Dieta przy zaburzeniach hormonalnych

Hormony są związkami chemicznymi, które organizm wytwarza sam - w gruczołach i tkankach układu hormonalnego. Można je zdefiniować jako krążące między komórkami naszego ustroju nośniki informacji. Głównym zadaniem hormonów jest koordynowanie procesów życiowych na poziomie tkanek i komórek. 

Zobacz więcej: Ma trzydzieści razy więcej witaminy C niż cytryna, zbija cukier i odchudza

Hormony pełnią w organizmie rolę przekaźników, bez których komunikacja pomiędzy kluczowymi dla podtrzymania życia ośrodkami, nie byłaby możliwa. Część hormonów organizm produkuje  w sposób ciągły, inne pojawiają się okresowo. Mowa na przykład o niezbędnych na etapie rozwoju organizmu hormonach wzrostu. Są też hormony, których produkcja gwałtownie wzrasta w okresie ciąży - mówi się wówczas o tak zwanym  "szaleństwie hormonów", czyli skokach prolaktyny, progesteronu i estrogenów. Hormony warunkują nie tylko poczęcie, wzrost czy dojrzewania, ale codziennie - na każdym etapie życia - odpowiadają za:

• kontrolę zachodzących w organizmie procesów biochemicznych,
• utrzymanie homeostazy (równowagi organizmu),
• przewodzenie bodźców nerwowych,
• regulowanie ciśnienia osmotycznego (związanego z ilością płynów w ludzkim organizmie) i gospodarki wodnej,
• regulowanie procesów trawiennych - ta zależność jest dwustronna. Hormony wpływają na przebieg procesów metabolicznych, a stosowana dieta ma znaczenie dla niezakłóconej produkcji hormonów.

Zobacz również: Nazywają je "najzdrowszymi orzechami świata". Dlaczego warto je jeść?

Póki organizm nie wysyła żadnych niepokojących sygnałów, rzadko myślimy o wprowadzaniu korekt w jadłospisie. Jednak kiedy pojawiają się nieprawidłowości, nie warto ich bagatelizować. Zgodnie z zasadą - po pierwsze nie szkodzić, najważniejsze, by usunąć z menu produkty, które mają niekorzystny wpływ na pracę układu hormonalnego. Co wykluczyć z diety?

Przy zaburzeniach hormonalnych najważniejsze jest ograniczenie produktów, które obfitują w cukry proste. Na szczycie czarnej listy są więc:

• słodycze i wyroby cukiernicze,
• słodkie napoje gazowane,
• cukier i słodziki,
• pieczywo z białej mąki.

Dieta bogata w cukry proste może prowadzić do zaburzeń wydzielania insuliny i leptyny. Oba hormony wpływają nie tylko na płodność, ale również na sylwetkę. Ich zaburzone wydzielanie to szybszy przyrost tkanki tłuszczowej i zaburzenie ośrodka sytości, co też przekłada się na przyrost masy ciała.

Niekorzystny wpływ na gospodarkę hormonalną mają również produkty bogate w tłuszcze trans i tłuszcze nasycone. Przy zaburzeniach hormonalnych konieczne jest wykluczenie w diety:

• produktów typu fast food,
• słodkich i słonych przekąsek,
• czerwonego mięsa,
• margaryny.

Zobacz również: Lecznicze nasiadówki wracają do łask. Sposób na hemoroidy i infekcje

Jak powinien wyglądać jadłospis osób borykających się z zaburzeniami hormonalnymi? Oczyszczony z produktów szkodliwych, trzeba wzbogacić zdrowszymi, pełnymi wartości odżywczych odpowiednikami.

Bazą powinny być produkty bogate w błonnik i węglowodany złożone, takie jak:

• naturalne, niedosładzane płatki owsiane,
• dobrej jakości pieczywo z mąki pełnoziarnistej,
• gruboziarniste kasze.

Wymienione produkty są też skarbnicą magnezu, cynku, selenu i witamin z grupy B, które warunkują prawidłową pracę tarczycy. 

Zawarty w nich błonnik, dbając o prawidłowy metabolizm węglowodanów, chroni przez skokami insuliny i rozwojem insulinooporności. Ma też korzystany wpływ na naturalny mikrobiom jelitowy, co poprawia odporność i pozwala na niezakłócony przebieg większości procesów życiowych.

Źródłem błonnika, witamin, przeciwutleniaczy i minerałów są też warzywa i owoce, które powinny znaleźć stałe miejsce w każdej diecie, również przy zaburzeniach hormonalnych. Najlepiej spożywać je w pięciu porcjach na dobę, z przewagą warzyw (owoce zawierają fruktozę, czyli cukier prosty).

Przy zaburzeniach w obrębie układu hormonalnego niezwykle ważne jest włączenie do diety jedno- i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Ich źródłem są:

• tłoczone na zimno oleje roślinne,
• orzechy,
• awokado,
• tłuste ryby morskie.