Czego nie jeść w chorobach tarczycy?

Zaburzenie pracy tarczycy może mieć szereg poważnych konsekwencji dla zdrowia i jakości życia. Wśród najczęściej diagnozowanych schorzeń tarczycy wymienia się:

• niedoczynność tarczycy,
• nadczynność tarczycy,
• chorobę Hashimoto (przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy),
• chorobę Gravesa-Basedowa,
• guzki tarczycy,
• nowotwory tarczycy

Żadnej z nich nie wolno lekceważyć. Każda wymaga dokładniej diagnostyki i konsultacji lekarskiej. Jednak leczenie chorób tarczycy, tak jak wszystkich innych schorzeń, wymaga równoległych zmian w diecie. 

Zobacz również: Dieta w nadczynności i niedoczynności tarczycy

Prawidłowa praca tarczycy jest warunkiem koniecznym do niezakłóconego przebiegu procesów metabolicznych i optymalnej pracy układu pokarmowego. Na wszystkich jego odcinakach. Przy zaburzeniu wydzielania hormonów te funkcje mogą zostać poważnie zakłócone.

Dieta nie jest dodatkiem ani uzupełnieniem, ale ważną częścią leczenia w każdej jednostce chorobowej. Nie inaczej jest przy niedoczynności tarczycy. Czym ona jest? To zespół objawów wynikających z niedoboru hormonów, a jedną z najczęstszych przyczyn niedoczynności jest choroba Hashimoto. Niedoczynność tarczycy wyraźnie spowalnia metabolizm. Wśród objawów jest nie tylko wolniejsze trawienie, ale też senność, zmęczenie, spadek sił witalnych i przyrost masy ciała.

Zobacz również: Wielki raport o tarczycy. Wszystko, co musisz wiedzieć

Przy niedoczynności tarczycy trzeba ograniczyć, a najlepiej wyeliminować z jadłospisu produkty, które utrudniają wchłanianie jodu. Wśród niekorzystnych artykułów spożywczych wymienić trzeba:

• warzywa kapustne: brokuł, kalafior, brukselka, kapusta, kalarepa, które w wersji surowej zawierają substancje antyodżywcze i utrudniają wchłanianie jodu. Poddane obróbce termicznej tracą znaczną część składników niekorzystnych dla tarczycy.
• mięso (zwłaszcza tłuste), wędliny, boczek, słonina, smalec i utwardzane margaryny.
• słone przekąski: chipsy, paluszki, nachosy, krakersy, solone orzeszki, które zatrzymują wodę w organizmie i sprzyjają obrzękom.
• ciastka, wyroby cukiernicze i inne słodycze (w tym wysokoprzetworzone desery) - to istna bomba cukry, tłuszczów trans i pustych kalorii.
• napoje gazowane i alkohol - zaburzają gospodarkę hormonalną.
• produkty z wysokooczyszczonej mąki pszennej, w tym pieczywo, makarony, a także oczyszczone z błonnika drobne kasze i biały ryż.

Przy nadczynności tarczycy żywienie odgrywa równie ważną rolę, co przy niedoczynności. Nadmierna produkcja hormonów tarczycy nie pozostaje obojętna dla organizmu, potrafi skutecznie zaburzyć przebieg wielu funkcji życiowych. Jej przyczyną może być m.in. choroba Gravesa-Basedowa, obecność wola guzkowego toksycznego czy leczenie nadmiernymi dawkami hormonów tarczycy.

Edukacja żywieniowa i zmiany w jadłospisie są nieodzownym elementem terapii nadczynności tarczycy. Towarzyszą jej zazwyczaj symptomy będące lustrzanym odbiciem charakterystycznych dla niedoczynności. U pacjentów z nadczynnością metabolizm wręcz galopuje, często dochodzi do nadmiernej utraty masy ciała (chudną w oczach!). Wzrasta też ryzyko niedoborów składników odżywczych i anemii. Mądra, zbilansowane dieta jest więc bazą leczenia nadczynności tarczycy. 

Zobacz również: Jak wykryć Hashimoto? Jak wykryć hashimoto? Zbadaj Anty-TPOAnty-TPO

Kluczem jest zwiększenie kaloryczności jadłospisu - w zależności od stanu pacjenta - o około 15-25 proc. Przy znacznej nadczynności podaż energii może być zwiększona nawet o 50 proc. i więcej. Te zmiany należy każdorazowo skonsultować z endokrynologiem i dietetykiem.

Ważne jest nie tylko zwiększenie ilości spożywanych posiłków, ale też ich skład. Dobrze sięgnąć po wartościowe odżywczo produkty wysokoenergetyczne, takie jak orzechy, nasiona, tłoczone na zimno oleje, suszone owoce i awokado. Trzeba wyraźnie zaznaczyć, że zwiększenie kaloryczności jest czasowe. Po uregulowaniu poziomu hormonów, należy jak najszybciej wrócić do diety o normalnej kaloryczności.

Przy nadczynności tarczycy trzeba koniecznie wykluczyć z jadłospisu produkty wysokoprzetworzone o niskiej wartości odżywczej, w tym słodycze, słone przekąski, produkty typu fast food i wszelkie śmieciowe jedzenie. Powszechnie stosowane w ich produkcji chemiczne dodatki do żywności są jednym z głównych wrogów zdrowej tarczycy.

Zobacz również: Hashimoto zaczyna się w głowie