Bakteria E. coli: Przyczyny, objawy i leczenie zakażenia

Bakteria E. coli (inaczej bakteria EHCE lub pałeczka okrężnicy) jest naturalnym składnikiem naszej flory bakteryjnej w jelicie grubym. Pełni tam bardzo ważną funkcję – wspomaga rozkładanie i usuwanie resztek pokarmu, a nawet bierze udział w produkcji witaminy K oraz witamin z grupy B. Pałeczka okrężnicy jest jednak bardzo niebezpieczna, kiedy przedostaje się w inne części naszego organizmu, na przykład do układu pokarmowego lub moczowego. Dzieje się tak, gdy bakterie trafiają do gleby (a następnie na warzywa i owoce) lub wody. Przyczyną jest najczęściej niedozwolone odprowadzanie ścieków, nawożenie pól obornikiem, ale także zanieczyszczenia przemysłowe czy awarie oczyszczalni ścieków.

Do zakażenia może dojść na skutek spożycia nieumytych warzyw i owoców lub niedogotowanego mięsa. Zagrożeniem jest także kąpiel w zanieczyszczonym zbiorniku wodnym (E. coli może wtedy przeniknąć zarówno do układu pokarmowego, jak i moczowego). Zdarza się, że do namnożenia bakterii E. coli dochodzi w całej sieci wodociągów, a woda staje się niezdatna do spożycia.

Inną przyczyną zakażenia jest również brak przestrzegania podstawowych zasad higieny – na przykład niemycie rąk po skorzystaniu z toalety czy przygotowywanie posiłków w niesterylnych warunkach. Warto wiedzieć, że E. coli jest też najczęstszą przyczyną poważnych infekcji dróg moczowych. Istotnym czynnikiem ryzyka jest m.in. cewnikowanie pacjentów w szpitalach (do zakażenia pałeczką okrężnicy dochodzi u 80% cewnikowanych mężczyzn i 30% cewnikowanych kobiet).

Bakteria E. coli może doprowadzić do prawdziwych spustoszeń w naszym organizmie, ponieważ wyjątkowo szybko się namnaża. Najczęściej dochodzi do zakażenia układu pokarmowego, które przypomina silne zatrucie. Objawia się ono nudnościami, wymiotami i biegunką (zdarza się, że krwawą), a także gorączką i silnym bólem głowy. Pacjenci skarżą się też na skurcze i ból brzucha. Bardzo szybko może dojść do odwodnienia organizmu. Na zakażenie bakterią E. coli bardzo podatne są osoby z osłabioną odpornością, małe dzieci oraz starsi ludzie. Brak szybkiego leczenia może doprowadzić u nich do zapalenia opon mózgowych lub nawet sepsy, która jest dużym zagrożeniem dla życia.

W przypadku przedostania się pałeczki okrężnicy do układu moczowego dochodzi do zapalenia pęcherza, cewki moczowej, a nawet odmiedniczkowego zapalenia nerek. Pierwszymi objawami są bóle podbrzusza, ból i pieczenie przy oddawaniu moczu, ciągłe parcie na pęcherz, osłabienie i gorączka.

Najlepszym sposobem, by uchronić się przed zakażeniem bakterią E. coli jest przestrzeganie zasad higieny. Bardzo ważną kwestią jest mycie rąk przed i po skorzystaniu z toalety, a także dokładne mycie warzyw i owoców przed ich spożyciem. Warto pamiętać, że produkty surowe, takie jak jaja, mięso czy ryby należy w lodówce przechowywać osobno. Nie powinno się również spożywać wody ani mięsa z niesprawdzonych źródeł (szczególnie odchody bydła są groźnym źródłem zakażeń bakterią E. coli i mogą w śladowych ilościach pozostać na mięsie). Przyczyną zatrucia może być też jedzenie niedopieczonego lub niedogotowanego mięsa – zarówno wieprzowiny, wołowiny, jak i drobiu (do zakażenia może dojść na etapie produkcji, transportu czy załadunku mięsa). Podstawą leczenia zakażeń bakterią E. coli jest długotrwała antybiotykoterapia (zdarza się, że trzeba ją kilkakrotnie ponawiać). W przypadku zatruć pokarmowych stosuje się także środki przeciwbólowe i zwalczające biegunkę.