Średniowieczne remedium na bóle stawów i żołądka. Leczniczy chwast wraca do łask
Oprac.: Joanna Leśniak
Doskonale dostosuje się do różnorodnych warunków, jest w stanie porastać łąki, nieużytki, a nawet rowy. Na pierwszy rzut oka wygląda jak bezużyteczny chwast, ale pozory bywają mylące. Właściwości podagrycznika pospolitego doceniane były już setki lat temu, kiedy znajdował zastosowanie zarówno lecznicze, jak i kulinarne. Nie przeocz go, komponując swoją ziołową apteczkę.
Spis treści:
Portret pamięciowy, czyli jak rozpoznać podagrycznik?
W potocznym nazewnictwie podagrycznik funkcjonuje również jako kurza stopka, diabelska stopka lub barszcznica. Określenia te rozbudzają wyobraźnię, choć pewnie wygląd rośliny nie wywołuje szczególnego zainteresowania i łatwo jest ją minąć, nie zwracając szczególnej uwagi. Jak wygląda podagrycznik?
Puste w środku łodygi, które rzadko bywają owłosione, osiągają wysokość od 50 do 100 centymetrów i charakteryzują się trójkątnym przekrojem. Na nich niesymetrycznie umiejscowione są lekko zaostrzone, jajowate liście. Podagrycznik pospolity kwitnie zwykle od czerwca do lipca, wydając drobne kwiaty w kolorze białym lub jasnoróżowym. Właśnie one tworzą charakterystyczne baldachimy.
Podagrycznik wyrośnie wszędzie
Jak sama nazwa wskazuje, jest rośliną pospolitą. Rolnicy postrzegają go wyłącznie w kategoriach uciążliwego chwastu, który do rozwoju potrzebuje naprawdę niewiele. Co prawda najbardziej lubi wilgotne i zacienione stanowiska, ale jest w stanie wyrastać na łąkach, polach, w nieskoszonych zaroślach, rowach czy nawet na wysypiskach śmieci.
Uważaj przy zbiorach
Osoby chcące skorzystać z leczniczych właściwości podagrycznika na własnych warunkach, muszą uważać podczas zbiorów. Przypadają one zwykle na przełom kwietnia i maja (gdy zależy nam na uzyskaniu ziela) oraz od czerwca do lipca (wtedy celem stają się kwiaty). Wyglądem roślina przypomina barszcz Sosnowskiego o silnych właściwościach toksycznych. Jeśli nie czujemy się na siłach, by bez pomyłki rozróżnić rośliny, lepiej jest postawić na produkty z podagrycznika dostępne w sklepach zielarskich i aptekach.
Zioło na oczyszczenie organizmu ma długą karierę
Szacuje się, że leczniczy potencjał podagrycznika pospolitego mogli dostrzegać już Neandertalczycy, którzy mieli przy jego pomocy łagodzić deformacje i bóle stawów. Z większą pewnością, bazującą na zachowanych pismach, można stwierdzić, że roślina była stosowana przez średniowiecznych mnichów. W zaciszu swoich klasztorów mieli przyrządzać z niej lecznicze preparaty oraz stosować do przyprawiania potraw.
Popularność w ziołolecznictwie podagrycznik zyskał dopiero na przełomie XIX i XX wieku za sprawą szwajcarskiego księdza i zielarza Johanna Kunzle. Z racji tego, że pracował w górskim terenie, w którym dostęp do profesjonalnych medykamentów i lekarzy był utrudniony, zainteresował się intensywniej fitoterapią. Diabelska stopka była stosowana przez niego do leczenia podagry (stąd nazwa rośliny), a także żylaków i dysfunkcji stawów.
Lider wśród ziół na dnę moczanową
Roślina wykazuje silne działanie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne, hamując rozwój szkodliwych drobnoustrojów i grzybów. Podagrycznik znajduje zastosowanie w leczeniu dny moczanowej (podagry) jako kuracja pomocnicza. Schorzenie to jest wynikiem nadmiernego stężenia kwasu moczowego w organizmie. Regularne spożywanie naparu z podagrycznika sprzyja usuwaniu nadmiaru kwasu oraz eliminowaniu zaburzeń metabolicznych, które są częstą przyczyną tego stanu.
Właściwości lecznicze podagrycznika — lista jest długa
Rekomenduje się sięganie po ziołowy napar w celu wyciszenia — warto o tym pamiętać po męczącym i stresującym dniu, by ukoić zszargane nerwy i łatwiej zasnąć. Okazuje się, że podagrycznik ma też zbawienny wpływ na wątrobę, wykazując działanie detoksykujące. Łagodzi dolegliwości układu pokarmowego, zwłaszcza niestrawność i biegunki. Jednocześnie przyspiesza trawienie i podkręca przemianę materii.
Stosować go można jako wsparcie leczenia zapalenia pęcherza i kamicy nerkowej. Potwierdzono również założenia medycyny naturalnej, która widziała w roślinie sposób na bóle stawów, choroby reumatyczne i hemoroidy. Napar stosowany może być nie tylko wewnętrznie. Uznawany jest za naturalny kosmetyk, wspierający walkę z trądzikiem.
Podagrycznik — przeciwwskazania
Wprowadzenie do diety produktów ziołowych zawsze należy skonsultować z lekarzem, jeśli przyjmujemy leki na stałe. Dzięki temu unikniemy skutków, jakie mogłyby pojawić się z niepożądanych interakcji profesjonalnych preparatów z naturalnymi specyfikami. Zawsze należy obserwować reakcje swojego organizmu. Jeśli po spożyciu naparu pojawiają się nudności, wzdęcia, zgaga czy wymioty, to jednoznaczny sygnał, by odstawić kurację.
Podagrycznika nie zaleca się kobietom w ciąży oraz karmiącym piersią, ponieważ brakuje jednoznacznych badań w tym kontekście.