Dieta a nowotwory

Szacuje się że aż 35 procent zgonów wywołanych chorobami nowotworowymi jest powiązane z dietą, w której określone składniki odżywcze występowały w nadmiernej lub zbyt małej ilości - mówi nasz ekspert dr Dariusz Włodarek.

Amerykański Instytut Badań na Rakiem sformułował proste zalecenia, dotyczące diety i aktywności fizycznej, których przestrzeganie zmniejsza ryzyko wystąpienia choroby nowotworowej.

Ogranicz w diecie słodycze i produkty z białej mąki. Wybieraj produkty pełnoziarniste! Zdaniem naukowców ryzyko niektórych nowotworów jest większe u osób, które w codziennej diecie spożywają duże ilości produktów z białej mąki (większe ryzyko raka żołądka oraz raka trzustki) oraz nadmierne ilości słodyczy (większe ryzyko raka jelita grubego i trzustki).

Przyczyną tego może być zalegające zbyt długo w przewodzie pokarmowym resztki pokarmowe, a tym samym wydłużenie działania substancji drażniących na ściany jelita. Ponadto, po spożyciu tego typu produktów dochodzi do szybkiego wzrostu poziomu glukozy we krwi, a wraz z nią poziomu insuliny. Okazuje się, że zbyt wysokie stężenie insuliny we krwi zwiększa ryzyko nowotworów piersi u kobiet.

Stwierdzono, że gdy w diecie znajduje się dużo produktów zbożowych, bogatych w błonnik pokarmowy, zmniejsza się ryzyko nowotworów jelita grubego, piersi, prostaty, trzustki oraz endometrium, czyli nowotworu układu płciowego kobiet.

Ogranicz: ciasta, słodycze, słodkie płatki kukurydziane, słodkie napoje oraz białe pieczywo.

Jedz: pieczywo razowe, pieczywo typu graham, płatki zbożowe niesłodzone, grube kasze.

Regularnie jedz warzywa i owoce oraz włącz do diety warzywa strączkowe. Należy spożywać przynajmniej trzy porcje warzyw dziennie, najlepiej do głównych posiłków w ciągu dnia oraz zjadać dwie porcje owoców. Porcja to objętość małej miseczki.

Najlepiej spożywać je w postaci surowej, gdyż wtedy najlepiej zachowują swoje wartości odżywcze. Jedzenie warzyw i owoców sprzyja zmniejszeniu ryzyka nowotworów jamy ustnej, przełyku, żołądka, płuc, trzustki oraz prostaty. Niedoceniane są warzywa strączkowe, a wskazane jest, aby przynajmniej raz, dwa razy w tygodniu były one w naszym menu.

Ogranicz ilość czerwonego mięsa w diecie oraz produktów mięsnych. Nadmierne spożycie mięsa zwiększa ryzyko wystąpienia nowotworów jelita grubego. Okazuje się, że osoby jedzące dużo produktów mięsnych, często jedzą zbyt mało produktów roślinnych, które chronią przed nowotworami.

Wybieraj produkty o zmniejszonej zawartości soli lub bez soli! Spożywanie słonej żywności może wpływać na zwiększenie ryzyka wystąpienia raka żołądka.

Alkohol pij tylko w niewielkich ilościach, jeśli w ogóle. Wypijanie dużej ilości napojów alkoholowych zawsze jest obciążające dla organizmu i poza zwiększeniem ryzyka wystąpienia licznych schorzeń, sprzyja tyciu. Ograniczenie ilości alkoholu zmniejsza ryzyko nowotworów jelita grubego, piersi, przełyku, jamy ustnej, trzustki, wątroby. Jedna z teorii wskazuje, że alkohol ma działanie uszkadzające DNA.

Jedz dobre tłuszcze! Zmniejszają miedzy innymi ryzyko wystąpienia chorób serca, udaru mózgu, wpływają na zmniejszenie stanu zapalnego w organizmie, obniżają ciśnienie tętnicze, poprawiają stan skóry, zmniejszają ryzyko wystąpienia zaburzeń pamięci. Okazuje się również, że nienasycone kwasy tłuszczowe omega 3 i omega 6 wpływają na zmniejszenie ryzyka raka prostaty, piersi oraz płuc.

Ryby morskie, takie jak: łosoś, dorsz, morszczuk, halibut, sola, płastuga, miecznik, makrela oraz śledź powinny gościć na naszym stole dwa razy w tygodniu.

Stosowanie się do powyższych zaleceń wpływa nie tylko na zmniejszenie ryzyka wystąpienia chorób nowotworowych, ale i innych problemów zdrowotnych, jak: nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca, zawał, udar mózgu, cukrzyca typu 2, zwyrodnienia stawów kończyn dolnych, zaparć, hipercholesterolemii, zwyrodnienia plamki żółtej związanego z wiekiem, Alzheimera, Parkinsona.

Uwaga! Jeśli nie jest to konieczne i uzgodnione z lekarzem, nie zastępuj dobrze zbilansowanej diety suplementami diety bez recepty kupionymi w aptece!

dr Dariusz Włodarek - dietetyk z Katedry dietetyki SGGW w Warszawie