Dieta dla trzustki: Produkty zalecane i przeciwwskazane
Ważąca zaledwie 100 gramów i mierząca około 15 cm długości trzustka pełni w organizmie szereg ważnych funkcji. Produkuje enzymy, hormony i sok trzustkowy. Nikt o niej nie myśli, póki nie pojawią się niepokojące objawy. Zarówno w profilaktyce, jak i leczeniu schorzeń trzustki, ogromną rolę odgrywa dieta. Jakie produkty sprzyjają jej pracy, a z jakich trzeba zrezygnować? Wyjaśniamy!
Mówiąc o trawieniu, najczęściej wymieniamy żołądek, czasem jelita, może jeszcze wątrobę. Tymczasem niepozorna trzustka pełni bardzo ważną rolę w skomplikowanych procesach metabolicznych. Wydziela enzymy, bez których trawienie węglowodanów, białek i tłuszczów byłoby niemożliwe. Najważniejsze z nich to:
- rozkładająca węglowodany amylaza,
- zajmująca się degradacją białek elastaza,
- odpowiedzialna za trawienie tłuszczów lipaza.
Trzustka produkuje też hormony. Te odpowiadają przede wszystkim za kontrolę poziomu glukozy we krwi.
Choć o diecie dla trzustki myślimy najczęściej dopiero w obliczu poważnych dolegliwości, warto wiedzieć, co jej służy, a które produkty szkodzą. Najlepszą dla trzustki, jak i całego organizmu, jest zbilansowana, bogata warzyw i owoców dieta, w której są węglowodany złożone i zdrowe, roślinne tłuszcze.
Cichymi zabójcami trzustki są słodycze i wysoko przetworzona żywność. To one są źródłem chemicznych dodatków do żywności w postaci konserwantów, barwników oraz polepszaczy smaku, zapachu i konsystencji. Nierzadko znajdziemy w nich toksyczne dla zdrowia i kondycji trzustki tłuszcze trans.
Produktami, które najbardziej szkodzą trzustce, są papierosy i alkohol.
Warto wiedzieć, że najlepszą ochroną dla trzustki jest mądry model żywienia, w którym eliminujemy wysoko przetworzoną żywność, produkty typu fast food, śmieciowe jedzenie, papierosy i ograniczamy spożycie alkoholu.
"Mądry Polak po szkodzie" - często powtarzamy te słowa w obliczu choroby, gdy na działania prewencyjne jest już za późno. Dieta trzustkowa stosowana jest najczęściej u osób z przewlekłym lub ostrym zapaleniem tego narządu. Jej celem jest odciążenie trzustki i wsparcie jej prawidłowego funkcjonowania, a także działanie ratunkowe, czyli redukowanie dolegliwości wynikających z niewydolności trzustki.
Dieta trzustkowa bazuje na założeniach diety lekkostrawnej, w której ogranicza się spożycie tłuszczów i błonnika. Zalecenia są dostosowywane każdorazowo do stanu chorego i jego możliwości trawiennych. Im ostrzejszy przebieg choroby, tym zalecenia żywieniowe muszą być bardziej restrykcyjnie przestrzegane.
Wbrew obawom, lista produktów, które sprzyjają regeneracji trzustki, jest długa. Można na jej bazie komponować smaczne posiłki nie rezygnując z urozmaicania menu. Są wśród nich:
- jasne pieczywo pszenne, sucharki i biszkopty,
- chude mięso, szczególnie drób, królik i cielęcina,
- ryby: pstrąg, dorsz, sandacz, szczupak, morszczuk,
- gotowane, rozdrabiane lub przecierane (w zależności od zaawansowania choroby) warzywa: marchew, dynia, kabaczek, pomidory (bez skórki), nać pietruszki, korzeń selera i surowe soki warzywne,
- dojrzałe owoce, zjadane bez skórek i pestek winogrona, cytrusy, brzoskwinie, morele, banany, jagody i soki owocowe,
- przyprawy: majeranek, wanilia i cynamon,
- napoje: woda niegazowana, herbaty owocowe, napary ziołowe.
Obok papierosów i alkoholu istnieje pokaźna lista produktów, które nie służą trzustce i powinny być wykluczone z jadłospisu, tak przy ostrym, jak i przewlekłym zapaleniu. Oto czarna lista trzustkowa:
- alkohol, kawa, czarna (mocna) herbata, kakao, pełnotłuste kefiry i mleko, gazowana woda i napoje,
- tłuszcze odzwierzęce, a w szczególności: smalec, słonina, boczek, margaryny twarde,
- olej palmowy,
- wieprzowina, wołowina, baranina, dziczyzna i podroby,
- tłuste ryby: śledzie, sardynki, łosoś, karp, węgorz,
- ciężkostrawne warzywa kapustne i strączkowe, cebula, czosnek, por, kalafior, brokuł, fasolka szparagowa, zielony groszek, rzodkiewka, ogórek,
- gruszki, daktyle, figi, czereśnie, owoce sprzedawane w puszkach,
- chleb żytni, razowy, graham, pieczywo chrupkie, z dodatkiem słonecznika, soi i otrębów.
Zobacz także:
