Królowała w PRL-u. Zasadź "warszawiankę", zyskasz bajeczny ogród
Opracowanie Natalia Grygny
Gdy zakwitną, tworzą w ogrodach kolorowe gwiazdozbiory. Kwiaty kosmosu, bo o nich mowa, cieszyły się ogromną popularnością w czasach PRL-u. Roślina rzadko choruje i zdobi działkę do późnej jesieni. Jak o nią dbać?
Spis treści:
Kosmosy - wznoszą się na delikatnych, niemal niewidocznych łodygach, a ich płatki zdają się zerkać na niebo. Im więcej kwiatów w ogrodzie, tym piękniejszy efekt. Jeśli uda nam się wyhodować sporą ich gromadkę, będą przypominały kolorowy gwiazdozbiór, który z pewnością stanie się ozdobą naszego ogrodu.
Kosmos. Zasadź "warszawiankę", a stworzysz kolorowy gwiazdozbiór
Kosmos podwójnie pierzasty (Cosmos bipinnatus) szczególną popularnością cieszył się w czasach PRL-u. Wielu z nas pamięta ogródki swoich babć, których był nieodłączną dekoracją. To roślina jednoroczna, która należy do rodziny astrowatych. Inne nazwy to onętki, ponętki lub warszawianki.
Skąd kosmosy wzięły się w Polsce? W Europie gatunek ten zawitał po raz pierwszy pod koniec XVIII wieku. Na nasz kontynent przybył wówczas z Ameryki Środkowej. Jego prawdziwa ekspansja na inne kontynenty rozpoczęła się jednak dopiero 100 lat później, dzięki czemu jego łąki można zobaczyć również w południowej części Afryki.
Nazwa rośliny swój początek bierze od pewnej legendy. Podanie głosi, że hiszpańscy kapłani uprawiali kwiaty o nazwie Cosmos w ogrodach misyjnych w Meksyku. Dzięki regularnemu i równemu ustawieniu płatków, otrzymały nazwę "kosmos" od greckiego słowa oznaczającego ład i harmonię Wszechświata.
W Polsce kwiaty są potocznie określane mianem "warszawianki", ponieważ to typowo warszawski kwiat. Były to najprawdopodobniej pierwsze kwiaty, które po zakończeniu II wojny światowej wyrastały na gruzach Warszawy. Dopiero później zaczęły się pojawiać w innych miejscach Polski.
Kosmosy rosną, kwitną i zamierają w ciągu jednego sezonu. Rozgałęzione pędy mogą osiągać wysokość do ponad 1 m wysokości i są zwieńczone charakterystycznymi, pojedynczymi kwiatami mającymi średnicę sięgającą 10 cm. Ich płatki mają wyraziste, głębokie kolory - różowy, liliowy, biały czy fioletowy, z kolei środek jest żółty. Roślina długo stanowi ozdobę ogrodu, bo kwitnie od lipca do października - do momentu wystąpienia pierwszych przymrozków.
Nasiona kosmosu można wysiewać do gruntu w maju. Jeśli mamy jednak możliwość, możemy nieco wcześniej wysiać je w pomieszczeniu i wsadzić do gruntu, gdy miną ostatnie przymrozki. Dzięki temu roślina może zakwitnąć już w maju.
Jeśli decydujemy się zasadzić w ogrodzie kosmos, musimy wziąć pod uwagę to, że potrzebuje sporo przestrzeni. Można go sadzić np. wzdłuż ogrodzenia czy klombie otoczonym trawnikiem. Jeśli zapewnimy jej wystarczającą ilość miejsca, to zaprezentuje swe wdzięki w pełnej okazałości.
Kosmos najbardziej lubi miejsca nasłonecznione, ale osłonięte od wiatru. Nie ma specjalnych wymagań co do gleby - oczywiście na bardziej żyznej będzie bujnie się rozrastał, a na mniej - zakwitnie później i nie będzie miał aż tylu kwiatów. Kosmos nie choruje zbyt często, jednak mogą go zniszczyć ślimaki. Zdarza się, że wymaga też specjalnej ochrony przez mszycami. Czasami trzeba go też chronić przez mszycami.
Zobacz też:
Kosmosy - podlewanie i nawożenie
Roślina dobrze znosi brak deszczu. Jednak w trakcie długotrwałej suszy można "warszawiankę" podlać obficie raz w tygodniu. Jeśli chodzi o młode onętki, to wymagają one dość obfitego podlewania. Trzeba jednak uważać, by nie zalać korzeni - roślina zdecydowanie za tym nie przepada.
Kosmosy nie potrzebują nawożenia, jednak warto o nim pamiętać, gdy rosną na mniej żyznej glebie. W czasie zawiązywania pąków kwiatowych, możemy zasilić roślinę nawozem z większą ilością fosforu i potasu. Można również wykorzystać nawóz do roślin kwitnących z odpowiednim składem minerałów.
Kosmos - odmiany
Kosmos niejedno ma imię. Do jego najbardziej interesujących odmian należą:
- Sensation - białe kwiaty z ciemnoróżowymi krawędziami płatków,
- Purity - duże, białe kwiaty. Odmiana jest polecana ze względu na długi czas kwitnienia,
- Picotee - kwiaty o barwie jasnoczerwonej z ciemniejszą otoczką,
- Sea shells - węższe kwiaty w kolorze szkarłatnym i różowym,
- Cho-camocha - ma koszyczki w kolorze czekoladowym i lancetowate liście,
- C. sulphureus - istnieją również odmiany o pomarańczowych i żółtych kwiatach, czyli kosmosy siarkowe. Osiągają do półtora metra wysokości.
Kosmosy w ogrodzie i sąsiadujące kwiaty
Kosmosy - chociaż najpiękniej prezentują się w grupie, można sadzić również pojedynczo. "Warszawianki"- ze względu na swoją wysokość - będą idealnym dopełnieniem dla niższych rabat o innych barwach. Świetnie komponują się z floksami czy rudbekiami. Można je sadzić również przy ogrodzeniach czy ścianach domu. Onętki są również wdzięcznym elementem letnich bukietów.
***
