Wielki Post i post ścisły - co można jeść, czego trzeba sobie odmówić i kiedy?
W okresie Wielkiego Postu katolicy wspominają czas, jaki Jezus Chrystus spędził na pustyni, równocześnie sami kultywując tradycję ograniczenia spożywania niektórych pokarmów. Co wolno jeść w czasie tego ważnego okresu? Kiedy obowiązuje post ścisły i czym różni się od jakościowego?
40 dni na pustyni
Czterdziestodniowy okres Wielkiego Postu upamiętnia czas, który Jezus Chrystus spędził samotnie na pustyni. Według Biblii chciał w ten sposób dostąpić duchowego oczyszczenia przed rozpoczęciem swojej publicznej działalności. Post, który odbył Chrystus, odnosi się do symboliki liczby 40 w biblijnej numerologii, gdzie liczba ta często występuje w kontekście próby, zmiany, przygotowania i oczyszczenia.
Podobnie w czasie potopu deszcz padał przez 40 dni i nocy, Mojżesz przebywał na górze Synaj przez 40 dni, a Izraelici wędrowali przez pustynię przez 40 lat.
W czasie swojego pustynnego odosobnienia Jezus był kuszony przez diabła trzy razy, ale odrzucił te pokusy - jest to dowód jego siły ducha i determinacji. Po zakończeniu postu Jezus rozpoczął swoją publiczną działalność i nauczał o Bożym Królestwie, uzdrawiał ludzi i dokonywał innych cudów.
Wielki Post w 2023 roku - kiedy przypada?
Popielec to okres obchodzony w lutym lub marcu, zawsze 46 dni przed Wielkanocą w kalendarzu. Jest to czas rozpoczynający 40-dniowy post, w którym niedziele nie są wliczane. Popielec symbolizuje 40-dniową wędrówkę Jezusa Chrystusa po pustyni. W tym roku Środa Popielcowa przypadła na 22 lutego. Okres Wielkiego Postu będzie trwał do czwartku 6 kwietnia.
Wierni katoliccy przeżywanie okresu Wielkiego Postu powinni oprzeć na trzech fundamentalnych elementach, składających się na ten czas:
- poście,
- modlitwie,
- i jałomużnie.
W czasie trwania Wielkiego Postu obowiązuje konieczność zachowania wstrzemięźliwości w spożywaniu pokarmów z mięsem — tak samo, jak w każdy piątek w roku, czyli post ilościowy.
Jakie rodzaje postu istnieją w Kościele katolickim?
W tradycji i nauczaniu Kościoła możemy wyróżnić trzy rodzaje postu. Są to kolejno jakościowy, ilościowy i ścisły.
Post jakościowy polega na powstrzymywaniu się od jedzenia mięsa, wywarów i zup przygotowanych na mięsie lub kościach, dozwolone są natomiast jaja, nabiał i tłuszcze zwierzęce. Obowiązuje on we wszystkie piątki w roku i dotyczy osób, które ukończyły 7 lat.
Post ilościowy zobowiązuje wiernych do spożywania trzech posiłków dziennie, w tym jednego obfitego, określanego też jako "do syta", oraz dwóch niewielkich. Celem postu ilościowego jest odczucie różnicy między dniem postnym a dniem normalnym. W przypadku postu ilościowego nie ma wskazań co do jedzenia, bądź niejedzenia mięsa.
Post ścisły to połączenie postu ilościowego i jakościowego. Obowiązuje on tylko w Środę Popielcową i Wielki Piątek, a dotyczy osób pełnoletnich do 60. roku życia. Post ścisły jest wyrazem pokuty i żalu za popełnione grzechy.
Warto zachować ostrożność i zdrowy rozsądek
Post i umartwianie ciała, choć wielu postrzega jako aktywności wzniosłe i rozwijające ducha, powinny jednak być dawkowane w odpowiednich ilościach, zależnie od stanu naszego zdrowia i wytrzymałości organizmu. Przesada może prowadzić nawet do śmierci — w tym roku media obiegła wiadomość o właśnie takim wypadku.
Francisco Barajah 39-letni pastor z Mozambiku chciał nie jeść i nie pić przez 40 dni. Historia tego ekstremalnego postu zakończyła się tragicznie — po 25 dniach duchowny zmarł z powodu wycieńczenia organizmu. Warto nadmienić, że nie był on katolickim księdzem, ale założycielem kościoła ewangelickiego Santa Trindade, w którego doktrynie post odgrywa bardzo ważną rolę.
Nie jest to pierwszy taki przypadek. W 2006 roku 34-letnia Brytyjka także podjęła podobną próbę, która zakończyła się jej śmiercią po 23 dniach.
