Subkliniczna niedoczynność tarczycy: Dlaczego jest groźna?

Subkliniczna niedoczynność tarczycy nie bez przyczyny nazywana jest też utajoną lub skąpoobjawową. Zazwyczaj bardzo długo pozostaje niewykryta. Polega na zbyt niskim stężeniu hormonu tyreotropowego (TSH), a jednocześnie prawidłowym poziomie wolnej tyroksyny i trójjodotyroniny (fT3 i fT4). Najczęściej pojawia się u osób starszych, ale występuje również u młodych ludzi, znacznie częściej u kobiet. Brak leczenia z czasem prowadzi do dalszej niewydolności tarczycy i rozwoju pełnoobjawowej niedoczynności tego gruczołu.

Najczęstszą przyczyną schorzenia są zaburzenia autoimmunologiczne (przede wszystkim choroba Hashimoto, cukrzyca typu 1.), a także wcześniejsze leczenie niedoczynności tarczycy (np. usunięcie gruczołu czy terapia jodem). To również częsty efekt niedoboru jodu lub radioterapii w okolicy klatki piersiowej i szyi. Przyczyną choroby mogą być również dziedziczne zaburzenia produkcji hormonów tarczycy czy zespół Downa. Na rozwój utajonej niedoczynności tarczycy wpływ mają także niektóre leki - przede wszystkim stosowane przy padaczce.

Objawy choroby często są niezauważalne lub na tyle mało dokuczliwe, że je ignorujemy. Zalicza się do nich bóle głowy, zwiększoną wrażliwość na zimno i tendencję do marznięcia oraz nawracające zaparcia. Inne symptomy to większe niż zazwyczaj zmęczenie o charakterze przewlekłym, apatia i spadek nastroju.

Mimo braku nasilonych objawów subkliniczna niedoczynność może mieć bardzo negatywny wpływ na zdrowie. Z czasem prowadzi do rozwoju pełnoobjawowej choroby o cięższym przebiegu. Znacznie zwiększa też ryzyko wystąpienie chorób układu krążenia (miażdżycy i choroby wieńcowej), a nawet wcześniejszego zgonu u osób starszych. Subkliniczna niedoczynność tarczycy może też sprzyjać zaburzeniom neurologicznym (m.in. zaburzenia czucia) i psychicznym. Schorzenie jest także bardzo niebezpieczne dla kobiet w ciąży (zwiększa ryzyko poronień i wad płodu) i starających się o dziecko (wywołuje zaburzenia miesiączkowania i trudności z zajściem w ciążę).

Choroba wywołuje u dzieci bardzo poważne dolegliwości. U noworodków objawia się żółtaczką skóry, a następnie opóźnieniem w rozwoju zarówno psychicznym, jak i fizycznym. Obserwuje się u nich wolniejszy wzrost, a następnie jego zahamowanie, trudności z nauką i mówieniem oraz opóźnione dojrzewanie płciowe.

Diagnostyka choroby opiera się na badaniu surowicy krwi pobranej na czczo i określeniu stężenia poziomu hormonów tarczycy. Leczenie uzależnione jest od indywidualnego stanu pacjenta oraz zgłaszanych objawów. Zazwyczaj terapia polega na przyjmowaniu syntetycznych hormonów tarczycy.