Rwa kulszowa. Jakie daje objawy i jak leczyć bolesny problem?

Każdy, kto miał choć raz atak rwy kulszowej, wie, jak bolesne jest to doświadczenie. Nagły, rozdzierający ból pleców, szczególnie w rejonie krzyża, promieniujący nieraz do nóg, który nie pozwala się poruszać to coś, czego wolelibyśmy unikać. 

Rwa kulszowa, nazywana także ischialgią (od łacińskiego ischias), korzonkami lub zespołem korzeniowym, następuje, gdy największy nerw w naszym ciele, nerw kulszowy, albo jego korzenie poddane są uciskowi lub zostają podrażnione. W większości przypadków jest to spowodowane uciskiem (nawet delikatnym) na korzenie w kanale kręgowym fragmentu uwypuklonego krążka międzykręgowego.

Lista szczegółowych objawów rwy kulszowej jest długa i obejmuje:

• ból pleców
• ból krzyża
• ból kręgosłupa
• ból pośladków
• ból w nogach, aż do stóp
• zaburzenie czucia w nogach
• drętwienie
• mrowienie
• skurcze
• parestezje, czyli niewłaściwe odczuwanie bodźców
• osłabienie siły mięśni

Czytaj także: Rwa kulszowa - skutek nadmiernego obciążania kręgosłupa

Pierwszym i najbardziej oczywistym objawem rwy kulszowej jest ból. Niektórzy pacjenci skarżą się szarpiący, inni na przeszywający ból promieniujący najczęściej z dolnego odcinka pleców w dół, przez uda, nawet do stopy. 

Rodzaj bólu zależy od tego, gdzie nerw jest poddany uciskowi. Może być nagły i ostry, niemal paraliżujący, będący najczęściej następstwem przeciążenia czy kontuzji. Czasem jednak dolegliwości bólowe zaczynają się niepozornie i narastają powoli, rozchodząc się z kręgosłupa na inne części ciała. Niektórzy pacjenci mówią także o palącym bólu oraz o uczuciu prądu przechodzącego przez lędźwie aż do stóp.

Ischias to naprawdę poważna sytuacja. Sam atak rwy, czyli najostrzejszy, nagły ból przeważnie ustępuje po kilku godzinach, w zależności od tego, czy zażyjemy środki przeciwbólowe (niektórzy nie mogą tego robić). Jednak samo leczenie może być długie i trwać kilka tygodni.

W tym czasie objawy takiej jak ból w krzyżu, drętwienie, osłabienie mięśni mogą powracać i co jakiś czas przybierać na sile. Regeneracja po ostrym ataku rwy kulszowej trwa przeważnie od czterech do sześciu tygodni. 

Czytaj także: 5 sposobów jak rozpoznać, że masz rwę kulszową

Rwa kulszowa i towarzyszące jej dolegliwości bólowe mogą sprawić, że najprostsze czynności, takie jak leżenie czy siedzenie mogą być mocno utrudnione i niekomfortowe. Najgorzej, kiedy ból nie pozwala nam spać.

Lekarze zalecają, aby w momencie zaostrzenia się objawów przyjąć pozycję leżącą. Jak leżeć w przypadku rwy kulszowej? Czasem wystarczy leżeć jakiś czas na plecach, ale najlepiej zwinąć się, podkulając nogi i przybierając pozycję krzesełkową lub embrionalną. Pomiędzy kolana należy włożyć poduszkę.

Niektórym pomaga zwyczajne siedzenie z wyprostowanymi plecami. Nie należy wtedy zakładać nogi na nogę i ruszać kolanami, które powinny pozostać zgięte pod kątem prostym i dotykać podłoża.

Przy rwie kulszowej trzeba unikać spania na brzuchu, gdyż w takiej pozycji niepotrzebnie zwiększamy nacisk na kręgosłup. Można spróbować spać na plecach z poduszką pod kolanami lub zastosować pozycję embrionalną na boku - wtedy poduszkę wkładami pomiędzy kolana.

Rwa kulszowa leczona jest na wiele sposobów, jako że jest dość złożonym i bardzo dokuczliwym problemem. Na pewno w przypadku ostrego bólu w dolnym odcinku pleców i lędźwi warto natychmiast udać się do lekarza. Ten w pierwszym momencie przepisze leki przeciwbólowe. Być może zaleci także leki o działaniu przeciwzapalnym oraz rozkurczowe.

Polecanym sposobem leczenia rwy kulszowej są masaże, a także specjalne ćwiczenia. Część z nich wykonywana jest na wyciągu w asyście fizjoterapeuty, inne po konsultacji ze specjalistą można wykonywać w domu. 

Czasem jednak problem jest tak zaawansowany, że potrzebne są zastrzyki domięśniowe. W ciężkich przypadkach choremu zaleca się noszenie gorsetu usztywniającego. Ostatecznie pozostaje operacyjne usunięcie przyczyny ucisku na nerw przez neurochirurga.

W zależności od intensywności i przyczyn problemu leczenie może trwać od miesiąca do nawet kilkunastu tygodni.

Czytaj także: Rwa kulszowa: Jak postępować w przypadku ataku?

W momencie nasilenia się objawów najważniejsze jest, aby odciążyć kręgosłup i znaleźć pozycję, w której ból ustępuje. Oprócz leżenia specjaliści polecają siedzenie z wyprostowanymi plecami na tym pośladku, który nie boli lub stanie na jednej nodze.

Wielu cierpiącym na ischialgię pomaga leżenie ze stopami i nogami położonymi na krześle lub łóżku. Ważne, aby kolana były zgięte pod kątem prostym, a plecy spokojnie spoczywały na podłodze. Można podłożyć pod plecy niewielką poduszkę ortopedyczną.

To oczywiście rozwiązanie doraźne, gdyż najważniejsze jest pełne leczenie farmakologiczne i ćwiczenia odciążające kręgosłup.

Czytaj także: Rwa kulszowa? I co dalej?

Jest także kilka domowych sposobów na rwę kulszową. Jednym z nich jest stosowanie kompresów. Gdy ból przybiera na sile, stosuje się kompresy zimne, łagodzące dolegliwości i stan zapalny. Po ustąpieniu bólu aplikuje się ciepłe kompresy, można też rozgrzać plecy termoforem. Dzięki temu rozluźniamy mięśnie i pomagamy się regenerować.

W domu można też rolować plecy wałkiem oraz wykonywać proste ćwiczenia. Należą do nich:

• Obracanie bioder - stojąc w lekkim rozkroku wykonujemy kilka obrotów biodrami zgodnie, a następnie przeciwnie do ruchu wskazówek zegara
• Skręty tułowia - również w pozycji stojącej, obracamy tułów, bez poruszania nogami w lewo, a następnie w prawo
• Przysiady - nieskomplikowane, powolne i kontrolowane przysiady z koniecznie prostymi plecami, w trakcie których można asekurować się podtrzymując stół, krzesło bądź framugę drzwi

Do metod wspomagających leczenie rwy kulszowej, które zorganizujemy bez pomocy lekarza należą także herbaty i napary przygotowywane z kurkumy (szafranu indyjskiego) oraz jeżówki, kwiatu z rodziny astrowatych.