Czy na zwolnieniu lekarskim można wyjść na spacer lub do sklepu?
Zwolnienie lekarskie, czyli popularne L4 coraz częściej wykorzystywane jest jako dodatkowy urlop lub czas wolny na wykonanie zaległych prac domowych czy remontów. Kontrole ZUS-u zdarzają się jednak coraz częściej i nierzadko wiążą z poważnymi konsekwencjami dla nieuczciwych pracowników. Co wolno robić na L4, a co jest surowo zakazane?
Spis treści:
Zasady kontroli ZUS, gdy jesteś na zwolnieniu
ZUS ma prawo skontrolować każdego pracownika, któremu wystawiono zwolnienie lekarskie i sprawdzić, czy faktycznie jest ono zasadne. Pracownik przebywający na L4 powinien także przebywać w miejscu zadeklarowanym w wystawionym przez lekarza zaświadczeniu. Jak informuje jednak portal pit.pl, z danych statystycznych ZUS wynika, że za I półrocze 2022 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał ponad 10 tys. decyzji wstrzymujących dalszą wypłatę zasiłków chorobowych! Łączna kwota cofniętych zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa to ponad 77 mln.
Według aktualnie obowiązujących przepisów każdy pracownik, któremu wystawiono zwolnienie lekarskie, powinien przebywać w miejscu przez siebie zadeklarowanym. Kontrolę prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy przeprowadza się więc w:
- miejscu zamieszkania
- miejscu czasowego pobytu
- miejscu pracy lub w miejscu prowadzenia działalności pozarolniczej
- innym miejscu, jeżeli z posiadanych informacji wynika, że jest to celowe.
Niezastanie pracownika w miejscu zamieszkania wiąże się z wyciągnięciem odpowiednich konsekwencji.
Czytaj również: Zwolnienia lekarskie pod lupą ZUS
Czego nie wolno robić na zwolnieniu lekarskim?
Pracownik przebywający na zwolnieniu lekarskim ma obowiązek powstrzymać się od wszystkich aktywności niezgodnych z celem zwolnienia, a szczególnie tych, które mogą pogorszyć stan jego zdrowia.
Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 3 marca 2010 roku z utratą prawa do zasiłku muszą liczyć się pracownicy, którzy:
- wykonują pracę zarobkową w okresie niezdolności do pracy
- wykorzystują zwolnienie w sposób niezgodny z jego celem.
Dobrymi przykładami takich aktywności są np.:
- praca na działce lub na podwórku
- praca w gospodarstwie rolnym
- remont domu lub mieszkania
- wyjazd rekreacyjny (z wyjątkiem tych zapisanych przez lekarza)
- udział w wydarzeniach sportowych czy rozrywkowych.
Czy na zwolnieniu lekarskim można iść na spacer? Prawo mówi jasno!
- Zwolnienie lekarskie z kodem 1 oznacza, że chory musi leżeć. W razie kontroli ZUS-u bądź pracodawcy powinien więc przebywać w domu.
- Zwolnienie lekarskie z kodem 2 oznacza, że stan pacjenta pozwala na chodzenie, które nie wpłynie negatywnie na stan jego zdrowia.
Co grozi za wyjście na L4?
Zwolnienie na dziecko: Czy można wyjść z domu?
Pracownik, który bierze L4 w celu opieki nad dzieckiem, również powinien przestrzegać wyżej wymienionych zasad. Przyjmuje się więc, że o ile może on wyjść do apteki, lekarza czy pilnie do sklepu, to w sytuacji, gdy wychodzi na kilka godzin w celu załatwienia własnych spraw, aktywność ta może być już przesłanką do cofnięcia zasiłku.
L4 "chodzące" a wyjazd
Wątpliwości budzi czasem sytuacja, w której pracownika dopada niespodziewana choroba, a ma on już w tym czasie zaplanowany urlop i wykupione wczasy. W takim przypadku pracownik może wyjechać pod warunkiem jednak, że zezwoli mu na to lekarz i wyda stosowane doświadczenie, a podróż nie będzie kolidować z celem wystawienia zwolnienia lekarskiego. W dobrym tonie jest jednak poinformowanie pracodawcy o tej sytuacji.