infekcji wirusowych.

Możliwe, że odpowiednio skomponowana dieta bogata w grzyby naturalnie wzmocni organizm w walce z chorobami układu oddechowego. Choć badania nad beta-glukanem wciąż trwają, naukowcy widzą w nim ogromny potencjał.

Przeczytaj również: Najlepsze przekąski na wzmocnienie odporności w sezonie przeziębień

Grzyby, które są szczególnie bogate w beta-glukan to między innymi grzyby shitake, które są jednym z najlepszych źródeł tego związku, znane ze swoich właściwości wzmacniających układ odpornościowy. Grzyby maitake oraz reishi również zawierają duże ilości beta-glukanu.

Grzyby chaga, choć mniej znane, również zawierają ten związek, który działa przeciwutleniająco i wspiera odporność. Ponadto popularne w polskiej kuchni boczniaki dostarczają beta-glukanu oraz białka roślinnego i błonnika, stanowiąc wartościowy element diety.

Pieczarki również zawierają beta-glukan, choć w mniejszych ilościach niż grzyby takie jak shitake czy maitake. Niemniej jednak, są nadal dobrym źródłem tego związku. Dodatkowo, są szeroko dostępne, niskokaloryczne i łatwe do włączenia do codziennej diety, co czyni je popularnym wyborem w wielu kuchniach.

Być może w przyszłości powstaną leki wspomagające walkę z infekcjami na bazie tego naturalnego związku. A na razie? Wystarczy udać się na targ i kupić porcję boczniaków lub shitake, by wzbogacić dietę w naturalną tarczę ochronną przed infekcjami.

Zobacz też: Zawiera więcej witaminy C niż cytryna. Jedz nie tylko od święta

Źródło: Khan N. i wsp. β-Glucan reprograms neutrophils to promote disease tolerance against influenza A virus. Nature Immunology 2025.