Historia i teraźniejszość. Feminizm i liberalizm jako popularne ideologie według podręcznika
Historia i teraźniejszość będzie stopniowo zastępował wiedzę o społeczeństwie w zakresie podstawowym już od przyszłego roku szkolnego. Ostatnio pojawiły się fragmenty pierwszego z podręczników do nowego przedmiotu, który obecnie jako jedyny przechodzi proces dopuszczenia do użytku przez Ministerstwo Edukacji i Nauki. Jakie treści zawiera książka?
Historia i teraźniejszość zamiast wiedzy o społeczeństwie
Od przyszłego roku szkolnego do szkół podstawowych będzie wprowadzany stopniowo, od pierwszych klas, nowy przedmiot. Historia i teraźniejszość ma zastąpić wiedzę o społeczeństwie na poziomie podstawowym.
W podstawie programowej WoS-u znajdowały się niezwykle ważne dla funkcjonowania w dorosłym życiu zagadnienia takie jak: edukacja obywatelska, podstawy prawa, wiedza o państwie i polityce, stosunki międzynarodowe, prawa człowieka i inne obszary nauk społecznych.
Już samo ogłoszenie podstawy programowej nowego przedmiotu wzbudziło spore kontrowersje. Krytycznie wypowiedziały się o nim m.in. Polskie Towarzystwo Historyczne, Komitety Nauk Historycznych i Politycznych z Polskiej Akademii Nauk, a także Komisja Polskiej Akademii Umiejętności do Oceny Podręczników Szkolnych, której głównym zarzutem była jedynie negatywna ocena zjawisk z Europy Zachodniej np. wielokulturowości czy poszerzania praw człowieka.
Pierwszy podręcznik do nowego przedmiotu
Ostatnio opublikowano fragmenty pierwszego z podręczników powstałych do nauczania HiT-u, a zarazem jedynego, który przechodzi obecnie ministerialny proces dopuszczenia do użytku. W Ministerstwie Edukacji i Nauki powstają trzy opinie na jego temat, z czego jedna jest już gotowa - oznaczono ją jako warunkową, czyli wymagane są od autora poprawki.
Autorem książki "Historia i teraźniejszość. Podręcznik dla liceów i techników. Klasa 1. 1945-1979" jest prof. Wojciech Roszkowski, który już w przeszłości pisał uznane podręczniki do historii. W latach 2005-2009 był europosłem z listy PiS. Druga część podręcznika ma objąć lata 1980-2015 - będzie to poszerzenie zakresu czasu w porównaniu do tego w podstawie programowej historii, która kończy się na 2004 roku.
Z kolei wydawnictwem jest "Biały Kruk", które samo przedstawia się jako "wydawnictwo, a zarazem księgarnia religijna gromadząca najbardziej wartościowe pozycje literatury katolickiej". Wśród jego autorów znajdują się m.in. Marek Jędraszewski, Antoni Macierewicz czy Krystyna Pawłowicz.
Podział i tematyka podręcznika do HiT-u
Podręcznik prof. Roszkowskiego jest podzielony na osiem części:
- Część I: Zimna wojna - Rodowody. 1945-1953 - Świat
- Część II: Zimna wojna - Narodziny PRL. 1945-1953 - Polska
- Część III: Na krawędzi III wojny. 1953-1962 - Świat
- Część IV: Na krawędzi III wojny. 1953-1962 - Polska
- Część V: Niespokojne lata. 1962-1970 - Świat
- Część VI: Niespokojne lata. 1962-1970 - Polska
- Część VII: Odprężenie. 1970-1979 - Świat
- Część VIII: Odprężenie. 1970-1979 - Polska
Widać więc próbę zachowania równowagi między treściami dotyczącymi samej Polski oraz całego świata. Każda z części jest podzielona na kilkanaście rozdziałów. Wśród tych dotyczących naszego kraju znalazły się również te o kościele katolickim: "Walka z Kościołem", "Państwo a Kościół", "Polak papieżem" (ten akurat w części dotyczącej świata) oraz "Pielgrzymka św. Jana Pawła II".
Podręcznik jest nawet opatrzony cytatem Karola Wojtyły: "Musicie od siebie wymagać, nawet gdyby inni od was nie wymagali". Natomiast wśród materiałów wideo znalazły się trzy dotyczące jego osoby i dwa kolejne odnoszące się do religii katolickiej.
Uwagę może zwrócić rozdział zatytułowany "Problemy rasowe jako przyczyna buntu w USA" - powodem ruchu czarnej społeczności w Stanach Zjednoczonych był bowiem systemowy rasizm i segregacja rasowa skutkujące wykluczeniem z życia społecznego, dyskryminacją i wreszcie długoletnią walką o równość rasową.
Jakie treści zawiera podręcznik do HiT-u?
Wydawnictwo w opisie książki przekonuje, że obejmuje ona również zagadnienia dawnego WoS-u, które mają być wplecione w narrację historyczną i niepozbawione głębszych refleksji. Refleksje rzeczywiście są, pytanie jednak, czy osobiste opinie autora można uznać za obowiązujący "wymiar moralny" życia społecznego i politycznego, który ma przedstawiać podręcznik.
Przekaz natury politologicznej, socjologicznej czy filozoficznej w kontekście konkretnych zdarzeń powoduje większą przyswajalność zagadnień teoretycznych. Czytelnik-uczeń powinien po tej lekturze zrozumieć, że życie społeczne oraz polityczne nie może być pozbawione wymiaru moralnego. Mało tego, wymiar ten jest najważniejszy.
Już drugi rozdział podręcznika, "Ideologie i nazizm" zaczyna się od stwierdzenia: "Słowo ideologia słyszymy bardzo często; pojęcie to zawsze wybrzmiewa negatywnie". Dwa akapity dalej czytamy natomiast o "najbardziej popularnych obecnie ideologiach politycznych", jednak wprowadzenie do tematu sugeruje, że są to zjawiska negatywne.
Wśród najbardziej popularnych obecnie ideologii politycznych należy scharakteryzować socjalizm, liberalizm, feminizm, ideologię gender, współczesną chadecję, czyli chrześcijańską demokrację, której nie należy jednak utożsamiać z chadecją sprzed 40 lat i więcej.
Z kolei innym rozdziale o tytule "Konsolidacja Zachodu i koncepcje współpracy" uczniowie mogą przeczytać krytyczne słowa o Unii Europejskiej, która ma "lansować ateizm" według autora podręcznika.
Członkowie Unii Europejskiej nie posiadają wspólnoty historycznej niezbędnej do zgodnego i sprawnego funkcjonowania planowanej federacji. Nie istnieje też wspólnota językowa. Bardzo różne są tradycje i obyczaje w krajach członkowskich. Różne są też religie, co usiłuje się już niwelować poprzez lansowanie ateizmu i wcielanie go w życie nawet metodami urzędowo-administracyjnymi.
***
Zobacz również: